Vụ kiện giữa công ty Tuần Châu Hà Nội và công ty DS liên quan đến vở Tinh Hoa Bắc Bộ đang nhận được sự quan tâm đặc biệt của dư luận. Trong cuộc trò chuyện với chúng tôi, đạo diễn Hoàng Nhật Nam đã có những phát biểu xoay quanh vấn đề này.
Được biết, trước đây, anh đã từng gửi đơn khởi kiện đạo diễn Nguyễn Việt Tú nhưng đã rút đơn, tại sao, anh lại có quyết định gửi đơn khởi kiện lần 2?
Việc rút đơn kiện này thuộc về vấn đề kỹ năng pháp lý đã được các luật sư của tôi đề xuất, trong đó có thêm một số phần nội dung cần thiết và lại phù hợp với tình trạng của gia đình tôi lúc đó. Khi ấy con trai tôi đi du học ở Mỹ và tôi cũng phải hoàn tất một khóa học của tôi cũng ở đây và vợ tôi sinh con gái nhỏ ở nước ngoài. Tôi muốn những thời gian thiêng liêng nhất của cuộc đời mình được toàn tâm, không vướng bận. Những việc kiện tụng vốn không phải là thái độ sống của tôi… Do đó, tôi và các luật sư đã thống nhất rút đơn kiện. Hiện tại, tôi đã nộp đơn khởi kiện lại và được thụ lý.
| Đạo diễn Hoàng Nhật Nam. |
Sau phiên tòa đầu tiên về vụ việc tranh chấp quyền sở hữu trí tuệ, phía Hội nghệ sĩ sân khấu Việt Nam đã có văn bản với nội dung: Vở diễn Tinh hoa Bắc Bộ có những sự “giống nhau cơ bản” với vở diễn Thuở ấy xứ Đoài. Tinh hoa Bắc Bộ” không được coi là tác phẩm độc lập mà chỉ được coi là phái sinh”… Là người trực tiếp thực hiện vở diễn Tinh hoa Bắc Bộ ý kiến của anh về nội dung văn bản này là như thế nào?
Là một người làm nghệ thuật, tôi rất tôn trọng hội Nghệ sĩ Sân khấu Việt Nam. Chắc có lẽ do tôi còn trẻ và lại xa xôi, chưa có cơ hội làm việc cùng nên các cô chú chưa thương tôi. Với những người nghệ sĩ cảm xúc dạt dào, đôi lúc có thể để tình cảm xao động đến những nhận định, dù có thể nhận định chỉ mang tính chất tham khảo. Một nhận định có thể làm công chúng và khán giả quốc tế nhìn nhận sai về vở diễn mà đáng ra là niềm tự hào của người làm du lịch, văn hoá.
Tôi hy vọng, tôi và các cô chú sẽ có cơ hội xem Tinh hoa Bắc Bộ cùng nhau và ngồi lại với Tuần Châu để lắng nghe từ 3 bên, để thấy Tinh hoa Bắc Bộ thật sự là một tác phẩm độc lập, để các cô chú có thể có một cái nhìn toàn cảnh và khách quan hơn.
Nếu biết trước có ngày đưa nhau ra tòa thì anh có cùng Tuần Châu thực hiện vở diễn Tinh Hoa Bắc Bộ không?
Nếu biết trước điều này với tính cách của tôi thì tôi sẽ cố gắng để làm sao các bên không phải đưa nhau ra tòa. Bởi lẽ, dù thắng hay thua thì tất cả 3 bên đều tổn thương và mất mát. Điều mất nhiều nhất là trí óc của những người nghệ sĩ. Thay vì phải tâm tư và sáng tạo cho nghệ thuật thì phải đi tranh tụng với nhau. Thế giới vốn đã nhỏ thì thế giới của những người làm nghệ thuật còn nhỏ hơn, có ngày rồi cũng chạm mặt nhau, vết thương nghề nghiệp bao giờ sẽ lành?
Là một người làm nghệ thuật lâu năm với bề dày kinh nghiệm và đã tổ chức nhiều chương trình lớn, vụ kiện lần này có ảnh hưởng như thế nào đến anh về công việc và cuộc sống?
Ảnh hưởng lớn nhất là trực tiếp đến tác phẩm Tinh hoa Bắc Bộ mà tôi, Tuần Châu và cả ê-kíp đã đổ mồ hôi nước mắt cùng tâm sức để thực hiện. Nó ảnh hưởng đến doanh nghiệp kinh doanh chân chính đã tốn rất nhiều tiền của để làm văn hoá du lịch. Thông tin nhiễu sẽ khiến khán giả hiểu sai và đánh giá lệch lạc công sức của tôi và ê-kíp khi nói đến vở diễn này, đó là điều làm tôi buồn nhất! Nhưng cũng dễ hiểu, giống như một câu chuyện tình người của quá khứ và người hiện tại. Tôi hiểu những nỗi lòng của một người yêu cũ.
Ngoài ra, công việc của tôi vẫn diễn ra bình thường, các dự án, chương trình khác mà tôi làm vẫn diễn ra suôn sẻ, thuận lợi. Tôi vẫn làm nghề và đã khẳng định được vị thế của mình bằng các dấu ấn có thật mà công chúng dễ dàng nhìn thấy.
| Một cảnh trong Tinh hoa Bắc bộ. |
Sau tất cả những ồn ào, anh nghĩ tương lai vở diễn sẽ như thế nào?
Tôi chỉ mong mọi ồn ào sẽ sớm được khép lại, mọi giá trị nên được trả về đúng với nơi nó được sinh ra. Đạo diễn Việt Tú là một người lâu năm trong nghề. Đã là đạo diễn đều là những người say mê nghệ thuật, những tâm tư nên dành cho các tác phẩm nhiều hơn là chuyện kiện tụng.
Cả tác phẩm Ngày xưa (Thuở ấy xứ Đoài) và Tinh hoa Bắc Bộ đều là những tác phẩm nhân văn, nhưng tác phẩm Ngày xưa là chuyện trước khi nhà đầu tư mời tôi xây dựng vở mới, và tác phẩm Tinh hoa Bắc Bộ là của hiện tại, đang sống, đang sáng đèn hàng đêm, hoàn toàn độc lập.
Thời gian có thể làm người ta quên đi những gì bạn làm cho họ nhưng không thể nào quên đi cảm xúc mà bạn mang lại. Dù là quá khứ hay tương lai, với những tâm huyết đã đổ vào Tinh hoa Bắc Bộ, tôi tin vở diễn sẽ sống mãi. Vẫn đêm đêm len vào giấc mơ của mỗi người với ánh trăng soi, những câu vè của đám trẻ, những cô gái xuân thì lay người nhè nhẹ bên cành sen.
Lê Anh
