Trong những ngày qua, Anh đã ghi nhận số ca mắc COVID-19 cao kỷ lục với hơn 40.000 người mỗi ngày. Tuy nhiên, một điều đặc biệt là quốc gia này vẫn tỏ ra khá bình thản trước thực tế trên. Theo đó, các chuyên gia y tế đã bàn luận rất nhiều về vấn đề này và họ nhận định tình hình sẽ không kéo dài.
Cụ thể, bà Linda Bauld, giáo sư về sức khỏe cộng đồng tại Đại học Edinburgh, nhận định: "Chúng ta đang trong giai đoạn vẫn còn người tử vong vì căn bệnh này. Nhưng chúng ta đã quen với một thứ gì đó không biến mất. Tôi nghĩ rằng không còn phản ứng quá nhiều đối tỷ lệ tử vong".
Ngày 14/10 vừa qua, Anh đã báo cáo hơn 45.000 ca mắc COVID-19 nhiều nhất kể từ giữa tháng 7 - và hơn 800 trường hợp tử vong trong khoảng 7 ngày. Số ca nhập viện cũng đang gia tăng, với 1/5 số giường tại phòng chăm sóc đặc biệt được sử dụng cho bệnh nhân COVID-19 và số liệu mới nhất cho thấy ước tính có khoảng 200.000 học sinh nghỉ học do ảnh hưởng của dịch.
Tuy nhiên, các con số này vẫn tốt hơn ước tính trước đó. Cụ thể, nhóm Cố vấn Khoa học cho Các tình huống khẩn cấp của Anh (SAGE) từng dự đoán trong tháng 10 có thể ghi nhận 7.000 ca nhập viện mỗi ngày.
Giáo sư Robert West, một nhà khoa học hành vi tại Đại học London, cho biết trước đây một bản tin về dịch COVID-19 được công bố với câu: "Rất buồn, 3 người đã tử vong". Sau đó là: "Rất buồn, 70 người đã tử vong"...
Tuy nhiên, ông West chia sẻ: "Giờ đây, họ không nói 'rất buồn' nữa. Cảm xúc của con người bị xáo trộn bởi hình ảnh chứ không phải các con số".
Bà Bauld cho rằng thái độ bình thản hiện nay được hình thành bởi "câu chuyện kể về Ngày Tự do", khi chính phủ kêu gọi người dân tiếp tục tiêm vaccine ngừa COVID-19 và cuộc sống sẽ trở lại bình thường. Bà Bauld bình luận: "Rất nhiều người đã chấp nhận việc này".
Một số nhà khoa học cũng có suy nghĩ như vậy. Bà Linda Bauld chia sẻ thêm: "Có một số người cho rằng COVID-19 đang trở thành loại bệnh đặc hữu, nó sẽ luôn là bệnh đặc hữu và chúng ta chỉ cần tiếp tục chung sống với nó".
Tuy nhiên, một số nhà khoa học khác lại không chấp nhận quan điểm này. Trong đó, bà Bauld chỉ ra một vài người đã nói: "Hãy nhìn khắp thế giới xem các quốc gia khác sẽ không chịu đựng tỷ lệ mắc bệnh cao như vậy, việc chung sống với COVID-19 lâu dài thì sao?".
Có điều gì đó đặc biệt đối với tâm lý của người Anh khiến đất nước này có vẻ tương đối bình thản trước số lượng đại dịch đang diễn ra hay không? Theo giáo sư West thì câu trả lời là không.
Ông West phân tích: "Người Anh có ý thức về an toàn cao hơn nhiều so với hầu hết các quốc gia khác khi bạn nhìn vào quy định lái xe, sức khỏe và an toàn tại nơi làm việc, cũng như cách chúng tôi tiếp cận với dịch vụ sức khỏe cộng đồng. Đây là một cái gì đó được điều chỉnh bởi các tiêu chuẩn mà chúng tôi thấy xung quanh mình. Khi các nhà lãnh đạo của chúng tôi nói về COVID-19 trong quá khứ, mọi người sẽ cảm nhận được sự điều chỉnh đó".
Một trạng thái ổn định
Khi một căn bệnh chuyển từ giai đoạn đại dịch ban đầu sang giai đoạn bệnh lưu hành, các đường cong dữ liệu về sự lây lan của bệnh sẽ ít nghiêm trọng hơn. Các nhà tâm lý học cho biết biểu đồ về tỷ lệ tử vong đều đặn mỗi ngày, dù tỷ lệ này ở Anh hiện đang tăng, có xu hướng ít báo động hơn so với sự gia tăng mà chúng ta đã chứng kiến trong năm đầu tiên của đại dịch.
Ông West phân tích: "Chúng tôi phản ứng với sự thay đổi. Chúng tôi không phản ứng với trạng thái ổn định".
Theo ông West, việc chấp nhận trạng thái ổn định có thể trở thành vấn đề. Ông nói: "Có những trạng thái ổn định dường như gây khó khăn cho con người. Bởi thực tế là nó sẽ tiếp tục diễn ra và công chúng có thể bắt đầu nói 'Chúng ta không thể tiếp tục có 1.000 người chết mỗi tuần'".
Một yếu tố gây ra đánh giá lại như trên là sự căng thẳng đối với dịch vụ y tế NHS. Các bệnh viện có thể không bị "quá tải" nhưng số liệu công bố tuần này cho thấy 5,7 triệu người đang nằm trong danh sách chờ nhập viện vào cuối tháng 8, con số cao nhất kể từ khi bắt đầu vào năm 2007.
Giáo sư Tim Cook, chuyên gia tư vấn về thuốc gây mê và chăm sóc đặc biệt cho biết: "Chúng tôi không trở lại bình thường, mọi việc đơn giản như vậy. Với khoảng 20% số giường ICU và 10% số giường bệnh được sử dụng cho bệnh nhân COVID-19, không có triển vọng hoạt động kinh doanh trở lại như bình thường".
Bình thường mới?
Vẫn chưa rõ người dân Vương quốc Anh có tiếp tục ngồi yên trong tình trạng này và một số người phản đối quan điểm về việc chấp nhận tình hình hiện tại.
Giáo sư Stephen Reicher, nhà tâm lý học tại Đại học St Andrews, cho biết: "Ý tưởng rằng mọi người đều chấp nhận điều bình thường mới là rất nguy hiểm".
Ông Reicher chỉ ra vô số bằng chứng trong tâm lý học cho thấy rằng hành vi của chúng ta có thể được định hình ở một mức độ lớn hơn bởi những gì chúng ta nghĩ người khác nghĩ hơn là bởi niềm tin của chúng ta. Ông bình luận: "Nếu thái độ của bạn trái ngược với chuẩn mực xã hội, bạn sẽ ít có khả năng hành động theo nó hơn".
Ông Reicher nhận định chính phủ đã bình thường hoá số ca mắc COVID-19 mới. Ông chia sẻ: "Họ hành động như thể điều đó là không thể tránh khỏi và thoải mái về số việc số ca bệnh mới tăng".
Ông Reicher nói thêm rằng truyền thong cũng góp phần trong việt thiết lập nhận thức về "bình thường mới". Ông nói: "Nghiên cứu đã chứng minh rằng truyền thông không thay đổi suy nghĩ của ai. Nhưng truyền thông có thể thay đổi niềm tin của mọi người".
Minh Hạnh(Theo Guaridan)
