Theo quy định thì có tổng cộng 5 trường hợp đặc biệt mà người dân, phương tiện vượt đèn đỏ không bị xử phạt.
Khi có hiệu lệnh của người điều khiển giao thông
Theo Khoản 2 Điều 11 Luật Giao thông đường bộ 2008 và Khoản 4.1 Điều 4 QCVN 41:2019/BGTVT ban hành kèm theo Thông tư 54/2019/TT-BGTVT thì người tham gia giao thông phải chấp hành hiệu lệnh của người điều khiển giao thông nếu các hình thức báo hiệu có ý nghĩa khác nhau cùng ở một khu vực theo thứ tự sau:
- Hiệu lệnh của người điều khiển giao thông.
- Hiệu lệnh của đèn tín hiệu.
- Hiệu lệnh của biển báo hiệu.
- Hiệu lệnh của vạch kẻ đường và các dấu hiệu khác trên mặt đường.
Theo nguyên tắc, khi đi đường gặp đèn đỏ thì phải dừng xe, chờ đến khi đèn chuyển sang màu xanh mới tiếp tục được đi tiếp. Tuy nhiên, nếu CSGT hướng dẫn cho phép được đi thẳng khi có đèn đỏ thì người đi đường phải chấp hành sự điều khiển này.
Xe ưu tiên đang làm nhiệm vụ
Theo Điều 22 Chương II Luật Giao thông đường bộ năm 2008, xe ưu tiên khi đi làm nhiệm vụ sẽ không bị hạn chế tốc độ, được phép tiếp tục di chuyển kể cả khi có tín hiệu đèn đỏ. Trong đó, các xe ưu tiên bao gồm: Xe chữa cháy đi làm nhiệm vụ; Xe quân sự, xe công an đi làm nhiệm vụ khẩn cấp, đoàn xe có xe cảnh sát dẫn đường; Xe cứu thương đang thực hiện nhiệm vụ cấp cứu; Xe hộ đê, xe đi làm nhiệm vụ khắc phục sự cố thiên tai, dịch bệnh hoặc xe đi làm nhiệm vụ trong tình trạng khẩn cấp theo quy định của pháp luật.
Có vạch kẻ kiểu mắt võng
Vạch kẻ đường này thường có màu vàng, được đan xen với nhau, xuất hiện ở làn xe trong cùng của đường đi. Trong khu vực vạch này, các xe đi trên đường bắt buộc phải rẽ phải, không được phép đi thẳng hoặc dừng đỗ.
Có đèn tín hiệu, biển báo cho phép tiếp tục di chuyển
Khi có đèn tín hiệu hoặc biển báo cho phép, người tham gia giao thông được phép rẽ hoặc đi thẳng dù có đèn đỏ:
- Có đèn tín hiệu màu xanh được lắp đặt kèm theo báo hiệu được ưu tiên rẽ. Đây thường là một đèn phụ, hình mũi tên màu xanh được lắp phía dưới cột đèn giao thông.
- Có biển báo giao thông, thường là biển phụ được đặt dưới cột đèn giao thông cho phép các xe được rẽ khi đèn đỏ.
Vượt đèn đỏ trong một số tình huống đặc biệt
Tại Điều 11 Luật Xử lý vi phạm hành chính 2012 quy định rõ, người thực hiện hành vi vi phạm hành chính trong các trường hợp sau sẽ không bị xử phạt:
- Thực hiện hành vi vi phạm hành chính trong tình thế cấp thiết.
- Thực hiện hành vi vi phạm hành chính do phòng vệ chính đáng.
- Thực hiện hành vi vi phạm hành chính do sự kiện bất ngờ.
- Thực hiện hành vi vi phạm hành chính do sự kiện bất khả kháng.
- Người thực hiện hành vi vi phạm hành chính không có năng lực trách nhiệm hành chính; người thực hiện hành vi vi phạm hành chính chưa đủ tuổi bị xử phạt vi phạm hành chính theo quy định.
Theo quy định trên, trong trường hợp vượt đèn đỏ khi chở người đi cấp cứu, nếu không kịp thời chở người đi cấp cứu có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe, tính mạng của người đó thì sẽ có thể coi là đây là tình thế cấp thiết. Vì vậy, vi phạm hành chính trong tình huống này thì người lái xe sẽ được miễn xử phạt vi phạm hành chính.
Vượt đèn đỏ bị phạt bao nhiêu tiền?
Căn cứ Nghị định 100/2019/NĐ-CP (được sửa đổi, bổ sung bởi Nghị định 123/2021/NĐ-CP và có hiệu lực từ ngày 1/1/2022), tùy vào loại phương tiện điều khiển mà hành vi không chấp hành hiệu lệnh của đèn tín hiệu giao thông (vượt đèn đỏ, đèn vàng không đúng quy định) sẽ bị xử phạt như sau:
Đối với người điều khiển xe ôtô và các loại xe tương tự xe ôtô bị phạt tiền từ 4 triệu đồng đến 6 triệu đồng, theo điểm a khoản 5 điều 5 (trước đây, bị phạt tiền từ 3 triệu đồng đến 5 triệu đồng).
Ngoài việc bị phạt tiền còn bị tước quyền sử dụng Giấy phép lái xe từ 1 tháng đến 3 tháng theo điểm b khoản 11 điều 5.
Đối với người điều khiển xe môtô, xe gắn máy (kể cả xe máy điện), các loại xe tương tự xe môtô và các loại xe tương tự xe gắn máy bị phạt tiền 800.000 đồng đến 1 triệu đồng, theo điểm e khoản 4 điều 6 (trước đây, bị phạt tiền từ 600.000 đồng đến 1 triệu đồng).
Ngoài việc bị phạt tiền còn bị tước quyền sử dụng Giấy phép lái xe từ 1 tháng đến 3 tháng theo điểm b khoản 10 điều 6.
Đối với người điều khiển máy kéo, xe máy chuyên dùng bị phạt tiền từ 2 triệu đồng đến 3 triệu đồng, theo điểm đ khoản 5 điều 7 (trước đây, bị phạt tiền từ 1 triệu đồng đến 2 triệu đồng).
Ngoài việc bị phạt tiền còn bị tước quyền sử dụng Giấy phép lái xe (khi điều khiển máy kéo), chứng chỉ bồi dưỡng kiến thức pháp luật về giao thông đường bộ (khi điều khiển xe máy chuyên dùng) từ 1 tháng đến 3 tháng theo điểm a khoản 10 điều 7.
Đối với người điều khiển xe đạp, xe đạp máy (kể cả xe đạp điện), người điều khiển xe thô sơ khác bị phạt tiền từ 100.000 đồng đến 200.000 đồng, theo điểm đ khoản 2 điều 8.
Hoàng Yên (T/h)
