Dấu hiệu bệnh ho gà (Bordetella pertussis) ở trẻ nhỏ có triệu chứng ban đầu như sốt nhẹ, chảy nước mũi, ho húng hắng, hắt xì hơi sau kéo dài thành những đợt ho nặng thành cơn.
Bà Vũ Thị Hoè (64 tuổi, Tuyên Quang) có cháu nội bị mắc ho gà chia sẻ, bé mắc phải căn bệnh này vào thời điểm 2 tháng tuổi. Đầu tiên, các triệu chứng giống như cảm lạnh bé sốt nhẹ kèm theo ho, gia đình có cho bé đi khám được bác sĩ chẩn đoán mắc bệnh ho gà và cho thuốc về chữa tại nhà. Tuy nhiên, những cơn ho càng ngày càng nặng kèm theo sốt cao đến 39 độ bé quấy khóc cả ngày, gia đình có đưa bé đi chữa nhiều nơi nhưng không khỏi, tình trạng này kéo dài suốt 3 tháng.
“Cháu nội tôi lúc 2 tháng tuổi bị mắc ho gà. Đầu tiên, triệu chứng chỉ giống như cảm có sốt nhẹ, cháu hơi ho húng hắc nhà có cho đi khám thì bác sĩ bảo cháu bị mắc ho gà và cho thuốc về nhà uống. Sau một thời gian, uống thuốc không khỏi mà còn nặng hơn, cháu ho kéo cơn kèm sốt 39 độ quấy khóc triền miên, khi ngủ thì bụng bị chướng lên khó chịu cháu lại tỉnh và tiếp tục quấy khóc. Thời gian dài suốt 3 tháng, bố mẹ lẫn ông bà không được ngủ mà thay nhau trông cháu, có cho đi thăm khám nhiều nơi, nghe lời mọi người mời thầy làm lễ cúng nhưng cũng không hỏi”, bà Hoè kể.
Theo bác sĩ Vũ Trường Giang - Bệnh viện Phổi Trung Ương, ho gà có khả năng gây biến chứng nguy hiểm hơn so với ho dị ứng thông thường, bệnh do vi khuẩn gây ra và có tốc độ lây lan rất nhanh.
Thời gian ủ bệnh ho gà từ 6-20 ngày, giai đoạn khởi phát kéo dài từ 1-6 tuần có khi đến 10 tuần với biểu hiện điển hình như ho rũ rượi thành từng cơn. Thường xuyên có những trận ho làm trẻ yếu dần như ngừng thở do thiếu oxy, mặt đỏ đến tím tái, tĩnh mạch cổ nổi, chảy nước mắt nước mũi.
Những cơn ho có thể kéo dài từ 1- 3 tháng nếu không được phát hiện, điều trị kịp thời những cơn ho sẽ kéo theo đờm dãi và gây nôn ói.
Ho gà rất nguy hiểm đối với trẻ nhỏ và trẻ sơ sinh, những biểu hiện ban đầu như cảm cúm làm nhiều phụ huynh chủ quan, tự ý dùng thuốc khiến trẻ gặp phải những biến chứng như: Viêm phổi, viêm não, mất nước, khó thở hoặc ngưng thở do não không đủ oxy, xuất hiện kết mạc… nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời có thể gây tử vong.
“Ho gà là bệnh do vi khuẩn gây ra khác với ho do dị ứng thời tiết, biểu hiện ban đầu rất khó phát hiện vì có những triệu chứng tương tự như cảm cúm, thường có thời gian ủ bệnh khá lâu từ 5 - 10 ngày có khi đến 20 ngày sau khi tiếp xúc với nguồn lây. Nếu không được điều trị kịp thời dễ gây ra các biến chứng nguy hiểm như viêm phổi, viêm não, khó thở, mất nước… Thậm chí, có thể dẫn đến tử vong khi ngưng thở do não thiếu oxy”, Bác sĩ Giang khuyến cáo.
Tuỳ thuộc vào mức độ nghiêm trọng của bệnh mà bác sĩ có thể xem xét cho bệnh nhân điều trị tại nhà hay không, Trường hợp, trẻ bị ho gà dạng nhẹ cơn ho ít, ngắn, ăn uống bình thường. khi ho không bị tím tái cha mẹ có thể chăm sóc tại nhà. Tuy nhiên, nếu triệu chứng trở nên trầm trọng những cơn ho kéo dài, trẻ bỏ ăn, tím tái quấy khóc thì cần đến bệnh viện để theo dõi tránh các biến chứng nguy hiểm.
Để phòng ngừa tốt nhất cho trẻ, phụ huynh nên cho trẻ tiêm vacxin phòng ngừa đến 90%. Ngoài ra, để hạn chế nguy cơ lây nhiễm cao cần nghiêm túc cách ly trẻ khỏi những chỗ đông người, phụ huynh đeo khẩu trang mỗi khi ra ngoài, vệ sinh tay chân với xà phòng thường xuyên, dùng tay che miệng và mũi mỗi khi ho. Đặc biệt, cần đi khám và tuân thủ đúng theo sự chỉ dẫn của bác sĩ để điều trị đạt hiệu quả tốt nhất.
Nguyễn Phương Anh