Chỉ còn chưa tới một tháng nữa là đến Ngày Bầu cử Mỹ 2024, khép lại một cuộc đua vào Nhà Trắng đầy biến động, với một ứng viên hai lần bị ám sát “hụt” - Cựu Tổng thống Donald Trump và sự "trỗi dậy" của nữ ứng viên Tổng thống da màu đầu tiên - bà Kamala Harris.
Các cuộc thăm dò cho thấy hai ứng cử viên đảng Dân chủ và Cộng hoà đang bám đuổi sát nút, kéo theo một trong những cuộc tranh giành tốn kém và căng thẳng nhất trong lịch sử nước Mỹ để “giành giật” từng cử tri còn do dự ở 7 bang quan trọng.
Nhiều nhà quan sát nhận định rằng, cuộc đua vào Nhà Trắng năm nay đã chạm tới “nút chết” khi không ứng viên nào tạo ra được ấn tượng đủ mạnh đối với cử tri, đủ để bỏ xa người còn lại trên các bảng thăm dò dư luận.
Trong bối cảnh ấy, không thể phủ nhận vai trò quan trọng của những “bất ngờ tháng 10” đối với chính trường Mỹ.
Thuật ngữ “bất ngờ tháng 10” đã xuất hiện trong từ điển chính trị Mỹ gần nửa thế kỷ trở lại đây, chỉ những cuộc khủng hoảng hoặc bê bối chính trị có khả năng tạo nên những bước ngoặt mới trên chặng cuối của đường đua tranh cử.
Cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump và Phó Tổng thống Mỹ Kamala Harris. Ảnh: CNN
Hiện tại, cuộc chiến ở Gaza đang có nguy cơ mở lan rộng, khi lực lượng Israel tăng tốc giao tranh với lực lượng Hezbollah ở miền Nam Lebanon và Iran đã phóng hàng trăm tên lửa vào Israel vào đầu tuần này.
Trong khi đó, xung đột Nga-Ukraine vẫn chưa thấy hồi kết hơn hơn 2 năm giao tranh khi cả Moscow và Kiev không tìm thấy tiếng nói chung trong các thỏa thuận hòa bình.
Hai cuộc chiến này đang gây ảnh hưởng lớn đến cục diện bầu cử tại Mỹ, buộc chính quyền ông Biden - bà Harris phải thận trọng trong mỗi quyết sách, nếu không muốn đối thủ Trump chiếm được lợi thế.
Hy vọng về bất kỳ lệnh ngừng bắn nào nào ở Gaza hay cơ hội diễn ra hội nghị hòa bình có sự tham gia của Nga-Ukraine trước ngày bầu cử dường như đã bị dập tắt hoàn toàn. Hiện tại, Nhà Trắng đang nỗ lực kiềm chế hết mức có thể khả năng leo thang xung đột ở cả hai mặt trận này.
Trong khi đó, xung đột ở Trung Đông làm gia tăng lo ngại về vấn đề tài chính. Việc ông Biden đề cập đến khả năng Israel sẽ nhắm mục tiêu vào các nhà máy lọc dầu của Iran đã khiến giá dầu Mỹ tăng hơn 5% ngày 5/10.
Nhà báo Anthony Zurcher của đài BBC cho rằng, một đòn tấn công vào kinh tế sẽ có ảnh hưởng mạnh mẽ hơn đến kết quả bầu cử.
Trong khi kinh tế vẫn được coi là lợi thế của ông Trump, bà Harris và đảng Dân chủ vừa nhận tin tốt vào tuần trước khi số liệu thống kê cho thấy tỷ lệ thất nghiệp giảm xuống còn 4,1%. Cuộc khảo sát mới nhất của Cook Political Report tại các tiểu bang dao động cũng chỉ ra rằng hai ứng cử viên lưỡng đảng đang giữ vị trí ngang nhau trên bảng xếp hạng trong việc xử lý lạm phát.
Bên cạnh đó, việc cơn bão Helene đã “xé toạc” hai bang chiến trường Georgia và Bắc Carolina cũng gây chú ý. Một thảm họa nhân đạo khiến hơn 130 thiệt mạng cũng nghiễm nhiên trở thành một vấn đề chính trị lớn
Các cuộc khảo sát mới nhất cho thấy, hai ứng viên Donald Trump và Kamala Harris đang so kè quyết liệt ở các bang chiến trường, vốn quyết định cuộc đua. Hiện không có ứng cử viên dẫn trước hơn hai điểm ở bất kỳ bang chiến trường nào. Ông Trump thì nhiều hơn 1,3 điểm và 1,2 điểm phần trăm ở tiểu bang Georgia và Arizona, trong khi bà Harris dẫn 1,6 điểm phần trăm ở cả tiểu bang Wisconsin và Michigan.
Theo trang chuyên khảo sát bầu cử FiveThirtyEight, điểm trung bình thăm dò của bà Harris và ông Trump chỉ cách nhau sít sao một điểm phần trăm ở các tiểu bang Pennsylvania, North Carolina và Nevada.
