Ngày 27/9 (theo giờ địa phương), trong những giờ cuối cùng của phiên họp Đại hội đồng Liên hợp quốc, Canada và Trung Quốc đã tranh cãi "nảy lửa" sau khi Ngoại trưởng Canada Marc Garneau đề cập tới vụ 2 công dân nước này được thả tự do.
Cụ thể, ông Marc Garneau phát biểu: "Canada tuân thủ pháp quyền và 2 công dân Canada đã phải trả giá đắt cho cam kết trên… Chúng tôi sẽ tiếp tục phản đối cách đối xử với 2 công dân này".
Vấn đề này được ông Garneau đề cập sau khi bà Mạnh Vãn Chu được thả tự do về nước nhờ một thoả thuận hoãn truy tố với Bộ Tư pháp Mỹ. Được biết, ít lâu sau khi bà Mạnh được trả tự do, phía Trung Quốc cũng đã thả 2 công dân Canada là ông Michael Kovrig và ông Michael Spavor. Hai người này đã bị Trung Quốc bắt giam vào tháng 12/2018, ít lâu sau khi Canada tuyên bố bắt giữ bà Mạnh Vãn Chu theo yêu cầu của Mỹ.
Ông Garneau nhận định trong thời gian tạm giữ bà Mạnh, phía Ottawa đã "áp dụng cả luật pháp Canada và luật pháp quốc tế để đảm bảo yêu cầu dẫn độ một công dân Trung Quốc".
Tối cùng ngày, đại diện phái bộ Trung Quốc đã đáp trả những bình luận trên đến từ phía Canada. Trong đó, Bắc Kinh lên án Washington và Ottawa vì tự ý bắt giữ và quản thúc bà Mạnh Vãn Chu mà không có lý do.
Cụ thể, ông Liu Yang, một thành viên phái bộ Trung Quốc tại Liên hợp quốc, phát biểu: "Mục đích thực sự là gây bất ngờ cho các doanh nghiệp và công ty công nghệ cao của Trung Quốc như một cách để kìm hãm sự tiến bộ của Trung Quốc về mặt khoa học và công nghệ. Hành động của Mỹ và Canada là rất điển hình cho việc giam giữ tùy tiện".
Ông Liu nói rằng trường hợp của bà Mạnh và trường hợp của 2 công dân Trung Quốc là hoàn toàn khác nhau, nhấn mạnh ông Spavor và ông Kovrig đã tham gia vào những hoạt động "gây nguy hiêm với an ninh" nước này. Ông nói thêm rằng 2 công dân Canada đã thừa nhận tội danh của họ. Tuy nhiên, Ottawa lại bác bỏ quan điểm trên, cho rằng cả 2 người này chưa từng nhận tội.
Ông Liu gay gắt: "Chúng tôi hy vọng rằng Canada có thể thẳng thắn đối mặt với sự thật, sửa chữa sai lầm của họ và rút ra bài học từ những gì đã xảy ra để họ không mắc sai lầm nữa".
Đáp trả lại những quan điểm, phía Canada lập luận bà Mạnh đã được đối xử với sự độc lập về tư pháp và pháp quyền, lưu ý rằng "bà ấy đã được trả lời phỏng vấn bên ngoài toà án Vancouver". Trong khi đó, đại diện nước này nói thêm các công dân Canada bị giam giữ tại Trung Quốc "không được hưởng quyền lợi minh bạch, tôn trọng, thủ tục tố tụng hoặc độc lập tư pháp tương tự".
Minh Hạnh (Theo CNN)
