(ĐSPL) - Chiều nay (25/4), phiên tòa phúc thẩm Dương Chí Dũng và đồng phạm vẫn chưa thể kết thúc với phân tuyên án như dự kiến bởi nhiều tình tiết mới vẫn cần làm rõ.
Mở đầu là phần xét hỏi, bị cáo Dương Chí Dũng trả lời HĐXX về lời khai lần khai Trần Hải Sơn mang biếu 1 valy rượu. Dũng nói không nhớ rõ thời gian đó nhưng cũng là một cuộc vào Sài Gòn làm việc. Lần Trần Hải Sơn khai mang 5 tỷ đồng đến khách sạn Victory, Dương Chí Dũng xác nhận, đợt đi công tác TPHCM khi đó thì đúng là ở khách sạn này. Đồng thời, Dương nói không nhớ ở mấy ngày nhưng chắc chắn về Hà Nội trước cả đoàn vì công việc rất bận.
Nói về khoản vay Citibanks để mua ụ nổi (130 triệu USD), Dương Chí Dũng giải thích, tài sản bảo đảm chắc phải là của TCTy vì không có bảo lãnh vay của Chính phủ. Vốn chủ sở hữu của TCty khi đó khoảng 8000 tỷ đồng.
 |
| Dương Chí Dũng trả lời HĐXX. |
Về việc giao dịch, đàm phán về ụ nổi này, đánh giá vai trò của từng người, Sơn khẳng định, Phúc giao cho Chiều làm trưởng đoàn, không có phân công công việc cụ thể của TCTy nhưng vì Chiều là Phó Tổng GĐ nên cũng điều hành cả đoàn luôn.
Liên quan việc này, TCty có các cuộc họp, Sơn chỉ tham dự 1 cuộc, còn lại đều không có mặt. Về số tiền đưa cho Dũng thì Sơn nói không nhớ cụ thể thời gian nào.
Lần Sơn khai rút 2 tỷ đồng bằng chứng minh thư tại Ngân hàng Hàng hải ở Hà Nội để mang cho Phúc, Sơn phân trần đã nhiều lần rút tiền bằng chứng minh thư nhưng không nhớ cụ thể.
Trả lời HĐXX về chi tiết người lái xe tên Quỳnh đã đến khách sạn Victory đón Sơn khi Sơn mang 5 tỷ đồng đến đây cho Dũng, Sơn nói không nhớ Quỳnh làm việc cho mình từ khi nào. Khi Sơn bị bắt tại sân bay, anh này vẫn đang làm cho công ty của Sơn và còn ra tận sân bay đón Sơn.
Đến lượt Trần Hữu Chiều nói nếu ai làm trong ngành đều biết tàu biển mà quá 15 tuổi thì không được nhập, ý thức là ụ nổi không phải tàu biển nhưng quản lý theo quy phạm của tàu biển (khi đăng ký), tuổi tác thì không ảnh hưởng gì đến việc khai thác thiết bị. Vậy nên mọi hồ sơ vẫn thể hiện ụ nổi này sản xuất từ năm 1965, không có động thái gian dối gì về tuổi của thiết bị này.
Chiều trình bày thêm: Giá mua của ụ là 9 triệu USD, giá nâng của ụ là 25.000 tấn nhưng do không được đăng kiểm Nga phân cấp tiếp nên phải giảm tải xuống. So với thiết bị đóng mới mỗi đơn vị tính sức nâng (1,2-1,5 triệu USD), khi về sửa chữa sức nâng lên được thêm thì tính ra được 800.000 đồng/tấn sức nâng nên giá trị của ụ thành con số 9 triệu USD. Giá 9 triệu USD là giao tại Nakhodka, còn sau đó mọi thủ tục phía công ty AP phải làm.
Chiều cho biết thêm: "Đã đề nghị làm rõ vấn đề, tiền ứng trước là 9000.000USD, sau đó chỉ cần thanh toán nốt 8,1 triệu USD là xong nhưng không hiểu sao AP lại tách ra làm 3 lần chứng từ".
Chiều tỏ vẻ nghi ngờ: “Ai là người thỏa thuận với AP để tách hóa đơn như thế thì mới có 1 phần 4,3 triệu USD chuyển cho trung gian Global Success?. Ai là người chuyển nghĩa vụ làm thủ tục thanh toán cho Việt Nam?”.
Trần Hữu Chiều khẳng định rằng, trước thời điểm đi khảo sát ụ nổi 83M thì chưa biết công ty AP, chỉ biết thông tin khi TCty tổ chức khảo sát ụ Doc 220 thì cũng là công ty AP này chào bán. Khi ụ 220 này bị chìm, TCty có nhờ AP tìm cho một ụ khác và trước đó cũng chưa có tin tức gì về ụ 83M này. Mọi giấy tờ ký của Chiều đều dưới tư cách Trưởng Ban QLDA nhà máy sửa chữa tàu biển phía Nam chứ không phải tư cách Phó Tổng GĐ TCty.
Chiều khẳng định, không hề nhận chỉ đạo trực tiếp nào từ Dũng, Phúc. Chỉ có lần đi khảo sát ụ nổi, Sơn có nói với Chiều là mọi việc Dũng, Phúc đã trao đổi “bác cứ để cho em làm”. Chiều nghĩ là vì trước đó Sơn đã tham gia việc khảo sát ụ Doc 220 nên cứ thế làm.
 |
| Các bị cáo tại phiên xét xử. |
Việc giám định độc lập Marilex, không ai chỉ đạo mà Chiều cho rằng khảo sát của bên Đăng kiểm không đủ tư cách giám định nên gọi điện về xin ý kiến của Phúc về việc thuê thêm một đơn vị giám định độc lập, được đồng ý, Chiều đã ký hợp đồng.
Trả lời chủ tọa về khoản tiền 340 triệu đồng nhận của Trần Hải Sơn, Chiều khẳng định lại là trước đó hỏi vay Sơn 1 tỷ. Tổng cộng cả khoản 340 triệu đồng này, Sơn có chuyển cho Chiều hơn 1 tỷ nhưng không có lần nào đưa cho 500 triệu đồng, không lần nào đưa 20.000 USD. Bị cáo vay với mục đích chữa bệnh và xây nhà vì bố mẹ ở Hải Phòng có hoàn cảnh rất thương tâm.
Chiều khẳng định, sau thời điểm Sơn nói thôi tiền đó giữ lại “em biếu bác bồi dưỡng” thì Chiều mới hỏi lại cái này có liên quan gì đến ụ nổi không? Sơn lại nói “không có gì, bác cứ yên tâm đi”.
Trước sau như một, Chiều vẫn cho rằng mình rất vô tình mà mắc phải tội tham ô chứ không bàn bạc, thỏa thuận gì. Đề nghị HĐXX miễn trách nhiệm hình sự cho bị cáo về tội tham ô.
Bị cáo Mai Văn Phúc trình bày, tham ô rõ ràng là oan, Phúc thuật lại lần gặp Goh tại TCty, khi TCty cử đoàn khảo sát đi Nga, từ lần gặp đó ông Goh mới có thư mời gửi qua Phúc. Bị cáo Phúc nhấn mạnh, đầu bên AP chào giá cao lắm nhưng bị cáo yêu cầu cứ ép giá đi nên mới hạ dần xuống mốc 9 triệu USD.
Phúc khẳng định: “Bị cáo ép từ 13 triệu xuống đến 10,3 triệu USD. Đến mốc 9 triệu USD thì các cấp dưới nói nếu tiếp tục ép thì họ sẽ bán ụ cho đơn vị khác, không bán cho Vinalines nữa”.
Thậm chí sau đó, Chiều và Sơn tham mưu báo lên trong hạn 1 ngày nếu không ký hợp đồng thỏa thuận họ sẽ bán cho bên khác. Vì vậy trong vòng 2 tiếng đồng hồ Phúc phải quyết định việc này.
Nói về việc hồ sơ thanh toán bị tách ra làm 3 hóa đơn thay vì một lần chuyển tiền 8,1 triệu USD, Phúc cũng khẳng định không biết, đến khi bị bắt, điều tra mới được biết có 3 hóa đơn chứng từ như thế. Phúc khi đó đã đề nghị điều tra làm rõ ai là người chỉ đạo tách ra đó. Tuy nhiên, 3 hóa đơn này vẫn có chữ ký của Mai Văn Phúc.
Về việc kế toán trưởng Bùi Thị Bích Loan đã từng phát hiện bên bán chưa phát hành đủ các chứng từ, Phúc nói cũng không biết. Đến thời điểm này cũng không rõ thực hư có đúng là thiếu chứng từ không. Bị cáo khẳng định mới chỉ nghe thông tin này 1 chiều từ CQĐT nhưng cũng băn khoăn vì thủ tục qua ngân hàng rất cứng, nếu không đủ chứng từ sao họ giải ngân.
HĐXX hỏi tiếp Dương Chí Dũng. Dũng nói tại khách sạn Sheraton (TPHCM), Sơn có mang đến tặng Dũng một valy rượu. Khi đó Dũng đi cùng một số người bạn, đang ngồi uống cà phê ở đó. Sơn gọi điện, kéo valy đến, Dũng đứng dậy đưa Sơn lên phòng. Sơn nói “em gửi anh mấy chai rượu để anh tiếp khách”, sau đó cả 2 cùng xuống dưới.
Chiều hôm đó, Dũng ra Hà Nội luôn thì có điện cho người phục vụ ở phòng chờ máy bay, túi rượu này cũng kéo qua cửa an ninh, sau đó mở ra nhưng cũng không nhớ có mấy chai ruợu, là rượu Balantine. Dũng không uống rượu nên mang về rồi cũng lấy dần ra cho anh em. Dũng nói "có vợ cáo ở đây, tòa có thể hỏi xác minh".
Dũng nói thường xuyên đi công tác nên có 1 túi xách lớn một chút, đủ để mang thêm bộ quần áo chứ không mang theo valy.
Trả lời trước tòa về bản tuyên thuệ của ông Goh, bị cáo Sơn khẳng định: "chắc chắn nó đã bị nắn cong, không đúng sự thật diễn ra cũng như không bao giờ ông Goh liên hệ với Dũng, Phúc".
Bị cáo khẳng định có gặp ông Goh trong quá trình làm thương vụ ụ nổi. Không nhớ cụ thể bao nhiêu lần, có lần gặp ở TCty, ở TPHCM (khi làm thủ tục để nhận khỏan tiền 1,666 triệu USD). Tòa hỏi về lần đầu, lần cuối, Sơn đều trả lời không nhớ rõ.
Tuy nhiên, trong bản tuyên thệ, ông Goh khẳng định không biết công ty nào là Phú Hà, chỉ nhận thông tin từ công ty Global Success (Nga) khi đơn vị này chỉ định chuyển tiền.
Có một điểm, Sơn trình bày, chỉ cung cấp tài khoản, tên công ty của em gái cho ông Goh, không thực hiện việc gì khác. Mà chắc chắc Dũng, Phúc biết việc có khoản tiền này hoàn lại sau thương vụ 83M.
Lý giải việc tháng 6/2008 đã nhận được tiền từ AP nhưng 7-8 tháng sau mới chuyển Dũng, Phúc, Sơn cho rằng, chỉ có khoản 2 tỷ sau cùng chuyển cho Phúc chậm vì có 1 khoảng thời gian phải sang Nga lo đưa ụ nổi về Nha Trang, nằm tại Nha Trang sửa chữa một thời gian lâu.
Tòa hỏi về việc Sơn nhờ em gái tìm cho 1 ngôi nhà 3-4 tầng ở vị trí đẹp, Sơn trả lời giờ không nhớ rõ. Sơn khai lại, có láng máng nhớ chỉ nói với em gái Huyền là phải chuyển cho Dũng một tài sản gì giá trị, bằng tiền hay nhà thì tính thêm.
Yêu cầu lý giải lý do chậm chuyển tiền “lại quả” cho các sếp, Sơn tỏ vẻ khổ sở nói vì phải thu xếp về thời gian. “Bị cáo nói thế nào thì có thể chủ tọa cũng không tin nhưng ở TCty Hàng hải, việc đó phải làm bằng tiền mặt”, bị cáo Sơn trả lời.
Tòa hỏi thêm Mai Văn Khang. Khang khẳng định tham gia đoàn khảo sát ụ nổi chỉ với tư cách người phiên dịch vì bị cáo biết tiếng Anh, mặc dù là đi Nga, không dịch giao tiếp được nhưng bị cáo dịch hồ sơ của ụ nổi, dịch trao đổi với ông Goh vì ông này nói tiếng Anh.
Chủ tọa hỏi lại, bị cáo kêu oan hay xin giảm nhẹ hình phạt. Khang đáp: “Nếu không minh oan được thì cũng xin được giảm án”. Ngồi bên cạnh, Dương Chí Dũng bật cười.
Bị cáo Trần Hữu Chiều xin giảm trách nhiệm bồi thường dân sự. Lý do nêu ra, ngoài trách nhiệm của HĐQT còn các thành viên, phòng ban chức năng trong TCty mà đã không phải chịu trách nhiệm hình sự thì phải chia sẻ trách nhiệm dân sự. Chiều đề nghị xem xét trách nhiệm của các thành viên trong HĐQT và lãnh đạo các phòng ban khác tham gia vào việc này.
Luật sư Trần Đại Thắng hỏi thêm Dương Chí Dũng, tháng 8/2008, khi mang valy ruợu lên máy bay như thế nào? Dũng nói do nhân viên sân bay làm thủ tục, mang vào phòng chờ cho. Ông Thắng hỏi thêm bị cáo Trần Hữu Chiều về cuộc khảo sát ụ Doc 220 nhưng không thành (tháng 3/2007) vì ụ này bị chìm đắm. Từ đó, đến tháng 7/2007, AP mới chào đến Vinlines ụ 83M.
Ông Thắng chuyển sang bị cáo Trần Hải Sơn. Luật sư băn khoăn vì sao Sơn lại tự nguyện quan tâm đến Chiều, còn lo cho con Chiều đi du học. Sơn trình bày vì ở TCty, Chiều là người tốt, lại là người có chuyên môn nhất, làm việc tận tâm. Mà khi đưa tiền thì cũng không phải là cho luôn, ban đầu là tiền cho Chiều vay.
Tòa hỏi Sơn còn giữ chứng gì về việc rút 2 tỷ đồng từ Ngân hàng Hàng hải để mang đến cho Phúc, Sơn nói không giữ gì.
Luật sư Hoàng Huy Được hỏi thêm Trần Hữu Chiều. Chiều khẳng định lại, chính công ty AP là người giới thiệu ụ nổi Doc 220 trước khi giới thiệu ụ 83M. Trần Hải Sơn có tham gia chuyến khảo sát ụ Doc 220 này. Theo đó, Sơn khai chỉ biết ông Goh tại cuộc khảo sát ụ 83M tại Nga là không đúng sự thật.
Luật sư Được chuyển sang hỏi Trần Hải Sơn. Sơn nhắc lại việc Dũng, Phúc nhắc “tiến hành nhanh” việc nhận tiền lại quả. “2 sếp đã thúc như vậy mà khi nhận được 28 tỷ đồng, 8 tháng sau anh mới chuyển hết tiền theo yêu cầu cho các sếp. Nhận thì một cục, chuyển thì nhỏ giọt là sao?”, luật sư truy. Sơn nói sếp chỉ đạo nhanh là về việc nhận tiền chứ không phải là đưa cho các sếp ngay.
Luật sư Nguyễn Huy Thiệp tiếp lời đồng nghiệp. Ông Thiệp đặt vấn đề, khi ông Goh yêu cầu đưa thông tin một công ty để hợp thức hóa thủ tục chuyển tiền 1,666 triệu USD, bị cáo nói với em gái Trần Hải Hà thế nào? Sơn đề nghị công bố lại bút lục vì nếu khai khác đi luật sư lại “vặn” vì không đoán được ý luật sư định hỏi là gì.
Luật sư Thiệp phân tích, hồ sơ là do Sơn yêu cầu Phú Hà. Vậy khi đặt vấn đề công ty Phú Hà phải ký khống hợp đồng hợp tác kinh doanh thì phải giải thích với em gái như nào. Sơn đáp mọi thủ tục đều do Sơn làm, chỉ nhờ em gái ký hộ. Đã có lời nhờ mà vì quan hệ anh em nên bà Hà cũng không xem xét cụ thể, bảo gì ký nấy, chỉ nói “làm để anh tiếp nhận được 1,666 triệu USD”.
Tòa kết thúc phần xét hỏi và tuyên bố nghỉ, thứ 2 tòa chuyển sang phần tranh luận.
Báo Đời sống và Pháp luật sẽ tiếp tục cập nhật.....
