Các bậc phụ huynh kh? mua đồ? chơ? cho trẻ chỉ quan tâm đến màu sắc, hợp tú? t?ền... chứ ít a? quan tâm đến xuất xứ, chất lượng của sản phẩm. Do đó, đồ chơ? Trung Quốc ngày càng có đ?ều k?ện lộng hành thị trường V?ệt.
Khảo sát các bậc phụ huynh có con đang độ tuổ? học mẫu g?áo, t?ểu học thì hầu như tất cả họ đều mua đồ chơ? Trung Quốc vớ? lý do hợp tú? t?ền, màu sắc sặc sỡ, “bắt mắt” con trẻ, còn lạ? chẳng a? quan tâm tớ? đ?ều gì khác, ngay cả chất lượng, nguyên l?ệu… Thế là đồ chơ? Trung Quốc ngập tràn thị trường trên cơ sở tâm lý t?êu dùng đó. Đ? qua các phố Lương Văn Can, Hàng Mã những khu vực chuyên cung cấp đồ chơ? cho con trẻ ở Thủ đô rặt thấy đồ chơ? Trung Quốc, nh?ều đến nỗ? “đánh bạt” cả những “shop” đồ chơ? “hạng sang” nhập từ các nước châu Âu.
Tất nh?ên, những đồ chơ? này có g?á đắt gấp hàng chục, trăm lần so vớ? đồ chơ? Trung Quốc, chỉ đơn cử, 1 con thú “Ch?ma” mô phỏng theo nhân vật trong một bộ ph?m hoạt hình mà th?ếu nh? rất mê, bé chỉ bằng 2 ngón tay ghép lạ?, nguyên l?ệu bằng nhựa, nhập của Đan Mạch thế mà 400 nghìn đồng/con. Trong kh? vớ? g?á t?ền ấy, có thể mua được bao nh?êu đồ chơ? Trung Quốc khác. Tuy nh?ên, đ?ểm khác nhau g?ữa ha? đồ chơ? này là chất lượng an toàn cho trẻ - đồ chơ? của Đan Mạch đạt t?êu chuẩn châu Âu, còn đồ chơ? Trung Quốc thì chẳng có một sự k?ểm định chất lượng nào.
Đồ chơ? độc hạ? tràn ngập thị trường
Cũng cần phả? nó? thêm, đồ chơ? Trung Quốc đề cập ở đây là loạ? nhập lậu bán ở Lương Văn Can, Hàng Mã… Còn đồ chơ? được nhập khẩu chính thức thì được k?ểm định. Nhưng đ?ều đáng nó? là loạ? đồ chơ? của Trung Quốc nhập khẩu theo hình thức này rất… h?ếm nếu như không muốn nó? là không có. Bở? chỉ cần cầm lên bất cứ một đồ chơ? nào trong số đồ chơ? được bán ở các phố ấy lên, sẽ không thấy có tem hoặc dấu ấn nào cho thấy đã được k?ểm định chất lượng. Trong kh?, các đồ chơ? có xuất xứ châu Âu bao g?ờ cũng có tem ấy.
Từ đó cho thấy một vấn đề nổ? cộm: đồ chơ? nhập khẩu, nhất là của Trung Quốc a? là ngườ? quản lý? Theo đúng phân cấp của Nhà nước thì cơ quan quản lý chính lĩnh vực này là Bộ Khoa học và Công nghệ, kh? đồ chơ? lưu hành trên thị trường bất kể sản xuất trong nước hay nhập khẩu đều phả? có dấu hợp chuẩn, hợp quy (CR) mớ? được bày bán. Tuy nh?ên, công tác này không b?ết thực h?ện như thế nào để rồ? hầu hết chủ cửa hàng bán đồ chơ? ở các phố đều cho b?ết: “Tô? bán hàng bao nh?êu năm nay, chưa bao g?ờ có ngườ? đến hỏ? về quy định k?ểm định chất lượng, chỉ trừ lần đầu t?ên và duy nhất nhất vừa d?ễn ra đầu tháng 9”. Còn chủ một cửa hàng khác thì nó?: “Tô? chỉ b?ết lên Lạng Sơn để lấy hàng. Còn hàng của cơ sở nào sản xuất hay sản xuất ở đâu, tô? không hay”.
Hóa ra, đây là lĩnh vực bị buông lỏng quản lý từ lâu, mặc dù đồ chơ? là sản phẩm hàng hóa thuộc nhóm 2, tức là nhóm có có nguy cơ mất an toàn cao, phả? k?ểm tra, k?ểm soát chặt chẽ trong quá trình sản xuất và nhập khẩu. Theo ông Trần M?nh Dũng, Chánh Thanh tra Bộ Khoa học và Công nghệ đợt thanh k?ểm tra đồ chơ? trên toàn quốc trong ha? tháng 8 và 9 vừa rồ? là lần đầu t?ên cơ quan chức năng tổ chức và đó cũng là đợt k?ểm tra “nhân” Nghị định 80 của Chính phủ: “Quy định về xử phạt v? phạm hành chính trong lĩnh vực t?êu chuẩn, đo lường và chất lượng sản phẩm, hàng hóa”. Còn trước đó chưa bao g?ờ có cuộc k?ểm tra nào, kể cả ở quy mô nhỏ. Ông Dũng cũng cho báo g?ớ? b?ết thêm trong đợt k?ểm tra từ tháng 8 đến ngày 10-9, đã phát h?ện các sa? phạm chủ yếu về nhãn mác, gắn dấu hợp quy CR… Tựu chung lạ? là các vấn đề về nguồn gốc xuất xứ, chất lượng an toàn của đồ chơ?…
Theo PGS.TS Hồ Sơn Lâm, V?ện Khoa học Vật l?ệu ứng dụng, thuộc V?ện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ V?ệt Nam, tất cả các loạ? đồ chơ? bằng vật l?ệu nhựa, vả?, da, k?m loạ?.. kh? sử dụng để sản xuất đồ chơ? phả? được k?ểm soát ngh?êm ngặt vì chúng dễ dàng trở thành nguồn phơ? nh?ễm như các thành phần k?m loạ? có trong vật l?ệu, chỉ trừ gỗ là không có. Các chất chì, coban, màu sắc sơn phủ lên đồ chơ?… Vì về bản chất, màu sơn chính là do các hóa chất tạo nên, chẳng hạn, ox?t sắt tạo thành màu nâu đỏ, ox?t t?tan tạo màu trắng, ox?t n?ken tạo màu xanh. Sự phơ? nh?ễm của các chất màu này thường có nồng độ lớn, đ? qua đường ruột hoặc phổ? gây bệnh cấp hoặc mạn tính… Ở g?a? đoạn phân hủy tức là trả? qua một thờ? g?an sử dụng, chúng càng có nguy cơ phơ? nh?ễm cao.
Cụ thể ở con thú nhún, có chất dẻo D?butyl phthalate hy D?octyl phthalate t?ếp xúc lâu dà? có khả năng gây ung thư, làm mất khả năng s?nh sản của các em.
Để g?ả? quyết thực trạng đồ chơ? nhập lậu, độc hạ? ngập tràn thị trường, thì các nhà quản lý đang rất hy vọng vào Nghị định 80 của Chính phủ do chế tà? xử phạt đố? vớ? những trường hợp v? phạm rất cao: thấp nhất là 50 tr?ệu đồng và cao nhất là 100 tr?ệu đồng. Ông Nguyễn Hồng Bảo, Phó ch? cục trưởng Ch? cục Quản lý thị trường Hà Nộ? cho b?ết: “Vớ? chế tà? xử phạt này thì những v? phạm về hàng hóa, dấu hợp chuẩn, hợp quy sẽ bị xử lý ngh?êm vớ? mức phạt lên tớ? 100 tr?ệu đồng. Như vậy, mớ? hy vọng đủ sức răn đe đố? vớ? những cơ sở k?nh doanh đồ chơ? trẻ em không chấp hành quy định pháp luật. Qua đó loạ? bỏ được những sản phẩm không đủ t?êu chuẩn lưu hành trên thị trường, nhằm bảo đả các sản phẩm an toàn cho trẻ nhỏ”.
L?ệu “ước mơ này có thành h?ện thực không”, tất cả đang trông chờ vào cơ quan quản lý!
Theo Petrot?me