CTCP Vận tải biển và thương mại Phương Đông (Vận tải Phương Đông) tiền thân là doanh nghiệp nhà nước trực thuộc Tổng công ty Hàng Hải Việt Nam, được thành lập theo quyết định số 1108/QĐ/TCCT-LĐ ngày 3/6/1993 của Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải với tên gọi là Công ty Vận tải Thủy Bắc.
Công ty đổi tên thành Công ty Vận tải Biển Bắc từ ngày 1/4/2004. Và đến năm 2017 được đổi tên thành CTCP Vận tải biển và thương mại Phương Đông.
Từ khi ra đời, Vận tải Phương Đông hoạt động chính là kinh doanh vận tải biển. Hiện nay vốn điều lệ của công ty là hơn 200 tỷ đồng. Tổng công ty Hàng Hải Việt Nam vẫn là cổ đông lớn nhất với tỷ lệ 49% và Tổng công ty cổ phần Bảo Minh là cổ đông lớn với tỷ lệ 9,97%.
Theo Báo cáo tài chính hợp nhất đã kiểm toán năm 2021 của Vận tải Phương Đông, công ty này có tổng tài sản hơn 767 tỷ đồng, trong khi nợ phải trả lên đến hơn 5.031 tỷ đồng. Việc này dẫn đến Vận tải Phương Đông đang âm vốn chủ sở hữu gần 4.300 tỷ đồng.
Sở dĩ Vận tải Phương Đông gánh khoản nợ lớn như vậy do trước đây công ty chi hàng nghìn tỷ đồng để mua những con tàu chở hàng có thể kể đến như: tàu Nosco Victory; tàu Nosco Glory; tàu Hồng Lĩnh; tàu Ngọc Sơn; tàu Eastern Sun; tàu Eastern Star …
Để có tiền mua các con tàu trên, Vận tải Phương Đông đã huy động vốn từ một số ngân hàng và dùng chính những con tàu này làm tài sản thế chấp. Đến nay, một số con tàu đã bị cưỡng chế, bán đấu giá, trong khi các khoản nợ của Vận tải Phương Đông với ngân hàng vẫn còn hiện hữu.
Với việc liên tục kinh doanh thua lỗ, âm vốn chủ sở hữu, kiểm toán đã phải nhấn mạnh khả năng hoạt động liên tục của Vận tải Phương Đông. Theo ý kiến của kiểm toán, khả năng hoạt động liên tục của công ty phụ thuộc khả năng sinh lời trong tương lai và sự tiếp tục đầu tư vốn của các chủ sở hữu.
Tuy nhiên, cổ đông lớn nhất là Tổng công ty Hàng Hải Việt Nam gần như sẽ không “rót” thêm tiền vào “cục nợ” Vận tải Phương Đông. Báo cáo tài chính quý I/2022 của Vận tải Phương Đông cũng thể hiện tình hình kinh doanh không mấy khả quan khi tiếp tục lỗ 29 tỷ đồng.
Công ty làm ăn thua lỗ, âm vốn chủ sở hữu gần 4.300 tỷ đồng, tài sản là những con tàu cũng bị siết bán đấu giá, vậy Vận tải Phương Đông còn lại gì?
Cần phải nói rằng, không tự nhiên mà Vận tải Phương đông vẫn có thể hoạt động trong hoàn cảnh thua lỗ những năm qua. Trong năm 2021, công ty này vẫn có nguồn doanh thu hơn 152 tỷ đồng từ kinh doanh vận tải biển.
Ngoài ra, Vận tải Phương Đông vẫn sở hữu nhiều bất động sản có giá trị như Trụ sở Công ty tại 278 - Tôn Đức Thắng, Hà Nội (diện tích 1.637 m2), Xí nghiệp Xây dựng và Sửa chữa tàu tại phường Liên Mạc, Bắc Từ Liêm, Hà Nội (2.087 m2).
Thủy Tiên
