Văn bản thể hiện, Phó Thủ tướng Lê Minh Khái có ý kiến chỉ đạo sau khi xét báo cáo của Thanh tra Chính phủ tại Văn bản số 219/TTCP-C.V ngày 19/2/2024 về kết quả thực hiện Kết luận thanh tra số 966/KL-TTCP ngày 20/9/2022 về việc chấp hành chính sách, pháp luật trong quản lý, sử dụng vốn và tài sản, thoái vốn và tái cơ cấu tại Tổng Công ty Thuốc lá Việt Nam.
Theo đó, Phó Thủ tướng yêu cầu Bộ Công thương, Bộ Tài chính, Bộ Công an, Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp, UBND TPHCM, UBND TP Hà Nội, Vinataba và các bộ, ngành, địa phương liên quan theo chức năng, nhiệm vụ, thẩm quyền khẩn trương thực hiện đầy đủ, dứt điểm các nội dung kết luận, kiến nghị tại kết luận thanh tra số 966/KL-TTCP ngày 20/9/2022 của Thanh tra Chính phủ.
Bên cạnh đó, khẩn trương thực hiện ý kiến chỉ đạo của Phó Thủ tướng tại văn bản số 7832/VPCP-V.I ngày 10/10/2023 của Văn phòng Chính phủ và kiến nghị của Thanh tra Chính phủ nêu tại mục 2 Phần III văn bản số 219/TTCP-C.V ngày 19/2/2024 của Thanh tra Chính phủ bảo đảm theo đúng quy định của pháp luật.
Văn bản cũng nêu rõ, kết quả thực hiện gửi Thanh tra Chính phủ trước ngày 15/5. Thanh tra Chính phủ kiểm tra, đôn đốc việc thực hiện và tổng hợp kết quả, báo cáo Thủ tướng Chính phủ trước ngày 10/6.
Trước đó, những sai phạm trong việc “hô biến đất công” thành đất riêng tại khu đất 152 Trần Phú (quận 5, TPHCM) đã được Thanh tra Chính phủ và nhiều cơ quan chức năng chỉ rõ. Sở Tài nguyên và Môi trường TPHCM đã ra thông báo thu hồi và hủy bỏ giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đối với khu đất trên.
Liên quan đến khu “đất vàng” 152 Trần Phú, kết luận của cơ quan chức năng cho biết, trách nhiệm đối với những vi phạm, khuyết điểm trên thuộc về: Hội đồng thành viên, Chủ tịch Hội đồng thành viên, Tổng Giám đốc, Ban lãnh đạo Vinataba, Công ty TNHH MTV Thuốc lá Sài Gòn. Tuy nhiên, cho đến thời điểm này, Vinataba vẫn chưa thông báo và công khai kết quả kiểm điểm trách nhiệm các cá nhân, tổ chức có liên quan đến loạt vi phạm pháp luật tại khu đất 152 Trần Phú.
Tới thời điểm hiện tại cơ quan chủ quản của Vinataba - Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp vẫn chưa có thông báo chính thức nào liên quan đến vấn đề này. Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp mới tái bổ nhiệm ông Hồ Lê Nghĩa vào vị trí Chủ tịch Hội đồng thành viên của Vinataba, dù ông Nghĩa nằm trong danh sách chức danh các cá nhân phải kiểm điểm trách nhiệm vì các vi phạm pháp luật nghiêm trọng được nêu.
Phân tích về các tình huống nói trên, luật sư Trần Minh Hùng, Trưởng Văn phòng luật sư Gia Đình (thuộc Đoàn luật sư TP.HCM) nhận định rằng, theo kết luận của Thanh tra Chính phủ, Vinataba đã có hành vi thực hiện đánh giá lại tài sản là không đúng quy định về quản lý tài sản DN Nhà nước; làm trái chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, vi phạm pháp luật về chuyển nhượng tài sản DN do Nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ khi chuyển nhượng gần 31.000m2 tại 152 Trần Phú mà không xin phép Thủ tướng Chính phủ; không thực hiện đấu giá quyền sử dụng đất, có nguy cơ thất thoát tiền của Nhà nước, của DN.
Theo đó, Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng chỉ đạo Uỷ ban Quản lý vốn Nhà nước tại DN chủ trì cùng Bộ Tài chính, UBND TP.HCM, Vinataba và các bộ, ngành liên quan thu hồi cơ sở nhà đất tại 152 Trần Phú (TP.HCM). Trong quá trình thực hiện, nếu phát hiện dấu hiệu tội phạm hoặc đến ngày 31/12/2023 chưa thực hiện được việc thu hồi thì chuyển cơ quan điều tra để điều tra, xử lý theo quy định pháp luật. Tuy nhiên, vừa qua Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước tại DN đã tổ chức lễ công bố và trao quyết định bổ nhiệm lại Chủ tịch HĐTV Tổng công ty Thuốc lá Việt Nam (Vinataba) cho ông Hồ Lê Nghĩa. Như vậy, ông Nghĩa được tiếp tục tái bổ nhiệm chức vụ Chủ tịch HĐTV trong khi ông có liên quan đến vụ việc trên.
Hơn nữa, theo quy định thì khi DN bị thanh tra, kiểm tra, việc tái bổ nhiệm với lãnh đạo cấp cao được kiểm soát rất chặt chẽ. Về quy định pháp luật, Khoản 5, Điều 36 Nghị định số 159/2020/NĐ-CP của Chính phủ về bổ nhiệm lại người quản lý người giữ chức danh, chức vụ và người đại diện phần vốn nhà nước tại DN có nêu: “…Không trong thời hạn xử lý kỷ luật, đang bị điều tra, truy tố, xét xử. Trường hợp DN đang trong thời gian cơ quan có thẩm quyền thanh tra, kiểm tra thì cấp có thẩm quyền trao đổi với cơ quan thanh tra, kiểm tra về nhân sự được đề nghị bổ nhiệm lại trước khi quyết định”.
Minh Hòa
