(ĐSPL) - Giá xăng tiếp tục được điều chỉnh tăng trong khi giá xăng dầu thế giới từ ngày 5/5 đến nay diễn biến giảm. Công với sự "giảm nhỏ giọt- tăng gây sốc" của giá xăng dầu đã khiến nhiều người dân không khỏi bức xúc.
Người dân bức xúc vì đợt tăng giá xăng mới
Liên bộ Tài chính-Công Thương quyết định từ 20h ngày 20/5, tăng giá xăng A92 và xăng sinh học E5 thêm 1.200 đồng/lít; dầu mazút và diesel tăng 500 đồng/lít, dầu hỏa giảm 64 đồng/kg. Với quyết định này, sau khi tăng giá, xăng A92 bán lẻ có giá bán 20.436 đồng/lít; dầu diesel 16.383 đồng/lít; dầu mazút 13.153 đồng/lít và dầu hỏa 15.751 đồng/kg.
Cùng với tăng giá bán lẻ, liên bộ cũng thống nhất giảm 2\% thuế nhập khẩu dầu diesel từ 12\% xuống còn 10\%. Thuế nhập khẩu dầu hỏa giảm từ 20\% xuống còn 13\%, trong khi thuế nhập khẩu dầu mazút giảm từ 13\% xuống còn 10\%.
Lý do được cơ quan quản lý đưa ra trong quyết định tăng giá là do giá xăng dầu thế giới gần đây tăng liên tục. Giá xăng A92 thế giới ngày 18/5 đã lên mức 83,97 USD/thùng, khiến giá cơ sở các mặt hàng tăng đáng kể. Với biến động này, mỗi lít xăng A92 bán ra, doanh nghiệp lỗ 2.254 đồng/lít, xăng sinh học E5 lỗ 2.089 đồng/lít, dầu diesel 0,05S lỗ 1.070 đồng/lít, dầu hỏa lỗ 782 đồng/lít, trong khi dầu mazút 3,5S lỗ 1.127 đồng/kg.
“Việc tăng giá xăng dầu nhằm thực hiện quy định tại Nghị định 83 của Chính phủ để giá bán xăng dầu trong nước tiệm cận với giá xăng dầu thế giới cũng như nhằm hỗ trợ chi phí đầu vào của doanh nghiệp sản xuất và kinh doanh; hỗ trợ đời sống sinh hoạt của người dân và hạn chế tình trạng buôn lậu xăng dầu qua biên giới”, Bộ Công Thương thông báo.
Theo thông tin từ Bộ Công Thương, giá xăng A92 tại Campuchia hiện là 22.344 đồng/lít, tại Lào là 22.988 đồng/lít, tại Trung Quốc là 20.296 đồng/lít. Tuy nhiên, thông tin từ Hiệp hội Xăng dầu Việt Nam (Vinpa) cho thấy, trong tháng 4, lượng nhập khẩu xăng dầu các loại đạt gần 1,08 triệu tấn với tổng trị giá 612 triệu USD, tăng 4\% cả về lượng và giá trị so với tháng trước.
Báo Tuổi trẻ đưa tin, số liệu của Bloomberg cho thấy mức xăng từ ngày 5/5 (đợt tăng giá gần nhất của xăng VN) tới nay đã diễn biến theo chiều hướng giảm.
Cụ thể, nếu như giá dầu thô ngày 5/5 là 60,38 USD/thùng thì giá xăng tính tới ngày 20/5 là 58,59 USD/thùng, giảm 1,79 USD/thùng, tương đương giảm 2,96\%.
Bên cạnh sự ngạc nhiên trước việc giá tăng khi thị trường thế giới diễn biến theo chiều hướng giảm mà giá xăng trong nước lại tăng, nhiều người tiêu dùng tỏ ra bức xúc khi nhớ lại tuyên bố của Bộ Tài chính đưa ra trước tháng 5 rằng thuế môi trường không làm tăng giá xăng. |
Bên cạnh sự ngạc nhiên trước việc giá tăng khi thị trường thế giới diễn biến theo chiều hướng giảm mà giá xăng trong nước lại tăng, nhiều người tiêu dùng tỏ ra bức xúc khi nhớ lại tuyên bố của Bộ Tài chính đưa ra trước tháng 5 rằng thuế môi trường không làm tăng giá xăng.
“Bộ Tài chính nói với dân là phí môi trường sẽ không ảnh hưởng tới giá xăng nhưng giờ thì giá xăng tăng tới 2 lần ngay sau đợt tăng thuế. Ngày mai Bộ sẽ nói gì với dân đây?”, anh Bùi Mạnh Đoàn, đang đứng đổ xăng lúc 20g10 ngày 20-5 tại cây xăng Petrolimex góc đường Phạm Văn Chiêu - Lê Văn Thọ ở Gò Vấp, TP.HCM, bức xúc nói.
Bức xúc của những người dân như anh Đoàn là dễ hiểu. Bởi cộng mức tăng tối 20-5 với mức tăng 1.950 đồng/lít mới nâng từ đêm 5-5, tính ra xăng đã tăng 3.150 đồng/lít.
"Bữa trước thấy Bộ nói "lẽ ra xăng phải tăng 3.300 đồng/lít. Bây giờ thì tôi đã hiểu cái lẽ ra đó rồi. Vậy là còn 150 đồng nữa chắc ít bữa sẽ tăng nốt", một người dân đổ xăng tại cây xăng của PV Oil đầu đường Nguyễn Kiệm, TP.HCM, nói.
Nghịch lý 2 chiều tăng- giảm
Như vậy, kể từ ngày 5/5, giá các loại xăng RON 95, RON 92, xăng sinh học E5 đều tăng mức kỷ lục 1.950 đồng, lên 19.230 đồng một lít, đây là lần thứ hai giá mặt hàng xăng được điều chỉnh tăng. Đây cũng là lần thứ ba xăng tăng giá kể từ đầu năm. Với giá xăng hiện tại, người dân, doanh nghiệp phải "tốn" thêm 4.760 đồng/ lít mỗi loại xăng nêu trên so với mức "đáy" cuối tháng 1/2015.
Báo Hà Nội Mới đưa tin, có lẽ xăng dầu là một trong những mặt hàng "nhạy cảm" nhất đối với người dân bởi mỗi lần giá xăng được điều chỉnh tăng hay giảm đều tác động trực tiếp tới chi tiêu của người dân nói chung, doanh nghiệp nói riêng, đặc biệt là những đơn vị sản xuất - kinh doanh sử dụng xăng dầu lớn, chiếm tỷ trọng cao trong cơ cấu giá "đầu vào". Chính vì vậy, mỗi lần xăng dầu tăng giá hầu như đều vấp phải phản ứng không mấy tích cực.
| Có chuyên gia kinh tế đã ví von rằng "giá xăng giảm như xoa, tăng như đấm". |
Tuy nhiên, phải khẳng định rằng việc điều chỉnh tăng hay giảm giá mặt hàng xăng dầu là điều hết sức bình thường trong nền kinh tế thị trường có sự điều tiết của Nhà nước, nhất là khi còn phụ thuộc nhập khẩu. Vấn đề nằm ở chỗ, quyết định điều chỉnh tăng hay giảm, mức điều chỉnh như thế nào cần được thông tin kịp thời, minh bạch tới người tiêu dùng.
Tại thời điểm trước khi giá xăng được điều chỉnh bất ngờ - tăng 1.950 đồng/lít với các loại xăng RON 95, RON 92, E5 vào ngày 5-5, mặc dù nhiều chuyên gia kinh tế đã dự báo xu hướng điều chỉnh tăng của giá xăng song khi quyết định này được công bố, hầu hết người dân vẫn "sốc".
Bởi lẽ trước thời điểm này, mỗi lần giảm, giá xăng chỉ giảm… nhỏ giọt trong khi tăng lại ở mức cao. Có chuyên gia kinh tế đã ví von rằng "giá xăng giảm như xoa, tăng như đấm". Đặc biệt đáng quan tâm ở chỗ, ngay sau khi Ủy ban Thường vụ Quốc hội thông qua đề xuất tăng thuế bảo vệ môi trường lên 3.000 đồng đối với mỗi lít xăng, dầu - có hiệu lực từ ngày 1-5, Vụ Chính sách Thuế, Bộ Tài chính đã khẳng định việc tăng thuế (bảo vệ môi trường) sẽ không làm tăng giá bán lẻ xăng, dầu. Với khẳng định này, dư luận phần nào được… "yên lòng", đặc biệt là người có thu nhập thấp, các đơn vị sản xuất - kinh doanh có xăng dầu chiếm tỷ trọng lớn trong cơ cấu giá "đầu vào".
Chỉ có điều, diễn biến thực tế hoàn toàn trái ngược với khẳng định của cơ quan chức năng. Và kể từ khi quyết định tăng thuế bảo vệ môi trường đối với các mặt hàng xăng dầu có hiệu lực đến nay mới 3 tuần, giá xăng đã hai lần tăng mạnh.
Lý giải giá xăng tăng do diễn biến thị trường thế giới liệu đã đủ sức thuyết phục? Với đặc thù thị trường xăng dầu hiện do một vài doanh nghiệp đầu mối chi phối, người dân đang rất cần câu trả lời kịp thời, rõ ràng từ phía cơ quan chức năng. Chỉ khi đó, quyết định điều hành tăng hay giảm giá xăng dầu mới dần được xem như bình thường.
Sẽ tạo vòng xoáy tăng giá mới
Thông tin trên báo Tiền Phong, ông Nguyễn Văn Thanh, Chủ tịch Hiệp hội Vận tải Ô tô Việt Nam, cho biết, tính cả lần liền kề trước đó, giá xăng tăng gần 20\%. Trong khi đó, xăng chiếm khoảng 40\% chi phí của hoạt động taxi nên giá cước taxi sẽ tăng khoảng 8\% so với hiện nay (tương đương khoảng 1.000 đồng/km). “Một số hãng vừa qua đã tăng 500 đồng/km; hãng nào chưa tăng lần này chắc chắn sẽ tăng”, ông Thanh nói.
Về dịch vụ xe khách và vận tải hàng hóa (sử dụng diezel), ông Thanh cho rằng, do diezel lần trước chưa tăng, lần này chỉ tăng 500 đồng/lít nên chưa tác động nhiều; nhiều khả năng các doanh nghiệp vận tải loại này sẽ giữ giá.
Trong khi đó, ông Lê Quang Thành, Tổng giám đốc Cty CP Thức ăn Chăn nuôi Thái Dương, cho biết, đợt tăng giá xăng vừa rồi, doanh nghiệp (DN) chưa kịp “hoàn hồn” thì lại đến lượt tăng giá tiếp, tạo sức ép rất lớn đến chi phí vận tải.
“Vừa rồi, bị siết về vấn đề quá tải, DN phải nghiến răng chịu giá vận tải gần như tăng gấp đôi. Trước đây, chi phí vận chuyển hàng từ Hải Phòng về Hưng Yên chỉ mất khoảng 100 nghìn đồng/tấn, nay lên 200 nghìn đồng/tấn. Chi phí chuyển hàng đi các tỉnh cũng tăng từ 200-300 nghìn đồng/tấn lên 500-600 nghìn đồng/tấn, tùy từng tỉnh”, ông Thành nói.
Theo ông Thành, DN như đang chịu trận vì những đợt tăng giá. Cùng sức ép về giá điện, xăng tăng, giá thuê đất của các nhà máy ở các tỉnh cũng tăng 10-20 lần. Trước kia giá thuê 1.750 đồng/m2, nay tăng lên 27 nghìn đồng/m2, tăng gần 16 lần. Ông Thành cho biết, giá xăng, điện… tăng, nhiều chi phí DN đội thêm trên 10\% so năm ngoái. Trong khi đó, áp lực cạnh tranh trong ngành thức ăn chăn nuôi rất lớn, nhất là với các DN đầu tư nước ngoài có nhiều lợi thế.
Về việc tăng giá xăng dầu, chuyên gia kinh tế Ngô Trí Long cho rằng, việc điều hành giá xăng dầu hiện có điểm chưa hợp lý. Theo đó, khi quyết định tăng thuế bảo vệ môi trường với các mặt hàng xăng, dầu 300\% (từ 1.000 đồng lên 3.000 đồng/lít), cơ quan quản lý nhận định, sẽ không đẩy giá xăng, dầu tăng trên cơ sở dự báo giá xăng dầu thế giới ở mức thấp. Tuy nhiên, sau đó giá thế giới tăng khá mạnh, cùng với thuế bảo vệ môi trường tăng nhanh dẫn đến giá bán lẻ xăng dầu trong nước không thể kiềm được, buộc phải tăng gần 2.000 đồng/lít so với thời điểm trước đó. “Điều này cho thấy khả năng dự báo của cơ quan chức năng còn kém dẫn đến việc tăng thuế bảo vệ môi trường quá nhanh”, ông nói.
Theo ông Long, theo quy định của Nghị định 83, khi giá xăng dầu thế giới có biến động, cơ quan quản lý sẽ cho điều chỉnh giá bán trong nước. Việc các cơ quan quản lý kiềm giá, không cho điều chỉnh theo đúng chu kỳ khiến áp lực tăng giá càng tăng. Khi đó, càng kiềm giữ giá thì mức tăng giá sẽ càng cao, nếu giá thế giới diễn biến theo chiều hướng tăng liên tục, gây tâm lý không tốt cho thị trường.
Ngọc Anh (Tổng hợp)
Video: Kinh hoàng cảnh thanh niên dùng dao chọc, đổ chất lạ vào mít[mecloud]J3DzUg6OqQ[/mecloud]
