Ngày 28/9, các lãnh đạo quân sự dưới thời Tổng thống Mỹ Joe Biden, bao gồm Bộ trưởng Quốc phòng Lloyd Austin và Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân Mark Milley, đã tham gia phiên điều trần trước Quốc hội về vấn đề rút quân khỏi Afghanistan. Tại đây, Bộ trưởng Lloyd Austin cho biết sự sụp đổ nhanh chóng của quân đội Afghanistan trước Taliban trong tháng 8 vừa qua khiến cả Lầu Năm Góc "ngỡ ngàng".
Cụ thể, phát biểu trước Quốc hội, Bộ trưởng Quốc phòng Lloyd Austin nói: "Thực tế, việc quân đội Afghanistan mà chúng tôi và các đồng minh cùng huấn luyện sụp đổ, trong nhiều trường hợp mà không có đến một cuộc đụng độ nào, đã khiến tất cả chúng tôi ngỡ ngàng".
Được biết, Tổng thống Mỹ Joe Biden đã vấp chỉ trích gay gắt sau quyết định rút quân khỏi Afghanistan, góp phần tạo nên sự sụp đổ của chính phủ tại đây vào ngày 15/8 vừa qua. Các nghị sĩ đảng Cộng hoà cáo buộc ông Biden vì đã nói dối về những khuyến nghị từ quân đội rằng Mỹ nên duy trì một lượng binh sĩ ở lại Afghanistan. Trong khi đó, đảng Dân chủ thường xuyên ủng hộ ông Biden cũng đã bày tỏ nỗi thất vọng với cách xử lý tình huống của ông chủ Nhà Trắng.
Tỷ lệ tín nhiệm của tổng thống Mỹ cũng đã giảm mạnh sau sự sụp đổ của chính phủ Afghanistan. Trong đó, những hình ảnh người dân Afghanistan tuyệt vọng bám vào máy bay để rời khỏi đất nước hay việc 13 quân nhân Mỹ thiệt mạng trong vụ tấn công tại sân bay Kabul đã góp phần tạo nên những ngày "đen tối" nhất trong nhiệm kỳ Tổng thống Joe Biden.
Bên cạnh đó, tại phiên điều trần, Tướng Mark Milley, Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân và Tướng Frank McKenzie của Bộ Tư lệnh Trung tâm Mỹ thừa nhận đã mất cảnh giác trước sự trỗi dậy của Taliban và sự sụp đổ của chính phủ Afghansitan do Mỹ hậu thuẫn ở Kabul.
Tuy nhiên, ông Milley và ông McKenzie cho biết họ tin rằng điều tốt nhất là Mỹ vẫn nên giữ lại khoảng 2.500 binh sĩ tại Afghanistan. Tướng Milley nói rằng ông đã đưa ra cảnh báo quân sự từ cuối năm 2020 rằng việc rút quân nhanh chóng, vô điều kiện có thể dẫn đến sự sụp đổ của quân đội và chính phủ Afghanistan. Ông phát biểu: "Đó là từ một năm trước. Các đánh giá của tôi vẫn sáng suốt và nhất quán".
Tuy nhiên, trong một cuộc phỏng vấn hồi tháng 8 sau khi Taliban giành quyền kiểm soát thủ đô Kabul, Tổng thống Biden lại chia sẻ: "Tôi không nhớ rằng đã nghe ai đó nói với tôi về vấn đề này".
Thượng nghị sĩ Cộng hoà Joni Ernst nhận định quyết định của Tổng thống Biden khi giữ nguyên thoả thuận rút quân vô điều kiện đã lãng phí sự hy sinh của Mỹ. Ông Joni Ernst gay gắt: "Sự hy sinh của các quân nhân và sự bỏ rơi của người Mỹ cùng các đồng minh đối với Afghanistan vào tháng trước là một sự sỉ nhục không đáng có và không nhất thiết phải xảy ra".
Trong khi đó, Thư ký báo chí Nhà Trắng Jen Psaki nhấn mạnh các chuyên gia quân sự đã cung cấp "nhiều quan điểm" về vấn đề Afghanistan cho Tổng thống Biden. Tuy nhiên, tổng thống tin rằng nếu giữ lại binh sĩ ở Afghansitan "đồng nghĩa với việc gây ra một cuộc chiến mới với Taliban".
Minh Hạnh (Theo Reuters)
