Lươn từ lâu đã được biết đến như một món ăn bổ dưỡng và lành mạnh trong ẩm thực của nhiều quốc gia. Ở Việt Nam, các món ăn từ lươn như cháo lươn, lươn xào sả ớt, hoặc lươn om chuối đậu không chỉ hấp dẫn mà còn được xem là nguồn dinh dưỡng quý giá. Tuy nhiên, ăn lươn thường xuyên có tốt không và những lợi ích cũng như rủi ro nào mà chúng ta cần lưu ý?
Lợi ích của việc ăn lươn
Giàu dinh dưỡng
Lươn là một nguồn cung cấp protein tuyệt vời, đặc biệt là các loại lươn nước ngọt và lươn biển. Thịt lươn chứa nhiều loại axit amin cần thiết, giúp hỗ trợ cơ thể xây dựng và duy trì các mô cơ. Lươn cũng cung cấp lượng lớn các khoáng chất như sắt, kẽm, đồng và đặc biệt là canxi. Sự phong phú của các khoáng chất này giúp tăng cường sức khỏe xương, hỗ trợ hệ miễn dịch và cải thiện quá trình chuyển hóa năng lượng trong cơ thể.
Lươn là một nguồn cung cấp protein tuyệt vời, đặc biệt là các loại lươn nước ngọt và lươn biển.
Nguồn vitamin phong phú
Lươn là thực phẩm giàu các loại vitamin như A, B1, B2, B12 và vitamin E. Đặc biệt, vitamin A trong lươn rất có lợi cho mắt và da, giúp cải thiện thị lực, ngăn ngừa các bệnh về mắt và làm chậm quá trình lão hóa da. Vitamin B trong lươn hỗ trợ hệ thần kinh và giúp cơ thể chuyển hóa năng lượng hiệu quả, giảm mệt mỏi và cải thiện tâm trạng.
Giúp tăng cường hệ miễn dịch
Lươn chứa nhiều axit béo không bão hòa, đặc biệt là omega-3, một loại chất béo có lợi cho tim mạch và hệ thần kinh. Omega-3 đã được chứng minh là có khả năng giảm nguy cơ mắc các bệnh tim mạch, cải thiện trí nhớ và hỗ trợ hoạt động của hệ thần kinh. Ngoài ra, các hợp chất chống oxy hóa trong lươn giúp tăng cường hệ miễn dịch và giảm nguy cơ mắc bệnh viêm nhiễm.
Hỗ trợ điều trị bệnh
Theo đông y, lươn có tính bình, có tác dụng bổ khí, tăng cường sinh lực và hỗ trợ điều trị một số bệnh như suy nhược cơ thể, thiếu máu, đau nhức xương khớp. Ngoài ra, việc ăn lươn thường xuyên còn có thể giúp cân bằng lượng đường huyết, hỗ trợ người bị bệnh tiểu đường.
Những rủi ro khi ăn lươn quá thường xuyên
Mặc dù lươn mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe, nhưng việc ăn lươn quá nhiều và không đúng cách có thể gây ra một số tác hại không mong muốn.
Nguy cơ nhiễm ký sinh trùng
Lươn sống ở môi trường nước ngọt và nước lợ, dễ tiếp xúc với bùn, vi khuẩn và ký sinh trùng. Nếu không được chế biến đúng cách, lươn có thể gây nhiễm khuẩn, dẫn đến các vấn đề tiêu hóa như đau bụng, tiêu chảy. Để đảm bảo an toàn, lươn cần được làm sạch kỹ lưỡng và nấu chín hoàn toàn trước khi ăn.
Chứa lượng cholesterol cao
Mặc dù thịt lươn rất giàu dinh dưỡng, nhưng nó cũng chứa một lượng cholesterol khá cao, đặc biệt là phần da và nội tạng lươn. Việc ăn quá nhiều lươn, đặc biệt là các món ăn chứa nhiều dầu mỡ, có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch và các vấn đề liên quan đến cholesterol. Người có tiền sử bệnh tim mạch hoặc mỡ máu cao nên ăn lươn ở mức vừa phải và tránh các món lươn chiên xào nhiều dầu.
Dị ứng thực phẩm
Một số người có thể bị dị ứng với lươn hoặc các loại hải sản khác. Dị ứng có thể gây ra các triệu chứng như ngứa ngáy, phát ban, khó thở và thậm chí là sốc phản vệ. Nếu bạn từng có tiền sử dị ứng thực phẩm, nên thận trọng khi ăn lươn và tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi thử các món ăn từ lươn.
Mặc dù thịt lươn rất giàu dinh dưỡng, nhưng nó cũng chứa một lượng cholesterol khá cao.
Cách ăn lươn đúng cách và an toàn
Để tận dụng tối đa lợi ích từ lươn mà không gặp phải các rủi ro, bạn nên tuân thủ một số nguyên tắc khi ăn lươn:
Làm sạch kỹ lưỡng: Trước khi nấu, lươn cần được rửa sạch và loại bỏ hoàn toàn nhớt. Có thể dùng muối hạt hoặc giấm để rửa lươn nhằm loại bỏ các tạp chất.
Nấu chín kỹ: Lươn cần được nấu chín hoàn toàn, đảm bảo không còn sống hoặc tái để tránh nguy cơ nhiễm ký sinh trùng và vi khuẩn. Các món lươn hấp, nướng hoặc om là những lựa chọn an toàn hơn so với lươn chiên giòn.
Ăn vừa phải: Như với mọi loại thực phẩm, việc ăn lươn nên được điều chỉnh hợp lý. Bạn nên kết hợp lươn với các loại rau xanh và thực phẩm lành mạnh khác để cân bằng dinh dưỡng.
Ăn lươn thường xuyên có thể mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe nhờ vào giá trị dinh dưỡng cao, đặc biệt là protein, omega-3 và các vitamin, khoáng chất cần thiết. Tuy nhiên, việc tiêu thụ lươn cũng cần được thực hiện đúng cách, từ khâu làm sạch đến cách chế biến, để tránh những rủi ro như nhiễm ký sinh trùng, cholesterol cao hoặc dị ứng. Nếu ăn lươn đúng mức và khoa học, nó sẽ là một món ăn bổ dưỡng, giúp cải thiện sức khỏe toàn diện cho cơ thể.
