(ĐSPL) - Nghĩa trang Cồn Thập Mẫu, xã Thanh Lâm, huyện Thanh Chương (Nghệ An) đã được xây dựng cách đây hàng chục năm, số người chết được chôn vào đây quá nhiều khiến nghĩa trang quá tải, buộc chính quyền phải đóng cửa. Thế nhưng, một số người bất chấp lệnh cấm đó vẫn ngang nhiên mang người đã mất vào an táng.
Người dân sống cùng người chết
Nghĩa trang Cồn Thập Mẫu thuộc phần đất quản lý của xã Thanh Lâm, huyện Thanh Chương. Được xây dựng cách đây hàng chục năm, do diện tích có hạn, nên một vài năm gần đây, nghĩa trang trở nên quá tải bởi số lượng người chết được chôn vào đây rất nhiều.
“Tôi về đây sống đã hơn 20 năm, chứng kiến nghĩa trang này được xây dựng từ lúc chỉ có vài ngôi mộ. Đến nay, vì thiếu đất nên mộ mới chôn đè lên mộ cũ. Nhiều người đã xây bờ bao quanh mộ để lấn chiếm đất. Gần như việc tranh giành đất xây mộ diễn ra thường xuyên, nhiều gia đình còn lợi dụng đêm tối để tiến hành chôn cất người đã mất”, bà Trần Thị Phương, trú tại xóm Mỹ Hòa, xã Thanh Lâm, huyện Thanh Chương cho biết.
 |
| Một ngôi mộ đang xây dở dang ngay sát đường tại nghĩa trang Cồn Thập Mẫu. |
Cũng theo bà Phương, nhiều gia đình còn xây dựng lăng mộ lấn chiếm hành lang giao thông tỉnh lộ 533 đi qua đây. Một số ngôi mộ nằm cách đường chỉ khoảng 3 - 4m, mặc dù đã được hỗ trợ tiền cất bốc nhưng không chịu di chuyển mà lại lấy số tiền đó xây mới.
Đặc biệt, do nghĩa trang chỉ cách nhà dân khoảng 10m nên đã trực tiếp ảnh hưởng đến môi trường sống của 15 hộ dân xóm Mỹ Hòa. Nhiều năm nay, các giếng nước của bà con đã xuất hiện váng màu vàng như váng mỡ, đục và bẩn không thể nào sử dụng được.
Anh Thế Anh, nhà ngay cạnh nghĩa trang, chỉ vào bể nước bẩn cho biết: “Mặc dù đã làm hệ thống lọc nhiều tầng nhưng vẫn không thể nào tẩy hết được, chúng tôi đành dùng nước bẩn này mấy năm nay rồi. Thậm chí, nhiều gia đình phải hứng nước mưa hoặc đi mua nước để uống. Ở đây nước sạch chưa có nên mọi người vẫn phải dùng nước giếng”.
 |
| Bể nước sinh hoạt của người dân có màu vàng, xuất hiện váng mỡ, bẩn và đục. |
Ngoài ra, vấn đề ô nhiễm môi trường ngày càng trầm trọng khi mà vỏ quan tài, đồ khâm liệm… vứt bừa bãi trên nghĩa trang. Thậm chí, khi người mới mất được chôn cất ở đây, người nhà cũng mang các vật dụng của người đó như quần áo, giường chiếu… ra đây đốt, khiến khói bụi bay đầy vào nhà dân.
Trước thực trạng trên, liên tục nhiều năm người dân đã làm đơn kiến nghị lên chính quyền các cấp yêu cầu không cho tiếp tục chôn cất tại nghĩa trang để tránh tình trạng ô nhiễm. Tuy nhiên, đến lúc này, có một vấn đề nảy sinh khiến cho sự việc tưởng như đơn giản lại trở thành việc khó giải quyết. Đó là nghĩa trang này về mặt địa giới hành chính thuộc vào xã Thanh Lâm, nhưng phần lớn người dân chôn cất lại là người sống tại xã Thanh Giang, huyện Thanh Chương.
Khi chính quyền đá bóng trách nhiệm
Sau khi nhận được phản ánh của người dân xóm Mỹ Hòa, năm 2009, UBND huyện Thanh Chương đã ra Công văn số 224/CV - UBND gửi cho UBND xã Thanh Lâm và UBND xã Thanh Giang phối hợp thực hiện tuyên truyền, kiểm tra để không cho người dân không tiếp tục chôn cất tại nghĩa trang.
Thế nhưng, người dân tại xã Thanh Giang vẫn cứ tiếp tục mang người mới mất sang nghĩa trang này an táng. Trước thực trạng đó, năm 2011, người dân xóm Mỹ Hòa lại phải tiếp tục gửi đơn kêu cứu lên các cấp chính quyền mong giải quyết vấn đề một cách dứt điểm.
 |
| Mặc dù đã nhiều lần UBND huyện Thanh Chương ra Công văn chỉ đạo nhưng tình trạng trên không hề có sự thay đổi. |
Tiếp đó, UBND huyện Thanh Chương tiếp tục ra Công văn số 526/UBND - TNMT gửi cho địa phương hai xã liên quan yêu cầu giải quyết tình trạng chôn cất trái phép trên. Thực chất sau đó, chính quyền xã Thanh Lâm cũng đã treo biển cấm; chính quyền xã Thanh Giang cũng tuyên truyền và nhắc nhở người dân xã mình không được chôn ở khu vực nghĩa trang Cồn Thập Mẫu. Tuy nhiên, cách làm hời hợt và thiếu sự kiên quyết trong việc xử lý đã không mang lại hiệu quả, bởi người dân xã Thanh Giang lại tiếp tục chôn cất người chết như không hề có lệnh cấm trên. Tính từ năm 2011 đến nay đã có gần 10 ngôi mộ mới được người dân xã Thanh Giang mang sang an táng tại nghĩa trang Cồn Thập Mẫu.
 |
| Biển cấm chỉ mang tính hình thức |
Trả lời về vấn đề xử lý người dân chôn cất trái phép, ông Đinh Văn Bình, Chủ tịch UBND xã Thanh Lâm cho biết: “Nghĩa trang Cồn Thập Mẫu đúng là nằm trong xã Thanh Lâm, nhưng phần lớn người dân chôn cất lại là thuộc về xã Thanh Giang, vì vậy việc xử lý rất khó mà phải do cả hai xã cùng nhau giải quyết. Hơn nữa nhiều khi người dân chôn cất vào ban đêm, khi biết thì chuyện đã lỡ rồi nên chúng tôi chỉ có thể lập biên bản vi phạm. Hiện bây giờ chúng tôi vẫn chờ bên Thanh Giang có ý kiến rồi mới có thể giải quyết dứt điểm chuyện này được”.
Còn ông Tưởng Quốc Thành, Chủ tịch UBND xã Thanh Giang lại cho biết, từ trước đến nay không hề nhận được một văn bản chính thức nào từ xã Thanh Lâm gửi sang, mọi vấn đề nghĩa trang chính quyền xã nắm được là do quần chúng báo lên. Hơn nữa, theo quy định, người dân vi phạm ở nơi nào thì nơi đó xử lý, trừ khi không xử lý được hoặc có những trường hợp đặc biệt mới cùng phối hợp với địa phương cư trú cùng nhau giải quyết.
“Ngay sau khi có công văn của huyện gửi xuống, chúng tôi đã tuyên truyền cho người dân không mang người chết sang chôn tại nghĩa trang Cồn Thập Mẫu. Phần lớn mọi người đã hiểu và tự giác chấp hành. Chỉ có một số gia đình vẫn vi phạm, lý do là mồ mả dòng họ đã được chôn ở đó từ trước đến nay và một số vợ chồng muốn được chôn với nhau khi nhắm mắt”, ông Thành nói.
Trong khi chính quyền vẫn còn thiếu sự kiên quyết xử lý vi phạm thì người dân xóm Mỹ Hòa vẫn đang phải dùng nước bẩn và sống trong môi trường bị ô nhiễm. Một câu hỏi đơn giản của người dân mà vẫn bị chính quyền lờ đi không trả lời: Khi nào tình trạng chôn cất người chết trái phép này ngừng lại?
