9 phiên đấu giá gây nhiều tranh cãi
Bản án hình sự sơ thẩm số 375/2013/HSST ngày 28/8/2013 của Tòa án nhân dân TP.HCM và Bản án hình sự phúc thẩm số 206/2014/HSPT ngày 16 và 17/4/2014 của Tòa án nhân dân Tối cao TP.HCM buộc 2 đối tượng Trần Thị Hà và Hà Văn Hòa bồi thường ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam 3.000 lượng vàng SJC và 18.000.000.000 đồng.
Theo đó, số tài sản được kê biên, bán đấu giá nhằm đảm bảo thi hành án gồm 33 Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất được ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (Agribank) – chi nhánh Chợ Lớn lưu trữ. Đến ngày 6/4/2015, xét đơn yêu cầu của ngân hàng Agribank, Cục trưởng cục THADS TP.HCM ban hành Quyết định thi hành án theo văn bản số 1668/QĐ-CTHA.
Sau khi hoàn thành các thủ tục kê biên, đảm bảo thi hành án, từ ngày 12/01/2016 đến 20/01/2017, cục THADS TP.HCM ký hợp đồng với công ty Cổ phần đấu giá Châu Á và tổ chức 8 phiên đấu giá. Tuy nhiên, qua 8 phiên đấu giá, số tài sản vẫn chưa bán được do “không có khách hàng đăng ký”. Giá khởi điểm tài sản bán đấu giá được hạ từ 167.133.987.000 đồng xuống 138.952.355.515 đồng.
\
Tới ngày 15/3/2017, Chấp hành viên ký phụ lục hợp đồng với công ty đấu giá để tiến hành phiên đấu giá thứ 9. Theo đó, tổng giá trị khởi điểm đấu giá tài sản là 138.952.355.515, trong phiên đấu giá lần này có hai khách hàng tham dự là ông Lê Trọng Đại (quận 3, TP.HCM) và ông Trần Quang Minh (Châu Thành, Tây Ninh).
Sau 3 vòng trả giá, ông Lê Trọng Đại là người trúng đấu giá với giá 139.203.000.000 đồng (cao hơn giá khởi điểm 250.644.485 đồng). Cùng ngày, công ty đấu giá đã ký hợp đồng mua bán chuyển nhượng và ra văn bản thông báo yêu cầu hoàn thành nghĩa vụ tài chính cho ông Đại.
Trong quá trình thi hành án, bà Trần Thị Hà và ông Lê Sỹ Dũng (người được bà Hà ủy quyền) liên tục có đơn khiếu nại gửi tới các cơ quan chuyên môn. Trong đó, nhiều nội dung cho rằng việc tổ chức thi hành án của cục THADS TP.HCM có dấu hiệu làm sai các quy định pháp luật.
Lộ diện loạt sai phạm “khủng”
Trước tình trạng trên, thanh tra bộ Tư pháp đã thành lập đoàn thanh tra và đưa ra Kết luận số 13/KL-TTR vào ngày 20/7/2022. Qua quá trình thanh tra, đơn vị này kết luận, cục THADS TP.HCM có dấu hiệu “vi phạm pháp luật nghiêm trọng làm ảnh hưởng đến kết quả thi hành án”.
Theo kết luận của thanh tra bộ Tư pháp, Chấp hành viên của cục THADS TP.HCM làm việc thiếu tích cực, vi phạm quy định pháp luật khi chậm ký Hợp đồng thẩm định giá tài sản, Hợp đồng bán đấu giá tài sản. Đáng chú ý, đơn vị này còn để đối tượng khách hàng không đủ điều kiện tham gia đấu giá, sang nhượng quyền sử dụng “đất nông nghiệp”.
Cụ thể, Bản án sơ thẩm số 375/2013/HSST xác định 33 quyền sử dụng đất, toàn bộ 78.214m2 đất bị kê biên là nhóm đất nông nghiệp. Trong khi đó, theo quy định của pháp luật hiện hành, người được chuyển nhượng, nhận tặng cho quyền sử dụng đất nông nghiệp phải đáp ứng điều kiện “trực tiếp sản xuất nông nghiệp có nguồn thu nhập ổn định từ sản xuất nông nghiệp”.
Qua xác minh của thanh tra bộ Tư pháp kết luận: “Như vậy, ông Lê Trọng Đại và ông Trần Quang Minh không đủ điều kiện đăng ký tham gia đấu giá tài sản “đất nông nghiệp”, nhưng vẫn tiến hành đăng ký tham gia đấu giá là vi phạm Quy chế đấu giá, Thông báo bán đấu giá của công ty đấu giá và vi phạm khoản 3, Điều 191, luật Đất đai 2013. Công ty đấu giá và đấu giá viên cho người không được tham gia đấu giá tài sản thực hiện việc đăng ký tham gia đấu giá và mua trúng đấu giá tài sản đất trồng lúa là vi phạm điểm b, khoản 4 và khoản 5, Điều 30 của Nghị định 17/2010/NĐ-CP ngày 4/3/2010 của Chính phủ”.
Bên cạnh đó, một số sai phạm nghiêm trọng khác của Chấp hành viên, công ty đấu giá được thanh tra bộ Tư pháp “điểm mặt” như tự ý thỏa thuận cho người mua trúng đấu giá tài sản chậm nộp tiền, bán đấu giá phần diện tích ngoài nội dung bản án, bán đấu giá phần diện tích đất đang có tranh chấp,…
Đáng chú ý, cũng theo kiểm tra, xác minh của thanh tra bộ Tư pháp, giữa hai khách hàng tham gia đấu giá có dấu hiệu thông đồng. Cụ thể, trụ sở công ty TNHH MTV Thương mại sửa chữa Laptop Đại Dương do ông Trần Quang Minh làm Giám đốc là địa chỉ nhà riêng của ông Lê Trọng Đại (số 118/17 Trần Quang Diệu, phường 14, quận 13, TP.HCM).
“Như vậy, giữa ông Lê Trọng Đại và ông Trần Quang Minh cùng cư trú tại một địa chỉ, có quen biết nhau, ngoài ra quá trình tham gia đấu giá tài sản, cả hai khách hàng đều không đủ điều kiện để tham gia đấu giá và có dấu hiệu thông đồng trong quá trình đấu giá tài sản”, trích Kết luận số 13/KL-TTR.
Sẽ hủy kết quả đấu giá và chuyển cơ quan điều tra
Theo Kết luận từ thanh tra bộ Tư pháp, quá trình tổ chức thi hành án, bán đấu giá của Chấp hành viên, cục THADS TP.HCM và công ty Cổ phần đấu giá Châu Á có nhiều vi phạm pháp luật nghiêm trọng. Để tránh thất thoát tài sản, đảm bảo quyền lợi công dân, thanh tra bộ Tư pháp yêu cầu cục THADS TP.HCM thực hiện thỏa thuận hủy kết quả bán đấu giá. Trong trường hợp không thỏa thuận được, cục THADS TP.HCM chỉ đạo Chấp hành viên khởi kiện ra tòa án có thẩm quyền để hủy kết quả bán đấu giá.
“Đối với các vi phạm và dấu hiệu vi phạm của Chấp hành viên, quá trình tiến hành thanh tra, thanh tra bộ Tư pháp đã lập hồ sơ vụ việc chuyển cơ quan điều tra – viện Kiểm sát nhân dân Tối cao để làm rõ vụ việc”, trích Kết luận số 13/KL-TTR.
Tuy nhiên, cũng theo nội dung từ Kết luận nói trên, ngày 14/6/2022, cơ quan điều tra - viện Kiểm sát nhân dân Tối cao đã có Văn bản số 1869/VKSTC-C1(P6) đề nghị Cục trưởng cục THADS TP.HCM cung cấp toàn bộ hồ sơ thi hành án để giải quyết theo thẩm quyền.
“Đối với các vi phạm và dấu hiệu vi phạm của công ty Đấu giá Châu Á, đấu giá viên và khách hàng tham gia đấu giá, thanh tra Bộ sẽ lập hồ sơ vụ việc chuyển cơ quan cảnh sát điều tra – Công an TP.HCM để xác minh, điều tra làm rõ vụ việc”, trích Kết luận số 13/KL-TTR.
Ngọc Bảo
