Các hạt ô nhiễm không khí độc hại đã được tìm thấy trong phổi, gan và não của thai nhi, từ trước khi những đứa trẻ này được sinh ra. Theo các nhà nghiên cứu, đây là một phát hiện "đột phá" nhưng rất đáng lo ngại vì thời kỳ mang thai là giai đoạn dễ bị tổn thương nhất.
Trong nghiên cứu trên, các nhà khoa học nhận thấy hàng nghìn hạt carbon đen được tìm thấy trong từng milimet khối mô, do người mẹ hít vào trong quá trình mang thai, sau đó đi qua đường máu và nhau thai đến thai nhi.
Từ lâu, ô nhiễm không khí vốn đã được coi là một trong những tác nhân gây ra sự gia tăng ở các ca sảy thai, sinh non, trẻ sinh thiếu cân và rối loạn phát triển não bộ. Những nghiên cứu mới đã phát hiện cách thức mà ô nhiễm môi trường tác động tới thai nhi. Theo đó, các nhà khoa học cảnh báo điều này có thể ảnh hưởng tới sức khoẻ cả đời của đứa trẻ.
Các hạt không khí ô nhiễm được tạo ra từ quá trình đốt nhiên liệu hóa thạch trong xe cộ, nhà cửa và nhà máy và gây ra chứng viêm trong cơ thể, cũng như mang theo các hóa chất khác gây hại tới cơ thể. Nghiên cứu được thực hiện với các bà mẹ không hút thuốc ở Scotland và Bỉ, ở những nơi có mức độ ô nhiễm không khí tương đối thấp.
Trong đó, 36 thai nhi tham gia nghiên cứu ở phần Scotland đến từ việc tự nguyện chấm dứt thai kỳ phát triển bình thường, trong khoảng thời gian từ 7-20 tuần tuổi thai. Tại Bỉ, các nhà nghiên cứu đã thu thập mẫu máu cuống rốn sau 60 ca sinh nở khỏe mạnh.
Các nhà khoa học khẳng định: "Các phát hiện này đặc biệt đáng quan tâm vì cửa sổ tiếp xúc này là chìa khóa cho sự phát triển của các bộ phận cơ thể".
Nghiên cứu mới được công bố trên tạp chí Lancet Planetary Health đã phát hiện các hạt không khí ô nhiễm trong mọi mẫu phổi, gan và mô não được kiểm tra, cũng như trong máu cuống rốn và nhau thai. Nồng độ các hạt cao hơn khi người mẹ sống tại khu vực có mức độ ô nhiễm không khí cao hơn.
Chia sẻ về nghiên cứu, Giáo sư Paul Fowler tại Đại học Aberdeen ở Scotland cho biết: "Đây là lần đầu tiên chúng tôi chứng minh được rằng các hạt nano carbon đen không chỉ đi vào nhau thai trong mà còn tìm đường đi vào các cơ quan đang phát triển của thai nhi".
Ông nói thêm: "Điều đáng lo ngại hơn nữa là những hạt này cũng xâm nhập vào não các thai nhi đang phát triển. Điều này có nghĩa là các hạt nano này có thể tương tác trực tiếp với các hệ thống điều khiển bên trong các cơ quan và tế bào của bào thai nhi".
Giáo sư Tim Nawrot tại Đại học Hasselt ở Bỉ, người đồng dẫn đầu cuộc nghiên cứu, thông tin: "Các cơ quan chất lượng không khí nên phát hiện được ảnh hưởng của ô nhiễm không khí với quá trình mang thai và hành động để bảo các thai nhi".
Ông nói rằng các chính phủ có trách nhiệm trong việc giảm thiểu ô nhiễm không khí nhưng mọi người cũng nên tránh những con đường đông xe cộ đi lại.
Các hạt không khí ô nhiễm lần đầu tiên được phát hiện trong nhau thai vào năm 2018 bởi Giáo sư Jonathan Grigg tại Đại học Queen Mary ở London và các đồng nghiệp. Ông nhận xét: "Nghiên cứu mới này rất tốt. Họ đã chứng minh một cách thuyết phục về đường đi của những hạt không khí ô nhiễm vào bào thai".
Ông Grigg tiếp tục: "Phát hiện hạt không khí ô nhiễm đi vào não thai nhi đang phát triển đã làm dấy lên lo ngại, bởi việc này có thể gây hậu quả lâu dài với những đứa trẻ. Đó là điều đáng lo ngại nhưng chúng ta vẫn chưa thể xác định chắc chắn điều gì sẽ xảy ra khi các hạt này bám vào các vị trí khác nhau và dần dần loại bỏ tính độc hại".
Theo đó, ông Grigg cho rằng các nghiên cứu nên được tiếp tục trong tương lai để làm rõ hơn vấn đề.
Minh Hạnh (Theo Guardian)