Các nhà khí tượng học cho biết, hiện tượng El Nino đã chính thức hình thành sớm, có khả năng ở mức độ mạnh, làm biến đổi thời tiết trên toàn thế giới và bổ sung thêm nhiệt tự nhiên cho Trái Đất vốn đang nóng lên.
Theo chia sẻ của nhà khoa học khí hậu Michelle L'Heureux, người đứng đầu văn phòng dự đón Nino/La Nina của Cơ quan Quản lý Khí quyển và Hải dương Quốc gia Mỹ (NOAA), năm nay El Nino hình thành sớm hơn 1 hoặc 2 tháng so với những lần trước đó. Việc này tạo điều kiện cho El Nino phát triển, với 56% khả năng hiện tượng này được coi là mạnh và 25% khả năng đạt đến mức siêu lớn.
Thông thường, El Nino sẽ ngăn hoạt động của bão ở Đại tây Dương, nhờ đó các khu vực ven biển ở các bang từ Texas đến New England (Mỹ), Trung Mỹ và Caribe có thể “thở phào nhẹ nhõm”. Tuy nhiên, lần này các nhà dự báo không nhận thấy điều đó vì nhiệt độ nóng kỷ lục ở Đại Tây Dương sẽ làm mất tác dụng của gió từ El Nino vốn thường ngăn nhiều cơn bão.
PGS Kristopher Karnauskas tại Đại học Colorado Boulder chia sẻ, các cơn bão mạnh lên và phát triển khi chúng di chuyển trên vùng nước biển ấm, và các khu vực nhiệt đới trên Đại Tây Dương “ấm lạ thường”. Do đó, năm nay, NOAA và các tổ chức khác đang dự đoán về một mùa bão gần mức trung bình tại Đại Tây Dương.
Trong quá khứ, hiện tượng El Nino mạnh dẫn đến nhiệt độ tăng lên mức kỷ lục trên toàn cầu, như hồi năm 1998 và 2016. Đầu năm 2023, các nhà khoa học nhận định rằng năm 2024 nhiều khả năng sẽ xảy ra đợt nắng nóng kỷ lục, đặc biệt là do El Nino thường đạt cực đại vào mùa Đông. Hiện tượng El Nino thậm chí còn bắt đầu sớm hơn bình thường trong năm nay.
“Sự khởi đầu của El Nino có nghĩa 2023 sẽ trở thành năm nóng nhất được ghi nhận khi kết hợp với tình hình khí hậu ấm lên”, GS khí tượng Marshall Shepherd tại Đại học Georgia (Mỹ) cho hay.
Theo bà L'Heureux, vài tháng tới, El Nino sẽ được cảm nhận nhiều nhất tại Nam bán cầu với “tác động tối thiểu” ở Bắc Mỹ. Brazil, Colombia và Venezuela ở phía Bắc Nam Mỹ có khả năng khôi hơn, còn Đông Nam Argentina cùng một số khu vực của Chile có thể ẩm hơn. Ấn Độ và Indonesia cũng có xu hướng khô trong suốt 8 tháng do El Nino.
Hiện tượng El Nino ảnh hưởng nặng nề nhất từ tháng 12 năm trước đến tháng 2 năm sau, làm dịch chuyển đường đi của bão mùa Đông xa hơn về phía Nam đến xích đạo.
Toàn bộ 1/3 đến 1/2 khu vực phía Nam của Mỹ, bao gồm cả California, có thể sẽ ẩm ướt hơn trong thời gian xảy ra El Nino. Trong khi đó, khu vực ở Tây Bắc Thái Bình Dương của Mỹ và một phần thung lũng Ohio có thể trở nên khô hạn và ấm áp.
Bà L'Heureux chia sẻ thêm, Indonesia và các khu vực liền kề ở châu Á có thể chịu một số tác động lớn nhất từ El Nino. Các khu vực ở miền Nam châu Phi cũng bị khô hạn. Tuy nhiên, nhà khoa học Azhar Ehsan tại Đại học Columbia nhận định, các quốc gia bị hạn hán ở Đông Bắc châu Phi sẽ đón mưa sau khi hạn hán xảy ra trong vài năm ở khu vực này do hiện tượng La Nina kéo dài.
Một số nghiên cứu về kinh tế chỉ ra, La Nina gây nhiều thiệt hại hơn ở Mỹ và trên toàn cầu so với El Nino. Theo nghiên cứu năm 2017 trên một tạp chí kinh tế, El Nino có tác động “thúc đẩy tăng trưởng” đối với nền kinh tế Mỹ và châu Âu nhưng gây thiệt hại cho Australia, Chile, Indonesia, Ấn Độ, Nhật Bản, New Zealand và Nam Phi.
Tuy nhiên, một nghiên cứu gần đây cho thấy El Nino gây thiệt hại lớn hơn so với suy nghĩ trước đây, ước tính thiệt hại lên đến hàng nghìn tỷ USD trên toàn cầu. Ngân hàng Thế giới ước tính, El Nino trong giai đoạn 1997 - 1998 đã tiêu tốn của chính phủ các nước 45 tỷ USD.
Đinh Kim
