Từ lâu mướp đắng đã là món ăn quen thuộc trong bữa cơm của người Việt Nam. Mướp đắng được nhiều người yêu thích vì thơm ngon, có thể chế biến thành nhiều món ăn hấp dẫn. Đặc biệt, mướp đắng cũng rất tốt cho sức khoẻ. Tuy nhiên, không phải ai cũng có thể ăn được loại thực phẩm này.
Những người không nên ăn mướp đằng
Người có vấn đề về hệ tiêu hóa
Ăn mướp đắng hàng ngày rất tốt cho sức khỏe song nếu ăn quá nhiều có thể dẫn đến tiêu chảy và các vấn đề dạ dày.
Mướp đắng có thể độc hại cho tế bào gan ở thú vật, enzym gan tăng cao sau khi dùng mướp đắng. Các chất trong mướp đắng có khả năng thay đổi hình dáng tế bào gan.
Phụ nữ mang thai và cho con bú
Nghiên cứu của các nhà khoa học cho thấy, mướp đắng có thể gây co thắt tử cung, xuất huyết và làm hư thai, dẫn đế sinh non. Đồng thời mướp đắng có khả năng gây đột biến gen. Vì thế, phụ nữ có thai không nên sử dụng mướp đắng nhất là khi mang thai ở giai đoạn đầu.
Phụ nữ đang cho con bú cũng không nên ăn mướp đắng vì trong loại quả này có một số thành phần mang độc tính nhẹ có thể được truyền qua sữa mẹ.
Độc tính này không gây ảnh hưởng ở người lớn, nhưng lại có vấn đề với trẻ em vì vậy rất cần thận trọng khi sử dụng.
Người bị bệnh gan, thận
Mướp đắng rất khó tiêu, có thể gây đầy hơi nên người bị bệnh gan và thận cần tránh ăn loại quả này. Những người bị thiếu men G6PD (loại men có vai trò quan trọng trong việc chuyển hóa của tế bào hồng cầu) cũng nên tránh xa loại rau có vị đắng này.
Người có tiền sử huyết áp thấp
Thành phần tạo ra tính hạ đường trong mướp đắng gồm: Charantin, Polypeptid-P và Vicine. Cơ chế tác dụng bao gồm gồm giảm đường huyết và cải thiện dung nạp glucose. Nghiên cứu hạ đường ở thú vật được thực hiện ở chuột và thỏ cải thiện dung nạp glucose, giữ được tính hạ đường sau khi ngưng dùng mướp đắng 15 ngày đồng thời giảm luôn cholesterol.
Một báo cáo cho thấy mướp đắng làm chậm tiến trình bệnh võng mạc (biến chứng bệnh tiểu đường) ở chuột bị tiểu đường khi uống cao quả mướp đắng. Nhưng ít nhất cũng có một nghiên cứu trên động vật không thấy tác dụng hạ đường ở chuột bị bệnh tiểu đường khi cho uống dạng bào chế đông khô mướp đắng trong 6 tuần.
Người bị tiểu đường
Mướp đắng có thể giúp giảm lượng đường trong máu, ngăn ngừa nguy cơ mắc bệnh tiểu đường.
Tuy nhiên, khi đang sử dụng thuốc để hạ thấp lượng đường thì ăn thêm mướp đắng có thể khiến mức đường trong máu xuống thấp hơn cho phép, không tốt cho sức khỏe.
Vì vậy, đối với bệnh nhân tiểu đường nếu thích ăn mướp đắng thì sắp xếp thời gian xen kẽ giữa thuốc và mướp đắng để bảo vệ sức khỏe.
Người sau phẫu thuật
Theo các con số thống kê từ các cơ sở y tế cho thấy mướp đắng có thể cản trở quá trình kiểm soát lượng đường huyết trong và sau khi phẫu thuật.
Vì vậy, phương pháp tốt nhất là nên ngừng ăn mướp đắng ít nhất 2 tuần trước và sau thời gian phẫu thuật dự kiến.
Người bị bệnh thiếu men (enzyme) G6PD
Bệnh thiếu men là bệnh di truyền phổ biến do cơ thể không đủ men glucose-6-phosphate giúp tế bào hồng cầu hoạt động bình thường.
Người bệnh thiếu men sau khi ăn mướp đắng sẽ xuất hiện các triệu chứng thiếu máu, đau đầu, sốt, đau dạ dày, thậm chí bị hôn mê hơn. Đặc biệt, độc tố vicine trong mướp đắng có khả năng gây ngộ độc tầm đậu (favism), một hội chứng cấp tính gây ra triệu chứng nhức đầu, đau thắt bụng và hôn mê.
Một số thực phẩm không nên kết hợp với mướp đắng
Những tác hại của mướp đắng không chỉ gây ảnh hưởng đến một số đối tượng nhất định, mà chúng có có thể trở nên "độc" hơn nếu bạn kết hợp với một số thực phẩm sau đây:
Tôm
Khổ qua là thực phẩm có nhiều vitamin C nếu ăn cùng với những thực phẩm có vỏ cứng như tôm tươi hoặc các loại động vật có chứa nhiều hợp chất asen hóa trị 5 thì asen hóa trị 5 sẽ nhanh chóng biến thành asen hóa trị 3 (thạch tín) khi gặp vitamin C. Đây là loại chất độc cực nguy hiểm cho sức khỏe con người dùng nếu tiêu thụ quá nhiều.
Sườn heo chiên
Khổ qua và sườn heo chiên khi được tiêu thụ cùng một lúc sẽ tạo ra chất canxi oxalat, có thể ngăn cản sự hấp thu chất canxi trong cơ thể.
Măng cụt
Ăn mướp đắng và măng cụt cùng lúc sẽ khiến cơ thể bạn khó chịu, do hệ tiêu hóa hoạt động kém. Vì thế, tốt nhất là nên ăn 2 loại quả này cách nhau vài giờ, cơ thể tiêu hóa xong loại này, ăn loại khác vào sẽ tốt cho hệ tiêu hóa hơn.
Trà xanh
Nếu bạn vừa những món ăn ngon được chế biến từ mướp đắng tốt nhất bạn nên đợi vài tiếng rồi mới uống trà. Không nên uống trà xanh ngay khi ăn mướp đắng vì có thể sẽ khiến dạ dày bị tổn thương.
Như Quỳnh (T/h)
