Ngày 9/2 (giờ địa phương), Ủy ban giám sát Hạ viện đã mở cuộc điều tra để đánh giá xem liệu cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump có vi phạm Đạo luật Hồ sơ Tổng thống hay không khi ông mang nhiều thùng tài liệu rời Nhà Trắng và huỷ vỏ một vài hồ sơ liên quan tới cuộc biểu tình bạo loạn ngày 6/1/2021.
Theo đó, ban hội thẩm đã yêu cầu Cơ quan lưu trữ quốc gia trao đổi thông tin với cựu tổng thống về các hồ sơ thất lạc và bị phá hủy, cũng như mô tả các tài liệu trong các thùng được thu hồi tại biệt thự riêng Mar-a-Lago của ông Trump vào tháng trước.
Ủy ban điều tra vụ tấn công Capitol của Ủy ban Hạ viện cũng được cho là đã phát hiện các giờ quan trọng vào ngày xảy ra bạo loạn bị thiếu trong tài liệu của Nhà Trắng. Mặc dù các nhà điều tra biết ông Trump đã thực hiện các cuộc gọi vào thời điểm đó nhưng chỉ có những bản ghi nhớ thưa thớt về các cuộc gọi trong nhật ký chính thức.
Truyền thông cho biết ông Trump là người thường xuyên sử dụng điện thoại di động để liên lạc và các nhà điều tra nói rằng họ không có bằng chứng cho thấy hồ sơ điện thoại chính thức đã bị can thiệp.
Các thùng hồ sơ thu hồi từ nhà ông Trump được xác định có chứa các tài liệu đã được ủy ban lựa chọn Hạ viện điều tra vụ tấn công Điện Capitol yêu cầu giao nộp. Ngoài ra, Cơ quan Lưu trữ tin rằng một số hồ sơ trong đó là tài liệu đã được phân loại.
Cơ quan Lưu trữ Quốc gia cũng phát hiện ra các vật phẩm khác của Nhà Trắng trong các hộp, bao gồm lá thư từ nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un, một bức thư do Barack Obama để lại cho ông và mô hình Lực lượng Không quân Một với màu đỏ-trắng-xanh mà ông đã chọn.
Ông Trump được cho là đã huỷ bỏ tài liệu bằng cách ném chúng vào bồn cầu nhà vệ sinh trong Nhà Trắng. Các nhân viên của ông sau đó phải tìm cách khôi phục lại những văn bản này.
The Washington Post đưa tin, một số giấy tờ được "đánh dấu rõ ràng là đã được phân loại, bao gồm cả những tài liệu ở cấp độ 'tuyện mật'".
Bà Carolyn Maloney, chủ tịch ủy ban giám sát quyền lực nhận xét: "Xoá bỏ hoặc che giấu hồ sơ chính phủ là một hành vi phạm tội. Ông Trump và các cố vấn cấp cao của ông ấy sẽ phải chịu trách nhiệm về bất kỳ hành vi vi phạm pháp luật nào".
Văn phòng lưu trữ quốc gia thông tin, ông Trump đã sắp xếp trả lại các tài liệu. Tuy nhiên, cơ quan này đã rất lo lắng trước sự hiện diện của các tài liệu đã được phân loại tại nhà riêng của ông và yêu cầu Bộ Tư pháp xem xét có nên mở một cuộc điều tra hình sự hay không.
Bộ tư pháp yêu cầu Bộ lưu trữ quốc gia gửi các tài liệu đến văn phòng tổng thanh tra, nơi được yêu cầu phải thông báo cho bộ nếu các tài liệu được phân loại được tìm thấy bên ngoài các kênh được phép.
Không rõ liệu Bộ tư pháp có tiếp tục với việc giới thiệu hay không nhưng cuộc điều tra của Ủy ban giám sát Hạ viện dự kiến sẽ tiến hành cuộc điều tra ngay cả khi các công tố viên đang cân nhắc có buộc tội ông Trump hay không.
Minh Hạnh (Theo The Guardian)
