Người Việt hiện nay, nhất là các bạn trẻ bận rộn thường thích ăn đồ nướng, uống nước có ga, đồ muối chua... mà không biết chúng là nguyên nhân gây nên căn bệnh ung thư chết người.
Ung thư đại trực tràng (UTĐTT) là một trong những ung thư thường gặp nhất trên thế giới. Còn ở Việt Nam, theo TS Phạm Văn Bình – Trưởng khoa Ngoại ổ bụng 1, Bệnh viện K Trung ương cho biết UTĐTT là căn bệnh ung thư đường tiêu hoá đứng thứ 5 sau ung thư phổi, gan, dạ dày, vòm họng.
Người bị ung thư ngày càng trẻ hơn
UTĐTT là bệnh phát sinh bởi các tế bào ác tính hình thành từ các mô của đại trực tràng. Nhìn chung, UTĐTT là bệnh của người già. Nguy cơ UTĐTT tăng nhanh khi bước qua tuổi 50, hơn 90% UTĐTT được chẩn đoán ở tuổi 50 trở lên.
Nhưng gần đây, UTĐTT bắt đầu tấn công những người ở lứa tuổi 30-40. Thậm chí có nhiều thanh niên mới 25-26 tuổi đã bị chẩn đoán ra mắc căn bệnh này ở giai đoạn di căn. Nhiều người khi nhận được kết quả khám bệnh còn không thể tin rằng mình sẽ mắc căn bệnh đó khi còn quá trẻ.
Ăn uống không hợp lý là nguyên nhân dẫn đến bệnh ung thư - ảnh minh họa. |
Các dấu hiệu và triệu chứng thường gặp của UTĐTT bao gồm:
Thay đổi thói quen đại tiện, đi ngoài phân lỏng, táo bón, hay có cảm giác đi ngoài không hết, đi ngoài ra máu (hoặc đỏ tươi hoặc đen sẫm), phân có khẩu kính hẹp hơn bình thường.
Người bệnh có cảm thấy khó chịu khắp bụng (thường bị đau bụng vì trướng hơi, cổ trướng, đầy bụng và/hoặc co thắt), giảm cân không rõ nguyên nhân, mệt mỏi, nôn. Những triệu chứng này có thể do ung thư đại trực tràng hoặc có thể do các bệnh khác gây ra. Điều quan trọng là phải đến bác sĩ kiểm tra.
Theo Ts. BS Nguyễn Quang Thái – Trưởng khoa Phẫu thuật Tổng hợp BV K Trung ương, chế độ ăn cũng như lối sống đóng vai trò quan trọng nhất trong sự hình thành và tiến triển của ung thư đại trực tràng. Ăn quá nhiều chất béo, thịt, mỡ sẽ có nguy cơ cao mắc ung thư đại trực tràng, nhất là lại không ăn chất xơ, rau hoặc quá ít vận động, quá béo.
Để phòng tránh bệnh ung thư đại trực tràng, các chuyên gia đã khuyến cáo cần tránh những thực phẩm làm tăng nguy cơ gây mắc căn bệnh quái ác này:
Thịt nướng
Khi thịt đỏ được nướng ở nhiệt độ cao, các hóa chất được gọi là Heterocyclic amines (HCAs) và hydrocarbon thơm đa vòng (PAHs) được giải phóng, theo quan sát trong các thí nghiệm, 2 chất này có khả năng gây ra sự thay đổi DNA dẫn đến tăng nguy cơ mắc bệnh ung thư của cơ thể.
Ngoài ra, khói phát sinh từ nướng thực phẩm cũng là một yếu tố gây ung thư, bởi trong khói gồm một loạt các amin dị hợp và HCAs gây ung thư.
Dưa cà muối xổi
Nếu bạn thường xuyên ăn dưa cà muối xổi, đặc biệt trong trường hợp sức khỏe yếu, có sẵn bệnh dạ dày thì nguy cơ mắc ung thư của bạn là rất cao - Ảnh minh hoạ: Internet |
Theo nhiều nghiên cứu, trong dưa cà muối xổi có vị cay nồng, hăng hăng là do hàm lượng nitrat bị chuyển hóa thành nitrit do vi sinh vật tác động. Nitrit sẽ kết hợp với các acid amin khác trong dạ dày từ các loại thực phẩm như cua, tôm, cá, thịt, nhất là mắm tôm và trở thành nitrosamine - một chất có khả năng gây ung thư dạ dày.
Tuy nhiên, khi được muối đủ thời gian, độ chua thì lượng nitrit giảm xuống rất nhanh, hạn chế gây hại sức khỏe.
Nước có ga
Điều làm cho nước ngọt có ga trở thành sản phẩm gây ung thư chính là do hàm lượng siro ngô fructose cao và các loại đường tinh chế khác có trong đó - Ảnh minh hoạ: Internet. |
Điều làm cho nước ngọt có ga trở thành sản phẩm gây ung thư chính là do hàm lượng siro ngô fructose cao và các loại đường tinh chế khác có trong đó. Đường tinh chế có thể gây ra những đột biến insulin lớn và có khả năng thúc đẩy sự phát triển mạnh của các tế bào ung thư. Nước ngọt có ga còn là nguyên nhân gây ra lão hóa, tiểu đường và tăng cân.
Bỏng ngô - loại dùng quay lò vi sóng
Trên thực tế, không phải bắp rang bơ có hại cho sức khỏe, thậm chí nó chứa nhiều chất xơ và chất chống oxy hóa cao, nhưng thủ phạm thực sự gây ra bệnh chính là màng lót trong của những chiếc túi đựng bắp rang bơ. Ảnh minh hoạ: Internet. |
Bỏng ngô bản thân không gây ung thư mà thủ phạm là loại hóa chất được gọi là perflourooctanoic acid (PFOA), được sử dụng làm lớp màng trong của túi đựng bắp rang bơ, là hóa chất tương tự để làm ra các hộp teflon và pizza. Mỗi khi bạn bỏ bỏng ngô vào túi này và đặt vào lò vi sóng, acid sẽ từ túi ngấm vào món ăn của bạn, kết quả là gây ra căn bệnh UTĐTT nguy hiểm.
Thực phẩm, dụng cụ nấu ăn bị mốc
Đối với những thực phẩm đã hết thời hạn sử dụng hay được bảo quản thiếu cẩn thận gây mốc như gạo, lúa mì, đậu, ngô, đậu phộng và các loại thực phẩm sẽ sản xuất ra chất độc hại gây ung thư là streptozotocin aflatoxin, do đó bạn cần loại bỏ ngay, đừng bao giờ suy nghĩ đơn giản nấm mốc trong thực phẩm khi sơ chế sạch vẫn có thể dùng được trong khi chúng lại chứa đựng mầm mống gây nên các căn bệnh ung thư nguy hiểm.
Loại chất độc này còn xuất hiện trên những đồ dùng nấu ăn bằng gỗ như đũa, muôi, muỗng... dùng lâu ngày bị ẩm mốc. Do đó, cần vệ sinh dụng cụ nấu ăn thường xuyên và thay thế sau một thời gian sử dụng nhất định.
Thuốc lá, bia rượu
Thuốc lá được biết đến như là những “sát thủ” của bệnh lý tim mạch hay ung thư phổi. Gần đây nó được công nhận là những yếu tố nguy cơ rất quan trọng gây UTĐTT cho cả hai giới. Kết hợp với nạn lạm dụng rượu bia thì nguy cơ ung thư UTĐTT sẽ cao gấp nhiều lần.
Minh Minh(T/h)
