Mực là một loại hải sản có giá trị dinh dưỡng cao, bên cạnh việc sử dụng là một loại thực phẩm thì mai mực (thành phần của con mực) còn được biết đến là một loại thuốc đông y được dùng rất phổ biến với tên gọi ô tặc cốt (hải phiêu tiêu).
Mai mực nguyên bản có hình bầu dục dài, dẹt, ở giữa dày, mép mỏng. Để dùng mai mực có phẩm chất tốt chỉ nên chọn loại có mặt lưng màu trắng hoặc ngà, lấm tấm những nốt nhỏ chi chít, có một lớp màng cứng giòn. Mặt bụng màu trắng đôi khi phủ một lớp màng mỏng trong suốt màu vàng, có nhiều vân.
Còn loại màu vàng hoặc thâm đen là kém phẩm chất. Cách chế biến mai mực rất đơn giản. Sau khi bắt mực về, xẻ thịt và lấy mai mực cạo sạch vỏ cứng ở ngoài, ngâm nước đến khi hết mặn rồi đem phơi hoặc sấy khô. Sau đó, cắt thành miếng nhỏ, tán bột hoặc rây mịn, bảo quản và dùng dần.
Mai mực (ô tặc cốt) được sử dụng trong điều trị bệnh viêm loét dạ dày |
Theo y học dân tộc, mai mực vị mặn, mùi hơi tanh, tính bình, không độc, có tác dụng thông huyết mạch, trừ hàn thấp, cầm máu, giảm đau, làm se, chống loét, hút nước chua dạ dày, dùng riêng hoặc phối hợp với các vị thuốc khác nhau. Trong sách Hiện đại thực dụng trung dược có ghi: “là thuốc làm giảm chất chua, dùng có hiệu quả với các chứng acid dịch vị cao, loét dạ dày, lao phổi, trẻ em còi xương, xuất huyết tử cung…”.
Kết quả nghiên cứu theo dược lý hiện đại, mai mực có thành phần chủ yếu là Calcium carbonate (85%), calcium phosphate, magnesium chloridesodium chloride, ohitin và 17 loại amino acid khác như methionine, aspartic acid, glutamic acid…Trong đó, Calcium carbonate là một chất chống acid rất hiệu quả.
Với rất nhiều công dụng khác nhau nhưng trong dân gian hiện nay, mai mực được dùng chủ yếu làm thuốc chữa bệnh đau dạ dày thừa nước chua, các chứng viêm loét dạ dày, ho ra máu, đại tiện ra máu, trĩ. Liều dùng trung bình mỗi ngày 4-8g dưới dạng thuốc bột hay thuốc viên.
Trên thị trường hiện nay có rất nhiều sản phẩm thuốc được bào chế có sự kết hợp giữa ô tặc cốt và gia giảm thêm các thành phần Đông dược khác nhằm nâng cao hiệu quả điều trị và thuận tiện cho quá trình sử dụng. Trong đó có sản phẩm thuốc bột Gastromax của công ty CP Dược phẩm Trường Thọ, sản phẩm được kết hợp giữa ô tặc cốt và 6 vị dược liệu khác như phỏng đảng sâm, thương truật, hoài sơn, hậu phác, mộc hương, cam thảo.
Gastromax với cơ chế điều trị tấn công và bao vây, chỉ định trong các trường hợp viêm loét dạ dày, đại tràng và hành tá tràng; viêm loét dạ dày cấp và mãn tính; ăn không tiêu, buồn nôn, đầy bụng, ợ hơi, ợ chua, cảm giác nóng rát, khó chịu ở dạ dày; bệnh trĩ nội. Thêm nữa, Gastromax với dạng thuốc bột, dễ tan trong nước và dễ hấp thụ, được chia thành các gói nhỏ đặc biệt thuận tiện và hiệu quả cho người mắc bệnh lý về dạ dày, đại tràng và hành tá tràng.