Trong ch?ến tranh V?ệt Nam, bên cạnh bom đạn là những vũ khí sát thương trực t?ếp, Mỹ còn sử dụng một vũ khí khác không kém phần nguy h?ểm là “vũ khí thờ? t?ết”.
Máy bay WC-130 được sử dụng cho nh?ệm vụ rả? hóa chất gây mưa vào các đám mây nhằm b?ến chúng thành một thứ vũ khí.
Vũ khí thờ? t?ết là phương thức tác động vào sự b?ến đổ? của thờ? t?ết để tạo ra những k?ểu thờ? t?ết gây bất lợ? cho các hoạt động của đố? phương thậm chí là phá hủy cơ sở hạ tầng, t?êu d?ệt hệ s?nh thá? trong khu vực mà nó được sử dụng.
Mượn bàn tay của th?ên nh?ên để t?êu d?ệt đố? phương nên thờ? t?ết được l?ệt kê vào một dạng vũ khí kh? nó được sử dụng cho mục đích ch?ến tranh. Kỹ thuật tác động vào mô? trường để phục vụ cho các mục đích quân sự được phát m?nh bở? một nhà toán học ngườ? Mỹ John von Neumann vào cuố? những năm 1940.
Lúc đó ông Neumann nhận thấy rằng v?ệc sử dụng kỹ thuật “g?eo hạt vào đám mây” bằng t?nh thể ?ốt bạc trộn lẫn vớ? carbon d?ox?de có thể làm tăng sự ngưng tụ của hơ? nước của các đám mây và gây mưa. Đỉnh đ?ểm của công nghệ này được phát tr?ển mạnh trong những năm ch?ến tranh lạnh và V?ệt Nam chính là nạn nhân đầu t?ên của thứ vũ khí đáng sợ này.
Vào cuố? năm 1965 kh? những nỗ lực nhằm ngăn chặn tuyến ch? v?ện ch?ến lược trên đường mòn Hồ Chí M?nh của Mỹ không đem lạ? kết quả mong muốn họ đã áp dụng một ch?ến lược vô cùng thâm h?ểm là sử dụng thờ? t?ết như một thứ vũ khí nhằm làm tê l?ệt tuyến đường ch?ến lược này.
Họ đã ứng dụng kỹ thuật của Neumann vớ? mục đích kéo dà? và làm trầm trọng thêm mùa mưa trên đường mòn Hồ Chí M?nh đặc b?ệt là ở khu vực đ? qua Lào. Chương trình được đặt mật danh là Dự án Popeye.
Dự án Popeye được đề xuất bở? tham mưu trưởng l?ên quân Mỹ vào ngày 10/08/1966 và được Bộ tư lệnh hỗ trợ quân sự Mỹ tạ? m?ền Nam V?ệt Nam COMUSMACV và Bộ tư lệnh Hả? quân Mỹ tạ? Thá? Bình Dương CINCPAC đồng tình ủng hộ.
Lúc đó các nguồn t?n tình báo của CIA cho b?ết m?ền Bắc đang g?a tăng các hoạt động vận chuyển hàng hóa qua khu vực sông Sê Kong ở Nam Lào nhưng hoạt động tạ? đây đang bị ảnh hưởng ngh?êm trọng bở? chất lượng đường sá rất kém. Thông t?n này càng làm cho những “cá? đầu ảo tưởng” của quân độ? Mỹ t?n rằng v?ệc thay đổ? thờ? t?ết tạ? khu vực này sẽ làm phá sản hoàn toàn kế hoạch của m?ền Bắc.
Để phục vụ cho dự án này Mỹ đã sửa đổ? một số ch?ếc WC-130 làm nh?ệm vụ rả? hóa chất gây mưa vào trong các đám mây. Vào đầu tháng 09/1966 thờ? đ?ểm chuẩn bị bắt đầu mùa mưa ở m?ền Trung V?ệt Nam, Không quân Mỹ đã t?ến hành khoảng 50 ph? vụ thí đ?ểm rả? hóa chất gây mưa dọc theo các khu vực sông Sê Kong.
Dự án được t?ến hành ngay trong thờ? đ?ểm bắt đầu mùa mưa nhằm che g?ấu các nước trong khu vực, làm như đó là một h?ện tượng tự nh?ên đặc trưng của thờ? t?ết khu vực Đông Dương và hoàn toàn không có sự can th?ệp của Mỹ.
Mỹ đã thực h?ện tớ? 2.600 ph? vụ rả? hóa chất gây mưa vớ? ảo tưởng có thể cản trở hoạt động thậm chí là làm tê l?ệt đường mòn Hồ Chí M?nh.
Các thử ngh?ệm ban đầu cho thấy có đến 85\% những đám mây được rả? hóa chất đã gây mưa, lượng mưa trung bình tăng thêm 30\%, mùa mưa có thể kéo dà? thêm từ 30-45 ngày so vớ? trước. Sự thành công ban đầu này đã kh?ến COMUSMACV lên kế hoạch thực h?ện nó trên toàn V?ệt Nam.
Dự án Popeye đã mở rộng từ khu vực sông Sê Kong ra phía Tây Bắc V?ệt Nam, khu vực thung lũng A Sầu và sang cả khu vực đông bắc Campuch?a. Dự án Popeye kéo dà? cho đến tận tháng 07/1972. Thông t?n về Dự án Popeye bắt đầu bị rò rỉ vào đầu năm 1972 kh? Jack Anderson (ngườ? được mạnh danh là cha đẻ của báo chí đ?ều tra h?ện đạ?) công bố v?ệc Mỹ sử dụng các phương thức thay đổ? thờ? t?ết như một thứ vũ khí trong ch?ến tranh V?ệt Nam trên tờ Bưu đ?ện Wash?ngton.
Tuy nh?ên, tạ? thờ? đ?ểm đó, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ là Melv?n La?rd đã báo cáo trước Quốc hộ? Mỹ rằng thông t?n mà Jack Anderson nêu ra “là một câu chuyện hoang đường và hoàn toàn sa? sự thật”. Tuy vậy, trong một tà? l?ệu mật bị rò rỉ vào năm 1974, Bộ trưởng Melv?n La?rd thừa nhận lúc đó ông ta buộc phả? nó? dố? để che đậy một dự án quốc phòng bí mật nếu t?ết lộ có thể dẫn đến sự phản đố? của cộng đồng quốc tế.
Các con số được công bố sau này cho thấy, trong suốt quá trình thực h?ện Dự án Popeye, Không quân Mỹ đã thực h?ện hơn 2.600 chuyến bay rả? vào các đám mây 47.000 đơn vị ?ốt bạc hoặc I ốt chì vớ? tổng ch? phí 21,6 tr?ệu USD.
Lực lượng tham g?a "ch?ến tranh thờ? t?ết" của quân độ? Mỹ.
Mặc dù không có thống kê chính xác nào về h?ệu quả mà Dự án Popeye mang lạ? cho lực lượng Mỹ tạ? V?ệt Nam cũng như những th?ệt hạ? mà nó gây ra cho quân độ? V?ệt Nam, nhưng Dự án Popeye bị co? là một hành động vô nhân đạo. V?ệc kéo dà? mùa mưa gây ảnh hưởng ngh?êm trọng đến quá trình sản xuất, đe dọa mùa màng cũng như gây lũ lụt có thể nguy h?ểm đến tính mạng dân thường.
Nếu mở rộng v?ệc thực h?ện v?ệc thay đổ? thờ? t?ết như một thứ vũ khí thậm chí có thể gây hậu quả ngh?êm trọng hơn đe dọa sự ổn định s?nh thá? trong khu vực. Sự k?ện Mỹ sử dụng vũ khí thờ? t?ết trong ch?ến tranh V?ệt Nam đã vấp phả? sự phản đố? gay gắt của công đồng quốc tế.
Trước tình hình đó Thượng nghị sĩ Mỹ Cla?borne Pell và dân b?ểu Donald Fraser đã phát động một ch?ến dịch vận động chính trị về v?ệc cấm sử dụng v?ệc thay đổ? thờ? t?ết như một thứ vũ khí nhằm chống lạ? một quốc g?a nào đó.
Đến tháng 5/1977, đạ? hộ? đồng L?ên Hợp Quốc đã thông qua Công ước ENMOD quy định v?ệc cấm sử dụng các b?ện pháp thay đổ? thờ? t?ết nhằm mục đích gây th?ệt hạ? hoặc phá hủy hệ s?nh thá? chống lạ? bất kỳ quốc g?a nào trên thế g?ớ?.
Theo Trí Thức Trẻ
