Công ty Điện lực Thanh Hoá hiện đang quản lý hơn 800km đường dây và 23 trạm biến áp (TBA) 110kV trên địa bàn toàn tỉnh với tổng công suất là 1740MVA (thuộc các tỉnh có khối lượng quản lý cao nhất cả nước). Trước đây, thường phải vận hành với chế độ trực 3 ca 4 kíp cho một TBA truyền thống và cần ít nhất 6-8 công nhân. Bên cạnh đó, khi thực hiện thao tác trực tiếp với các thiết bị sẽ tiềm ẩn nhiều nguy cơ có thể dẫn đến tai nạn lao động không đáng có. Tuy khối lượng quản lý lớn, nhưng trong những năm gần đây Công ty đã và đang tích cực triển khai công tác số hoá, chuyển đổi số, từng bước áp dụng công nghệ, kỹ thuật số vào quản lý vận hành lưới điện 110kV. Qua đó góp phần nâng cao chất lượng quản lý, độ an toàn, ổn định và tin cậy trong cung cấp điện.
Lưới điện thông minh là tập hợp các thiết bị phần cứng và các công cụ phần mềm nhằm truyền tải điện hiệu quả hơn, giảm công suất dư thừa, quản lý thông tin tức thời theo nhu cầu thực tế. Đồng thời mang lại hiệu quả cao trong giám sát điện năng, truyền và thu thập dữ liệu ngay trên đường truyền tải.
Đối với hệ thống các trạm biến áp không người trực là một bước tiến lớn trong công cuộc chuyển đổi số, góp phần cải tiến công tác quản lý vận hành và phát triển hệ thống lưới điện thông minh tại Công ty Điện lực Thanh Hóa nói riêng và trong Tập đoàn Điện lực Việt Nam nói chung. Đây là giải pháp vô cùng tối ưu cho hệ thống lưới điện hiện nay, các thao tác trên thiết bị sẽ được điều khiển hoàn toàn từ xa, việc thu thập dữ liệu thông số vận hành đều được thực hiện một cách tự động đầy đủ và vô cùng chính xác qua sự điều khiển giám sát từ Trung tâm Điều khiển xa của Công ty.
Trung tâm điều khiển xa Công ty Điện lực Thanh Hóa.
Trung tâm điều khiển xa Công ty Điện lực Thanh Hóa có nhiệm đặc biệt quan trọng đó là theo dõi, giám sát quản lý vận hành, phân tích dữ liệu, chẩn đoán sự cố, hỏng hóc, điều độ công suất lưới điện truyền tải, phân phối, hạn chế lỗi thao tác do con người gây ra. Đội ngũ nhân lực và các kỹ sư của Trung tâm được đào tạo, kiểm tra, cấp chứng nhận vận hành, đáp ứng đủ yêu cầu thao tác và xử lý nhanh sự cố, kể cả trường hợp sự cố mất điện diện rộng và diễn ra ở nhiều trạm biến áp.
Trước đây, chức năng điều khiển từ xa, giám sát các TBA chỉ giới hạn ở khả năng thao tác đơn giản như đóng cắt máy, còn lại các thao tác vận hành khác đều thực hiện thủ công trên thiết bị. Nghĩa là thiết bị không đồng bộ, không có hệ thống tích hợp thông tin và xử lý cảnh báo chung đặt ra sự cần thiết phải kịp thời nâng cao năng lực vận hành bằng các hệ thống điều khiển tích hợp máy tính, nâng cao năng lực của các vận hành viên về chuyên môn và nghiệp vụ, kỹ năng thao tác xử lý trên máy tính… Với 23 TBA 110kV, trong đó đã có 17 TBA được chuyển thành TBA thao tác xa không người trực, 6 TBA được chuyển thành TBA thao tác xa có người giám sát tại chỗ để thực hiện theo dõi, kiểm tra thiết bị hàng ngày, hàng tháng. Tất cả các trạm này được thiết kế, xây dựng và đưa vào vận hành theo tiêu chí không người trực, gồm nhiều tính năng hiện đại như: Hệ thống điều khiển, hệ thống camera giám sát an ninh, giám sát thao tác và hệ thống báo cháy, giám sát ắc quy online… đã đáp ứng tối ưu hoá chi phí đầu tư cáp và các thiết bị trung gian, giảm số lượng cán bộ, nhân viên trực vận hành tại trạm điện, giảm thiểu các sự cố... đây là bước tiến quan trọng để hiện thực hoá mục tiêu xây dựng lưới điện thông minh trên địa bàn tỉnh. Từ đó nâng cao độ tin cậy, đảm bảo tính chính xác của thiết bị, linh hoạt khi đưa ra các phương án giải quyết vấn đề quá tải... Kết quả tính đến hết tháng 5/2023 tỉ lệ thao tác xa luôn đạt đạt 100%.
Toàn thế giới đang chạy đua trong công cuộc cách mạng số, tương lai hội nhập và phát triển, áp dụng những khoa học công nghệ, kỹ thuật chính là yếu tố then chốt cho sự phát triển ấy. Việc nắm bắt xu hướng và áp dụng thành tựu khoa học công nghệ tự động hóa vào nâng cao độ tin cậy và hiệu quả vận hành lưới điện quốc gia trở nên quan trọng hơn bao giờ hết. Thời gian tới, cùng với lộ trình chuyển đổi số của Tập đoàn Điện lực Việt Nam, Tổng công ty Điện lực miền Bắc đã đề ra, Công ty Điện lực Thanh Hoá sẽ tiếp tục nghiên cứu, quy hoạch, phát triển và ứng dụng lưới điện thông minh vào công tác quản lý vận hành, coi đây chính là chìa khóa giúp nâng cao hiệu quả, tiết kiệm chi phí và giúp đơn vị khai thác, quản lý phân phối điện năng.
Hùng Mạnh – PC Thanh Hóa
