Cam Xã Đoài, loại trái cây trứ danh của xứ Nghệ, mang trong mình hương vị thơm ngon đặc trưng cùng bề dày lịch sử hơn 100 năm. Theo lời kể của người dân xã Nghi Diên, huyện Nghi Lộc, tỉnh Nghệ An, giống cam quý này có nguồn gốc từ châu Âu, được du nhập vào vùng đất này từ thời Pháp thuộc. Vốn sở hữu hương vị thơm ngon khó cưỡng, cam Xã Đoài đã được người dân nơi đây gìn giữ và truyền qua nhiều thế hệ.
Điều làm nên sự độc đáo của cam Xã Đoài chính là hương vị đặc trưng mà không nơi nào có thể sánh được. Quả cam to tròn, căng mọng, khoác lên mình lớp vỏ vàng óng ả, điểm xuyết những đốm the mỏng. Chỉ cần một vết xước nhỏ, hương thơm dịu ngọt đã lan tỏa khắp không gian. Tép cam mọng nước, mang đến vị ngọt thanh tao, nhẹ nhàng tan chảy nơi đầu lưỡi.
Cam Xã Đoài, loại trái cây trứ danh của xứ Nghệ, mang trong mình hương vị thơm ngon đặc trưng cùng bề dày lịch sử hơn 100 năm.
Đất đai thổ nhưỡng cũng góp phần tạo nên nét riêng biệt của cam Xã Đoài. Người dân địa phương cho biết, chỉ có đất ở vùng Xã Đoài mới có thể nuôi dưỡng loại cam này và cho ra đời những trái cam thơm ngon đúng điệu. Mọi nỗ lực mang giống cam này đi trồng ở nơi khác đều không đạt được kết quả như mong muốn.
Cam Xã Đoài chỉ cho thu hoạch một vụ mỗi năm, đúng vào dịp Tết Nguyên đán, càng làm tăng thêm giá trị của loại đặc sản này. Với khoảng 30 ha diện tích trồng, trong đó có 15 ha cho quả ổn định, cam Xã Đoài là một trong những cây trồng chủ lực của xã Nghi Diên, mang lại nguồn thu nhập đáng kể cho 50 hộ dân trồng cam nơi đây. Mỗi năm, người dân thu về khoảng 20 tỷ đồng từ việc bán cam.
Đất đai thổ nhưỡng cũng góp phần tạo nên nét riêng biệt của cam Xã Đoài.
Tuy nhiên, năm nay, người trồng cam Xã Đoài đang phải đối mặt với nỗi lo mất mùa. Sản lượng cam sụt giảm mạnh khiến doanh thu dự kiến cũng giảm theo.
Ông Phan Công Hưởng, một trong những hộ trồng cam lớn nhất xã với hơn 400 gốc cam, chia sẻ: "Các năm trước, khách hàng thường đến tận vườn để chọn lựa từng quả cam. Phần lớn cam đã được khách đặt trước và chờ đến sát Tết mới hái. Tuy nhiên, năm nay, nhiều diện tích cam bị rụng hàng loạt, gây thiệt hại lớn cho người dân. Do lo ngại số lượng cam trên cây không đủ để cung ứng cho dịp Tết, nên nhiều nhà vườn buộc phải từ chối nhận cọc từ khách".
Ông Trần Nguyên Hòa, Trưởng phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Nghi Lộc, cho biết thêm, cam Xã Đoài còn được người dân gọi là cam "tiến Vua". Sở dĩ có tên gọi này là do thời xưa, loại cam quý hiếm này thường chỉ dành cho tầng lớp vua quan thưởng thức.
Cam Xã Đoài còn được người dân gọi là cam "tiến Vua".
Nhằm bảo tồn và phát triển thương hiệu cam Xã Đoài, huyện Nghi Lộc đang chú trọng thực hiện quy hoạch đất đai, giống cây, quy trình sản xuất, đồng thời tăng cường xúc tiến thương mại, tiêu thụ sản phẩm. Huyện cũng đặc biệt chú trọng thu hút các doanh nghiệp đầu tư vào lĩnh vực chế biến các sản phẩm từ cam để nâng cao giá trị cho loại đặc sản này.
Với tuổi đời trung bình từ 20 - 25 năm, cây cam Xã Đoài đòi hỏi kỹ thuật chăm sóc đặc biệt. Theo kinh nghiệm của người dân địa phương, nếu được chăm sóc tốt, tuổi thọ của cây có thể kéo dài gấp đôi.
Nhằm bảo tồn và phát triển thương hiệu cam Xã Đoài, huyện Nghi Lộc đang chú trọng thực hiện quy hoạch đất đai, giống cây, quy trình sản xuất, đồng thời tăng cường xúc tiến thương mại, tiêu thụ sản phẩm.
Mong rằng với những nỗ lực của chính quyền và người dân, cam Xã Đoài sẽ tiếp tục phát triển, khẳng định vị thế của mình trên thị trường trái cây, đồng thời mang lại cuộc sống ấm no cho người dân xứ Nghệ.
Ảnh: Sức khỏe & Đời sống, Tri thức & Cuộc sống
