Điều 30 Bộ luật Dân sự 2015 đã quy định về quyền được khai sinh, khai tử cụ thể như sau:
“1. Cá nhân từ khi sinh ra có quyền được khai sinh.
2. Cá nhân chết phải được khai tử.
3. Trẻ em sinh ra mà sống được từ hai mươi bốn giờ trở lên mới chết thì phải được khai sinh và khai tử; nếu sinh ra mà sống dưới hai mươi bốn giờ thì không phải khai sinh và khai tử, trừ trường hợp cha đẻ, mẹ đẻ có yêu cầu.
4. Việc khai sinh, khai tử do pháp luật về hộ tịch quy định”.
Theo như quy định nêu trên, nếu như cha mẹ chưa đăng ký kết hôn thì con vẫn sẽ được đăng ký khai sinh.
Điều 15 Luật Hộ tịch 2014 quy định, trong vòng 60 ngày kể từ ngày sinh con, cha hoặc mẹ có trách nhiệm đăng ký khai sinh cho con. Trong trường hợp cha, mẹ không thể đăng ký khai sinh cho con, ông, bà hoặc người thân thích khác hoặc là cá nhân, tổ chức đang nuôi dưỡng trẻ em có trách nhiệm đăng ký khai sinh cho trẻ.
Lưu ý, nếu chưa có đăng ký kết hôn, cán bộ hộ tịch không thể ghi thông tin của cha đứa trẻ vào mục thông tin của cha.
Về nguyên tắc, nếu cha mẹ không có hôn thú thì sẽ thuộc trường hợp chưa xác định được cha. Khi đăng ký khai sinh, họ, quê quán, dân tộc và quốc tịch của con sẽ được xác định theo họ, quê quán, dân tộc và quốc tịch của mẹ; còn phần ghi về cha trong Sổ hộ tịch và Giấy khai sinh của trẻ sẽ được để trống.
Trong trường hợp muốn ghi tên cha trên giấy khai sinh để con theo họ cha, cần phải thực hiện thủ tục nhận cha cho con theo như quy định tại Điều 25 Luật Hộ tịch 2014.
Người yêu cầu đăng ký nhận cha, mẹ, con nộp tờ khai theo như mẫu quy định, cũng như chứng cứ chứng minh quan hệ cha con hoặc mẹ con cho cơ quan đăng ký hộ tịch. Khi đăng ký nhận cha, mẹ, con, các bên phải có mặt.
Trong thời hạn 3 ngày làm việc kể từ ngày nhận đủ giấy tờ theo như quy định tại khoản 1 Điều 25 Luật Hộ tịch 2014, nếu nhận thấy việc nhận cha, mẹ, con là đúng, không có tranh chấp, công chức tư pháp - hộ tịch sẽ ghi vào Sổ hộ tịch, cùng người đăng ký nhận cha, mẹ, con ký vào Sổ hộ tịch và báo cáo Chủ tịch UBND cấp xã cấp trích lục cho người yêu cầu.
Với trường hợp cần phải xác minh, thời hạn được kéo dài thêm không quá 5 ngày làm việc.
Hồ sơ đăng ký khai sinh kết hợp đăng ký nhận cha, mẹ, con như sau:
- Tờ khai đăng ký khai sinh và Tờ khai đăng ký nhận cha, mẹ, con theo như mẫu quy định.
- Giấy chứng sinh hoặc là giấy tờ thay thế Giấy chứng sinh.
- Chứng cứ chứng minh quan hệ cha, mẹ, con.