Viện Kiểm sát nhân dân tỉnh Thái Bình vừa ban hành cáo trạng, truy tố 5 bị can trong vụ án "Cưỡng đoạt tài sản", "Lợi dụng chức vụ, quyền hạn gây ảnh hưởng đối với người khác để trục lợi" ra trước Toà án nhân dân tỉnh Thái Bình để xét xử sơ thẩm.
Trong đó, ông Lưu Bình Nhưỡng, cựu Phó Trưởng Ban Dân nguyện thuộc Uỷ ban Thường vụ Quốc hội bị truy tố tội "Cưỡng đoạt tài sản, Lợi dụng chức vụ, quyền hạn gây ảnh hưởng đối với người khác để trục lợi". Ông Nhưỡng bị cáo buộc dùng danh nghĩa Đại biểu Quốc hội để giúp nhóm bảo kê cưỡng đoạt tài sản và nhận cả trăm nghìn USD của doanh nghiệp để can thiệp đến chính quyền một số nơi.
Doanh nghiệp bất ngờ trước yêu cầu 300.000 USD
Cụ thể theo thông tin từ cáo trạng, năm 2020, anh Nguyễn Thế Mạnh (SN 1972, Long Biên, Hà Nội) - Giám đốc Công ty cổ phần tập đoàn Mạnh Đức (Công ty Mạnh Đức) và anh Nguyễn Trọng Phong (SN 1977, TP.Từ Sơn, Bắc Ninh) chung vốn thực hiện dự án đầu tư xây dựng và kinh doanh cơ sở hạ tầng khu công nghiệp Quế Võ III, tỉnh Bắc Ninh, do Công ty Mạnh Đức làm đại diện pháp nhân để thực hiện dự án. Sau khi hồ sơ dự án được các cấp có thẩm quyền thông qua, để trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt thì có một số công ty khác kiến nghị nên thời gian chờ đợi phê duyệt bị kéo dài.
Cơ quan truy tố nêu, lúc này anh Mạnh, Phong đã gặp, nhờ Nguyễn Văn Đức (SN 1984, thị xã Thuận Thành, Bắc Ninh) tìm người can thiệp giúp, anh Đức đồng ý và nói sẽ nhờ ông Nhưỡng (thời điểm đó đang là đại biểu Quốc hội Khoá XIV, Phó Trưởng Ban Dân nguyện Uỷ ban Thường vụ Quốc hội).
Tối 14/3/2021, anh Đức gọi điện nhờ ông Nhưỡng giúp đỡ và được ông Nhưỡng hẹn gặp vào sáng hôm sau tại cơ quan. Sáng 15/3/2021, anh Đức cùng anh Mạnh đến gặp ông Nhưỡng tại phòng làm việc tại tầng 4, trụ sở Ban Dân nguyện Ủy ban Thường vụ Quốc Hội. Tại đây, anh Đức và anh Mạnh đã nhờ ông Nhưỡng can thiệp giúp để dự án nhanh được phê duyệt. Nghe xong, ông Nhưỡng đồng ý và bảo anh Mạnh về làm “Đơn kêu cứu khẩn cấp” và tập hợp hồ sơ dự án gửi cho mình ngay trong buổi chiều cùng ngày.
Trong lúc nói chuyện anh Mạnh có nói với ông Nhưỡng: "Việc của em anh lưu tâm giúp, xong việc Đức báo cáo anh sau". Sau đó, anh Mạnh về công ty chỉ đạo anh Lê Văn Huy, Phó Giám đốc Công ty Mạnh Đức soạn thảo đơn kêu cứu khẩn cấp gửi Đại biểu Quốc Hội Lưu Bình Nhưỡng, đề ngày 15/3/2021 do anh Mạnh ký, đồng thời chuẩn bị 1 tập hồ sơ dự án.
Ông Lưu Bình Nhưỡng.
Đầu giờ chiều cùng ngày, anh Mạnh cùng anh Đức quay lại phòng làm việc của ông Nhưỡng gửi đơn, kèm theo hồ sơ dự án. Tại phòng làm việc, sau khi tiếp nhận đơn, ông Nhưỡng đã lấy tư cách Đại biểu Quốc hội, viết phiếu chuyển đơn của Công ty Mạnh Đức gửi Thủ tướng Chính phủ đề nghị xem xét, giải quyết. Trong lúc viết phiếu chuyển đơn, ông Nhưỡng nói nhỏ với anh Đức: “Xong việc đưa chú ba trăm ngàn". Sau khi viết, ký phiếu chuyển đơn, ông Nhưỡng gọi và yêu cầu nhân viên văn thư giao ngay tài liệu, hồ sơ đến Văn phòng Chính phủ. Ngay khi ra khỏi phòng làm việc của ông Nhưỡng, anh Mạnh đã hỏi anh Đức nãy nói chuyện gì to nhỏ với bị can Nhưỡng, anh Đức nói ông Nhưỡng yêu cầu việc này là 300.000 USD.
Nghe xong, anh Mạnh nói: “Sao mặn thế” (ý nói bị can Nhưỡng yêu cầu nhiều thế) và bảo để về bàn bạc với anh Phong. Ngày 26/3/2021, khi biết Phó Thủ tướng Chính phủ ký quyết định phê duyệt đồng ý giao cho Công ty Mạnh Đức thực hiện Dự án Quế Võ III, anh Đức đã gọi điện, nhắn tin cảm ơn bị can Nhưỡng.
Đến chiều cùng ngày anh Mạnh nghe tin Vụ Kinh tế, Công nghiệp đang tham mưu cho Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư, trình Thủ tướng Chính phủ thu hồi dự án vừa ký do có đơn thư, anh Mạnh gọi điện nói cho anh Đức biết. Ngay sau đó, Đức lại gọi điện, nhắn tin nhờ ông Nhưỡng can thiệp giúp.
Chiều ngày 27/3/2021, ông Nhưỡng đã gọi điện cho Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư, nói về việc dự án vừa ký duyệt lại có thông tin bị thu hồi, Bộ trưởng trao đổi là dự án đã được phê duyệt nên Bộ Kế hoạch và Đầu tư sẽ không trình Thủ tướng Chính phủ ký thu hồi, nên ông Nhưỡng nhắn tin báo cho anh Đức biết việc dự án không bị thu hồi.
Nghe tin, anh Đức gọi điện thoại cám ơn ông Nhưỡng, trong lúc nói chuyện ông Nhưỡng bảo anh Đức nhắc anh Mạnh về việc hôm trước (anh Đức hiểu là bị can Nhưỡng nhắc số tiền 300.000USD). Anh Đức đến gặp, nói với anh Mạnh về việc ông Nhưỡng đòi 300.000USD.
Do sợ nếu không đưa tiền bị can Nhưỡng gây khó khăn đến việc triển khai dự án nên sau đó anh Đức, anh Phong và anh Mạnh đã thống nhất chuẩn bị 300.000USD để đưa cho ông Nhưỡng theo yêu cầu.
Vì sao doanh nghiệp không phạm tội "đưa hối lộ"?
Chiều 29/3/2021, sau khi chuẩn bị đủ 300.000USD để trong một túi vải màu đen, anh Phong đã điện thoại hẹn gặp anh Đức ở gần rạp xiếc Trung ương, để nhờ Đức mang đưa cho ông Nhưỡng. Khi gặp nhau, anh Phong giao cho anh Đức túi vải, bên trong đựng 300.000USD. Anh Đức cầm tiền đi đến gần nhà ông Nhưỡng thì gọi điện thoại nhưng ông Nhưỡng trả lời đang họp và bảo anh Đức đợi.
“Đến 19h06 cùng ngày, ông Nhưỡng nhắn tin cho anh Đức với nội dung: “Cháu đang đâu, chú về rồi", anh Đức cầm chiếc túi vải đựng 300.000USD, đi vào nhà, gặp bị can Nhưỡng tại phòng khách, đưa túi đựng tiền cho ông Nhưỡng và nói là quà anh Mạnh gửi. Lúc này, ông Nhưỡng cầm túi đựng tiền bỏ vào tủ, sau đó ngồi nói chuyện với anh Đức, được một lúc thì anh Đức xin phép ra về. Trên đường về, anh Đức gọi điện báo cho anh Mạnh biết, đã đưa số tiền trên cho ông Nhưỡng”, cáo trạng nêu.
Liên quan vụ việc này, cơ quan truy tố thấy, đối với các anh Nguyễn Văn Đức, Nguyễn Thế Mạnh, Nguyễn Trọng Phong có hành vi nhờ bị can Nhưỡng can thiệp để Thủ tướng Chính phủ sớm phê duyệt cho Công ty Mạnh Đức thực hiện dự án, sau đó đã đưa cho ông Nhưỡng 300.000USD theo yêu cầu của ông này. Xét thấy bị can Nhưỡng không phải là người có thẩm quyền quyết định phê duyệt dự án nên họ không phạm tội "Đưa hối lộ", Cơ quan điều tra không đề cập xử lý hình sự là có căn cứ.
Về số tiền 300.000USD mà ông Nhưỡng đã nhận, bà Phạm Thị Mỹ Dung (vợ ông Nhưỡng) đã thay mặt nộp tại Cục Thi hành án dân sự tỉnh Thái Bình 7 tỷ đồng (tương ứng 300.000USD). Với bà Dung, bà Dung được xác định có hành vi mua 30ha ở khu vực bãi triều do bị can Cường "quắt" lấn chiếm trái phép, sau đó giao lại cho Cường quản lý để khai thác thu tiền.
"Xét thấy, khi thực hiện các hành vi trên bà Dung không biết bị can Nhưỡng đã cùng bị can Cường thực hiện hành vi phạm tội cưỡng đoạt tài sản. Cơ quan điều tra không xử lý hình sự là có căn cứ" – cơ quan truy tố nêu quan điểm trong cáo trạng. Quá trình điều tra, ông Lưu Bình Nhưỡng thừa nhận hành vi như diễn biến vụ án; không thừa nhận có hành vi can thiệp đến các cơ quan có thẩm quyền để hưởng lợi; không thừa nhận đồng phạm cưỡng đoạt tài sản.
