(ĐSPL) – Công nghệ phun xăng điện tử là một khái niệm không còn xa lạ đối với những ai đang sử dụng xe máy.
Nguyên lý hoạt động cơ bản của Fi là sử dụng một hệ thống điều khiển điện tử để can thiệp vào quá trình phun nhiệu liệu vào buồng đốt động cơ nhằm tối ưu hóa việc sử dụng nhiên liệu.
Hệ thống EFI được chia làm 3 loại chính
Hệ thống phun xăng đơn điểm (Single Point Injection - SPI): Hệ thống này chỉ dùng một vòi phun trung tâm duy nhất thay thế cho bộ chế hoà khí. Vòi phun nhiên liệu được đặt ngay trước bướm ga và tạo thành khí hỗn hợp trên đường nạp. Hệ thống có cấu tạo khá đơn giản, chi phí chế tạo rẻ, thường chỉ xuất hiện ở những xe nhỏ.
Hệ thống phun xăng hai điểm (BiPoint Injection - BPI) được nâng cấp từ hệ phun nhiên liệu đơn điểm. Hệ thống này sử dụng thêm một vòi phun đặt sau bướm ga nhằm tăng cường nhiên liệu cho hỗn hợp. Thông thường hệ thống BPI ít được sử dụng do không cải thiện nhiều so với SPI.
Hệ thống phun xăng đa điểm (MultiPoint Injection - MPI): Mỗi xi-lanh được trang bị một vòi phun riêng biệt đặt ngay trước xupap. Hệ thống vòi phun được lấy tín hiệu từ góc quay trục khuỷu để xác định thời điểm phun chính xác.
Nhiều ưu điểm so với chế hòa khí truyền thống
Trên thực tế, hệ thống phun xăng điện tử EFI đã xuất hiện từ những năm 1950, nhưng phải đến những năm 1980, hệ thống này mới thực sự phát triển rộng rãi tại Châu Âu. Trên những mẫu xe hiện tại vẫn sử dụng hệ thống nhiên liệu EFI, tuy nguyên lý cơ bản không thay đổi nhưng nhờ có công nghệ điện tử điều khiển phát triển đã giúp cho hệ thống này ngày càng hoàn thiện và đạt hiệu quả cao hơn rất nhiều.
EFI hoạt động chính xác và tiết kiệm nhiên liệu |
Nhược điểm của bộ chế hòa khí là tỷ lệ giữa không khí và xăng không phải lúc nào cũng đạt mức tối ưu vào khoảng 14,7:1, có thể thừa hoặc thiếu xăng, từ đó không đạt hiệu quả tiêu thụ nhiên liệu.
Bù lại, phun xăng điện tử phun chính xác lượng xăng so với không khí bởi có hàng loạt cảm biến thu thập dữ liệu về góc quay và tốc độ trục khuỷu, lưu lượng khí nạp, nhiệt độ khí nạp, nhiệt độ nước làm mát, tỷ lệ hỗn hợp, nồng độ oxi ở khí thải....
Ưu điểm quá lớn so với chế hòa khí nên dù ra đời muộn hơn khoảng 70 năm nhưng phun xăng điện tử nhanh chóng phổ biển trên toàn cầu. Trong bối cảnh các nước thắt chặt hàng rào về tiêu thụ nhiên liệu cũng như khí thải ra môi trường, chế hòa khí càng mất chỗ đứng.
Nhưng nhược điểm cũng không ít
Giá cao
Do cấu tạo phức tạp hơn nên chi phí của hệ thống phun xăng điện tử cao hơn bộ chế hòa khí, từ đó đẩy giá thành xe cao hơn. Chẳng hạn, mẫu Yamaha Luvias GTX FI vừa ra mắt có giá 27,9 triệu đồng, cao hơn 1 triệu đồng so với bản chế hòa khí. Đây được xem là mức chênh lệch thấp nhất giữa hai phiên bản.
Có thể sẽ hỏng cả bộ phận phun xăng điện tử nếu bị ngập nước |
Yêu cầu khắt khe về nhiên liệu
Do hệ thống nhiên liệu có cấu tạo phức tạp, có độ nhạy cảm cao nên yêu cầu rất khắt khe về chất lượng nhiên liệu và không khí. Trong quá trình phun xăng, nếu chất lượng nhiên liệu không tốt, bộ lọc làm việc không hiệu quả sẽ rất dễ dẫn tới việc kim phun bị tắc, đóng cặn. Khi kim bị tắc, lượng xăng cung cấp không đủ theo nhu cầu thực tế nên xe yếu và thường xuyên chết máy.
Chi phí sửa chữa, thay thế cao
Cũng do cấu tạo phức tạp nên việc sửa chữa và bảo dưỡng khó khăn, đòi hỏi trình độ chuyên môn cao và phải có thiết bị chuyên dùng để kiểm tra. Ngoài ra, việc thay thế phụ tùng linh kiện của hệ thống này cũng cao hơn bình thường, thậm chí phải thay cả cụm.
Dễ bị hỏng hệ thống bơm nhiên liệu
Trong quá trình sử dụng, nhiều người có thói quen nhấn nút khởi động ngay sau khi bật khóa điện, hoặc nhấn nút khởi động liên tục, điều này khiến hệ thống bơm nhiên liệu sẽ không có thời gian nạp đủ nhiên liệu vào vòi bơm, làm giảm tuổi thọ của hệ thống bơm nhiên liệu.
Trung Nguyễn (Tổng hợp)
[mecloud]Ce5SLGExOh[/mecloud]
