Hà Nội: Lấy đất bãi giữa sông Hồng làm dự án trên không gian thoát lũ

Trong khi một số huyện của Hà Nội đang phải gánh chịu cảnh ngập úng nhiều ngày do lũ sông Hồng dâng cao, nước lũ thoát chậm thì chính quyền huyện Đan Phượng và xã Liên Trung lại cho triển khai thực hiện dự án 20ha ngay khu vực bãi giữa thuộc không gian thoát lũ sông Hồng. Đặc biệt, việc lấy đất mà người dân đang trồng cấy gần 20 năm qua giao cho cá nhân làm dự án không hề có quyết định thu hồi, đền bù, hỗ trợ…

Nhiều hộ dân đã phải đấu tranh hàng chục năm để giữ đất tại bãi giữa sông Hồng thuộc xã Liên Trung để trồng cấy nhưng bỗng dưng bị thu hồi. Ảnh: Xuân Đoàn

Giao đất dân đang canh tác gần 20 năm cho "đại gia" làm nông nghiệp

Theo đơn của một số hộ dân đang canh tác tại bãi giữa sông Hồng thuộc xã Liên Trung, huyện Đan Phượng, Hà Nội, từ những năm 1960, khu vực đất bãi giữa sông Hồng bị bỏ hoang hoá, không giấy tờ, các hộ dân trong xã cùng nhau sang khai phá, sản xuất. Năm 1999, xảy ra vụ đắm đò làm 7 người của xã Liên Trung tử vong, đa số người dân sợ hãi không dám sang sông canh tác nữa, nên đất bị bỏ hoang hoá.

Tới năm 2000, UBND xã Liên Trung giao toàn bộ diện tích đất bãi giữa cho Hợp tác xã nông nghiệp dịch vụ Liên Trung quản lý, ký hợp đồng cho thuê với các hộ dân và thu sản hàng năm. Thời điểm đó, khoảng 30 hộ vẫn kiên trì bám trụ, vượt sợ hãi để sang sông khai phá, sản xuất nông nghiệp và giữ đất, thực hiện nghĩa vụ đầy đủ với chính quyền.

“Trải qua gần 20 năm khai phá, cải tạo, giữ đất, đổ mô hôi và mạng sống của mình, thực hiện đầy đủ nghĩa vụ với UBND xã và hợp tác xã, nhưng nay xã lại lấy đất giao cho cá nhân khác làm dự án. Việc thu hồi đất không có bất kể một văn bản, quyết định thu hồi nào, chỉ thông báo bằng miệng qua các cuộc họp dân. Như vậy, UBND xã làm việc có đúng pháp luật không, trong khi đất đai hoa màu ở đây là miếng cơm manh áo của người dân?”, đơn kêu cứu của người dân viết.

Bà Nguyễn Thị Chí (76 tuổi, xã Liên Trung) bức xúc: “Người dân chúng tôi rất khó khăn mới phải bám trụ trồng cấy ở đây gần 20 năm qua nhưng lại bị lấy đất giao cho đại gia khác, nên chúng tôi không đồng ý. Những người đồng ý là những người đã bỏ đất bãi này từ nhiều năm trước. Để giữ được đất bãi còn tới nay, chúng tôi đã không biết bao bận đấu tranh với chủ lò gạch bên cạnh, ngăn chặn không cho họ múc đất, chưa kể bao đêm thức canh, chống tàu hút cát. Ấy vậy mà, nay đại gia từ đâu tới vẽ lên dự án, rồi xã đứng ra thu đất của chúng tôi không có quyết định gì. Đột ngột bị cắt kế sinh nhai như thế, chúng tôi biết sống sao?”.

Theo các biên bản họp dân, để triển khai thực hiện Dự án Sản xuất nông nghiệp hữu cơ công nghệ cao tại bãi giữa sông Hồng, xã Liên Trung, dù mỗi cuộc họp đều kết thúc với hơn 90% người có mặt đồng ý. Tuy nhiên, tất cả những người đồng ý đều không còn thầu đất để sản xuất ở bãi giữa, còn 19 hộ có đất và đã bám trụ với đất này gần 20 năm qua đều không đồng ý.

Cho xây dựng dự án trên không gian thoát lũ

Theo tài liệu PV có được, Dự án Sản xuất nông nghiệp hữu cơ công nghệ cao tại bãi giữa sông Hồng, xã Liên Trung do ông Phạm Hải Đăng lập nên, và đứng tên dự án với danh nghĩa cá nhân. Ông Đăng là Giám đốc Công ty CP Nông nghiệp Hà Nội (GFS). Dự án có diện tích 20ha, vốn đầu tư khoảng 20 tỷ đồng.

Dự án nông nghiệp hữu cơ công nghệ cao lại được cho phép xây dựng trên không gian thoát lũ thuộc bãi giữa sông Hồng. Ảnh: Xuân Đoàn.

Dù là dự án cá nhân, nhưng trong một số văn bản của UBND huyện Đan Phượng, UBND xã Liên Trung lại “lập lờ” là dự án của Công ty GFS. Chính ông Đăng, khi cắm biển dự án ở khu vực đất bãi giữa cũng để tên chủ đầu tư là Công ty GFS, thay vì cá nhân mình.

Theo Quyết định 1682/QĐ-UBND, ngày 20/4/2018 của UBND huyện Đan Phượng, về phê duyệt chủ trương đầu tư dự án trên, địa phương cho phép dự án được làm nhà lưới, nhà liên mái, khu bảo quản, sơ chế, đóng gói sản phẩm và công trình phụ trợ (nhà điều hành, kho bãi, trạm nước…). Trong khi đó, khu vực bãi giữa là không gian thoát lũ sông Hồng, bị cấm xây dựng công trình và trồng cây lâu năm.

Ngoài ra, UBND huyện Đang Phượng uỷ quyền cho UBND xã Liên Trung ký hợp đồng cho nhà đầu tư thuê đất 20 năm. Trong khi, theo Điều 37 Luật Đất đai 2013, cấp huyện mới được quyền giao, cho thuê đất. Việc giao, cho thuê đất không được uỷ quyền.

Trao đổi với PV, ông Nguyễn Viết Đạt, Trưởng phòng Kinh tế huyện Đan Phượng cho biết: “Đất bãi giữa không phải thực hiện các quy trình thu hồi đất, đền bù giải phóng mặt bằng như đất thông thường. Đây không phải đất công, mà của người dân cả xã, nên chỉ cần đa số người dân đồng ý là thực hiện được. Huyện đồng ý về mặt chủ trương, còn lại giao cho xã triển khai, ký hợp đồng thuê đất với nhà đầu tư”. Theo ông Đạt, đây là hợp đồng dân sự, nếu có tranh chấp thì giải quyết tại toà.

Còn ông Hoàng Văn Hanh, Chủ tịch UBND xã Liên Trung lại cho rằng, đây là đất nông nghiệp trồng cây hàng năm, không phải của người dân khai hoang, nên xã lấy lại đất không cần quyết định thu hồi, đền bù giải phóng mặt bằng là hoàn toàn phù hợp.

Đáng chú ý, dù quy định về hành lang thoát lũ ở bãi giữa sông Hồng đã rất rõ ràng nhưng lãnh đạo xã Liên Trung và huyện Đan Phượng đều cho rằng dự án này "không ảnh hưởng".

Chúng tôi sẽ tiếp tục thông tin.

Xuân Đoàn