Chi phí “bôi trơn” chưa bao giờ hết nóng tại Hà Nội

Mặc dù, trong bảng xếp hạng về chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI) năm 2013, Thủ đô Hà Nội đã tăng 19 hạng, từ vị trí 51 leo lên vị trí 33. Tuy nhiên, nếu xét tới vị trí kinh tế chiến lược, tiềm năng thu hút đầu tư, thị trường lao động nhộn nhịp của Hà Nội thì vị trí trên thực sự chưa xứng tầm.

Chi phí “bôi trơn” chưa bao giờ hết nóng tại Hà Nội (Hình minh hoạ).

Trong buổi công bố Báo cáo PCI vào sáng ngày 20/3 vừa qua, ông Edmund Malesky, GS-TS Kinh tế, ĐH Duke, Hoa Kỳ cho rằng, chi phí không chính thức, tiền lót tay và “chi phí bôi trơn” ngày càng trầm trọng chính là nguyên nhân gây ảnh hưởng lớn tới chỉ số PCI Hà Nội.

Việc “lót tay”, chi trả “hoa hồng” của các doanh nghiệp khi tiến hành thủ tục đăng ký kinh doanh, tiếp cận đất đai, thủ tục hành chính, tiếp cận thông tin, tiếp cận vốn… diễn ra khá phổ biến tại nước ta, thủ đô Hà Nội cũng không nằm ngoài ngoại lệ này.

 

Theo đó, trong một cuộc khảo sát thực tế, được công bố trên báo Dân trí được biết, trên 21\% doanh nghiệp trong nước thừa nhận đã trả chi phí không chính thức trong đăng ký kinh doanh và 40\% doanh nghiệp chi trả “hoa hồng” để tăng khả năng trúng thầu hợp đồng mua sắm. Riêng đầu tư nước ngoài vào bất động sản Việt Nam, theo Tổng cục Thống kê cho biết, trong 10 năm qua, tỷ lệ "phí bôi trơn" trong lĩnh vực này ước tính từ 25 - 30\%, tương đương 27 tỷ USD. 

Mặc dù, sau khi bị tụt 15 bậc vào năm 2012, Uỷ ban nhân dân thành phố Hà Nội đã có nhiều biện pháp quyết liệt nhằm cải thiện PCI, như cải cách hành chính, nâng cao chất lượng cán bộ, giải quyết thủ tục liên thông giữa các sở, ngành, tập trung tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp nhưng chỉ số về chi phí không chính thức, tiền lót tay và “chi phí bôi trơn” liên tục suy giảm xuống chỉ còn 4,63 điểm trong năm 2013. 

Trong khi chỉ số này tại các thành phố khác trên cả nước đều được cải thiện. Với vị trí 33 hiện tại, Hà Nội cần quyết liệt hơn thế để đạt được vị trí xứng tầm trong thời gian tới.

Theo ông Edmund Malesky, những vấn đề chính Hà Nội cần tiếp tục cải thiện. Cụ thể, tính minh bạch, ngân sách và quy hoạch thành phố nên được công bố công khai trên mạng để người dân được tiếp cận. Vấn đề tiếp cận đất đai, xây dựng trung tâm bộ máy cơ quan nhà nước vẫn là những khó khăn cần thời gian dài để tháo gỡ do đặc thù khi sáp nhập Hà Nội và Hà Tây trước đó. 

Liên quan tới báo cáo PCI vừa qua, địa phương dẫn đầu thuộc về Đà Nẵng. Các ngôi vị tiếp theo thuốc về Thừa Thiên Huế, Kiên Giang, Quảng Ninh, Đồng Tháp, Bến Tre và Quảng Ngãi. 

Các tỉnh có chỉ số PCI tụt dốc trong năm 2013 phải kể đến: An Giang đang nằm trong top dẫn đầu ở vị trí thứ 2 (năm 2012) đã rớt xuống vị trí 23 (năm 2013). Ninh Thuận tụt 34 bậc, xuống vị trí 52; Sơn La tụt 33 bậc còn vị trí 55; Hòa Bình tụt 21 bậc, xuống vị trí 62...

Việt Hương (T.H)