Lễ vật cúng ông Công ông Táo
Mâm lễ cúng ông Công ông Táo với ý nghĩa tiễn các vị quan cai quản đất đai và bếp núc lên báo cáo với Ngọc Hoàng về việc làm tốt xấu của gia chủ trong năm vừa qua. Qua đó cũng thể hiện được tấm lòng thành của gia chủ trước bàn thờ vị thần cai quản đất đai, bếp núc.
Trước khi sắp mâm cỗ cúng ông Táo, gia chủ cần chuẩn bị đầy đủ các lễ vật cúng Táo quân gồm có:
3 chiếc mũ Táo quân: 2 chiếc mũ ông Táo có cánh chuồn, 1 chiếc mũ bà Táo không có cánh chuồn. Cả 3 mũ đều được trang trí lóng lánh và sặc sỡ.
Ở nhiều nơi, người ta chỉ sử dụng 1 chiếc mũ có cánh chuồn để tượng trưng kèm theo áo và đôi hia giấy. Màu sắc áo mũ của ông Công ông Táo thay đổi theo ngũ hành.
Để đơn giản, cũng có khi người ta chỉ cúng tượng trưng 1 cỗ mũ ông Công (có 2 cánh chuồn) lại kèm theo 1 chiếc áo và 1 đôi hia bằng giấy.
Những đồ vàng mã này (mũ, áo, hia và một số vàng thoi bằng giấy) sẽ được đốt đi sau lễ cúng ông Táo vào ngày 23 tháng Chạp cùng với bài vị cũ, sau đó, lập bài vị mới cho Táo Công.
Theo tục xưa, riêng đối với những nhà có trẻ con, mâm cúng Táo Quân còn có 1 con gà luộc.
Ngoài ra, để Táo quân có phương tiện về chầu trời, ở miền Bắc người ta còn cúng cá chép còn sống thả trong chậu nước, ngụ ý "cá hóa long" nghĩa là cá sẽ biến thành Rồng đưa ông Táo về trời. Con cá chép này sẽ "phóng sinh" (thả ra ao hồ hay ra sông sau khi cúng). Thời gian gần đây, cũng nhiều người sử dụng cá làm bằng giấy (cá mã) để hoá khi hoá quần áo mã.
Ở miền Trung, người ta cúng 1 con ngựa bằng giấy với yên, cương đầy đủ. Còn ở miền Nam đơn giản hơn, chỉ cúng mũ, áo và đôi hia bằng giấy.
Mâm cỗ cúng ông Công ông Táo
Mâm cỗ cúng ông Công ông Táo sẽ bao gồm:
- 5 lạng thịt vai luộc hoặc gà luộc ngậm hoa hồng
- 1 con cá chép rán hoặc cá chép sống
- 1 bát canh mọc hoặc canh măng
- 1 đĩa xào thập cẩm
- 1 đĩa giò
- 1 đĩa xôi gấc hoặc bánh chưng
- 1 đĩa chè kho
- 1 đĩa hoa quả
- 1 ấm trà sen
- 3 chén rượu
- 1 quả bưởi
- 1 đĩa gạo
- 1 đĩa muối
- 1 quả cau, lá trầu
- 1 lọ hoa đào nhỏ
- 1 lọ hoa cúc
- 1 tập giấy tiền, vàng mã.
Trong lễ cúng ông Công ông Táo, nếu gia đình nào có bàn thờ Táo quân (thường đặt ở bếp) thì thắp hương ở bàn thờ này. Nếu không có thì có thể cúng thắp hương tại bàn thờ thần linh, tổ tiên. Không nên cúng ở bếp vì bàn thờ là nơi giao tiếp giữa hai thế giới âm dương, giữa người trần và thần linh.
Theo các chuyên gia phong thủy, lễ cúng ông Công ông Táo cần được thực hiện trước giờ các Táo quân bay về trời - tức trước 12h trưa ngày 23 tháng Chạp.
Sau khi bày lễ, thắp hương và khấn vái xong, đợi hương tàn lại thắp thêm một tuần hương nữa, lễ tạ rồi hóa vàng mã và thả cá chép ra ao, hồ, sông, suối… để thả cá chở ông Táo lên chầu trời.
Các gia đình có thể bắt đầu cúng ông Công ông Táo từ tối ngày 21 tháng Chạp đến trước 12h trưa ngày 23 tháng Chạp.
Linh Chi(T/h)
