Tôi và chồng sống không hòa hợp. Tôi nói với chồng là muốn ly hôn. Tuy nhiên, chồng tôi không muốn ly hôn nên đã lẳng lặng bế con bỏ nhà ra đi. Tôi phải thuê nhiều người tìm mới thấy con.
Tôi đã gửi đơn ly hôn tới tòa nhưng chồng tôi dùng con để gây sức ép với tôi. Hạnh phúc gia đình tôi đã đến mức không thể cứu vãn, xin Luật sư hướng dẫn tôi cách để tôi được nhận quyền nuôi con? Nếu tòa tuyên quyền nuôi con thuộc về tôi nhưng chồng tôi cố tình cướp con tôi cần làm gì?
Trả lời về vấn đề này, Luật sư Nguyễn Quang Ngọc (Đoàn Luật sư Thành phố Hà Nội) cho biết:
Luật sư Nguyễn Quang Ngọc |
Theo Luật Hôn nhân gia đình 2014, về Quyền yêu cầu giải quyết ly hôn
“1. Vợ, chồng hoặc cả hai người có quyền yêu cầu Tòa án giải quyết ly hôn.
2. Cha, mẹ, người thân thích khác có quyền yêu cầu Tòa án giải quyết ly hôn khi một bên vợ, chồng do bị bệnh tâm thần hoặc mắc bệnh khác mà không thể nhận thức, làm chủ được hành vi của mình, đồng thời là nạn nhân của bạo lực gia đình do chồng, vợ của họ gây ra làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến tính mạng, sức khỏe, tinh thần của họ.
3. Chồng không có quyền yêu cầu ly hôn trong trường hợp vợ đang có thai, sinh con hoặc đang nuôi con dưới 12 tháng tuổi”.
Khi thấy có căn cứ về việc chồng có hành vi bạo lực gia đình hoặc vi phạm nghiêm trọng quyền, nghĩa vụ của chồng làm cho hôn nhân lâm vào tình trạng trầm trọng, đời sống chung không thể kéo dài, mục đích của hôn nhân không đạt được... Thì tòa án có thể xem xét cho yêu cầu ly hôn của bạn.
Về vấn đề quyền nuôi con thì Luật Hôn nhân và Gia đình 2014 có quy định:
“Vợ, chồng thỏa thuận về người trực tiếp nuôi con, nghĩa vụ, quyền của mỗi bên sau khi ly hôn đối với con; trường hợp không thỏa thuận được thì Tòa án quyết định giao con cho một bên trực tiếp nuôi căn cứ vào quyền lợi về mọi mặt của con; nếu con từ đủ 07 tuổi trở lên thì phải xem xét nguyện vọng của con.
Con dưới 36 tháng tuổi được giao cho mẹ trực tiếp nuôi, trừ trường hợp người mẹ không đủ điều kiện để trực tiếp trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con hoặc cha mẹ có thỏa thuận khác phù hợp với lợi ích của con.”
Để xem xét ai sẽ là người có quyền nuôi con, Tòa án sẽ căn cứ vào nhiều yếu tố khác nhau vì quyền lợi của đứa trẻ. Thông thường Tòa án sẽ dựa trên các yếu tố sau:
+ Điều kiện về vật chất: Ăn, ở, sinh hoạt, điều kiện học tập…các yếu tố đó dựa trên thu nhập, tài sản, chỗ ở của cha mẹ;
+ Điều kiện về tinh thần bao gồm: Thời gian chăm sóc, dạy dỗ, giáo dục con, tình cảm đã dành cho con từ trước đến nay, điều kiện cho con vui chơi giải trí, nhân cách đạo đức, trình độ học vấn … của cha mẹ.
+ Nguyện vọng của con: Con mong muốn được ở với ai (chỉ áp dụng với con từ đủ 7 tuổi trở lên).
Sau Ly hôn nếu Tòa quyết định để bạn có quyền nuôi con mà chồng bạn không giao con theo quyết định của Tòa án thì sẽ áp dụng điều 120 Luật Thi hành án dân sự để “Cưỡng chế giao người chưa thành niên cho người được giao nuôi dưỡng theo bản án, quyết định”:
1. Chấp hành viên ra quyết định buộc giao người chưa thành niên cho người được giao nuôi dưỡng theo bản án, quyết định. Trước khi cưỡng chế giao người chưa thành niên cho người được giao nuôi dưỡng, Chấp hành viên phối hợp với chính quyền địa phương, tổ chức chính trị - xã hội tại địa phương đó thuyết phục đương sự tự nguyện thi hành án.
2. Trường hợp người phải thi hành án hoặc người đang trông giữ người chưa thành niên không giao người chưa thành niên cho người được giao nuôi dưỡng thì Chấp hành viên ra quyết định phạt tiền, ấn định thời hạn 05 ngày làm việc, kể từ ngày ra quyết định phạt tiền để người đó giao người chưa thành niên cho người được giao nuôi dưỡng. Hết thời hạn đã ấn định mà người đó không thực hiện thì Chấp hành viên tiến hành cưỡng chế buộc giao người chưa thành niên hoặc đề nghị cơ quan có thẩm quyền truy cứu trách nhiệm hình sự về tội không chấp hành án.”
Luật quy định về vấn đề này khá rõ ràng, tuy nhiên trong quá trình giải quyết một vụ án ly hôn, để thật sự có những quyết định như mong muốn của bạn và vì lợi ích tốt nhất cho con trẻ thì đòi hỏi các thủ tục, giấy tờ khá phức tạp.
Luật sư Nguyễn Quang Ngọc (Đoàn Luật sư Thành phố Hà Nội) - Công ty Luật Quốc tế Thiên Việt – Hotline 0904938298, Phòng 504, Nhà xuất bản Thế giới, 46 Trần Hưng Đạo, Hoàn Kiếm, Hà Nội
