Vụ đoàn Thanh tra Bộ Xây dựng vòi tiền "chung chi": Phải xử lý hết khung để răn đe làm gương

Được cho là đã phát hiện ra sai phạm nên đoàn thanh tra của Bộ Xây dựng vòi vĩnh số tiền lên tới chục tỷ và bị Công an tỉnh Vĩnh Phúc lập biên bản tạm giữ 5 cán bộ thanh tra. Dư luận bức xúc khi thanh tra là đơn vị đại diện cho nhà nước để kiểm tra, phát hiện sai phạm thì nay lại sách nhiễu, vòi vĩnh kiếm chác. Bộ trưởng Bộ Xây dựng đã lên tiếng, cho biết Bộ sẽ quyết xử nghiêm cá nhân sai phạm.

Bộ trưởng “rất tiếc” về vụ việc

Công an tỉnh Vĩnh Phúc đang thụ lý vụ việc liên quan đến đoàn Thanh tra bộ Xây dựng vòi tiền lên đến chục tỷ, xảy ra tại huyện Vĩnh Tường. Đại diện của Bộ đã xác nhận việc này và cho biết đoàn thanh tra làm việc theo kế hoạch được Bộ trưởng Phạm Hồng Hà phê duyệt.

Trước diễn biến "nóng" của sự việc, bên hành lang Quốc hội, trao đổi với báo chí, Bộ trưởng bộ Xây dựng Phạm Hồng Hà cho hay, ông đã được báo cáo sự việc và rất lấy làm tiếc. "Chánh thanh tra bộ Xây dựng cũng đã ban hành quy chế thanh tra Bộ, quy chế làm việc của đoàn thanh tra cũng như quy chế giám sát hoạt động của đoàn thanh tra. Bộ Xây dựng cũng có những chỉ thị để nâng cao trách nhiệm, đạo đức công vụ của cán bộ thanh tra", Bộ trưởng nói.

Ông Phạm Hồng Hà chia sẻ: "Rất đáng tiếc khi có vụ việc này xảy ra vì chúng tôi đã thực hiện rất nhiều giải pháp như đã nói". Tư lệnh ngành Xây dựng cho biết, Bộ đang chỉ đạo thanh tra Bộ phối hợp với các cơ quan chức năng để làm rõ thêm thông tin về vụ việc.

Ông Hà nhấn mạnh, sau khi có kết luận của cơ quan chức năng, thái độ của Bộ Xây dựng là chỉ đạo kiên quyết xử lý và không bao che dung túng cho bất kỳ một cá nhân nào vi phạm quy định của pháp luật. "Chúng tôi sẽ tiếp tục theo dõi vụ việc và sẽ thông tin tình hình, kết quả xử lý với các cơ quan thông tấn báo chí" – Bộ trưởng Xây dựng cam kết.

Ông cũng trao đổi thêm, sau vụ việc này, Bộ sẽ tăng cường các giải pháp tiếp tục chấn chỉnh các hoạt động của thanh tra Bộ để đảm bảo nâng cao hơn nữa chất lượng hoạt động thanh tra và kiểm soát chặt chẽ hơn nữa việc thực hiện công vụ của các cán bộ thanh tra bộ để đảm bảo hạn chế tối đa việc vi phạm. "Những cán bộ vi phạm là cá nhân vi phạm cụ thể và Bộ sẽ kiên quyết xử lý theo quy định" – Bộ trưởng Xây dựng nhấn mạnh.

“Cơ chế không cho anh quyền lực để đi hạch sách người khác”

Trao đổi bên hành lang Quốc hội chiều 13/6, Đại biểu Quốc hội Lưu Bình Nhưỡng (Phó Trưởng ban Dân nguyện Quốc hội) thừa nhận hiện nay, có một số phần tử tại các cơ quan ban ngành làm những việc thanh tra, điều tra... lực lượng hải quan bị thoái hóa biến chất, lợi dụng chức vụ quyền hạn.

"Phải là công an, thuế, hải quan, thanh tra mới được giao quyền lực mà ấy anh lại lợi dụng vị trí, quyền lực đó để kiếm chác. Đây là một câu chuyện vẫn được dư luận bàn tán. Tuy nhiên tôi cảm thấy ái ngại ở chỗ, mấy vụ việc thanh tra tống tiền đã xảy ra ở nhiều địa phương, giờ tiếp tục ở đây (Vĩnh Tường – Vĩnh Phúc), có nghĩa rằng những cán bộ này không rút kinh nghiệm, thậm chí "cứng đầu". Tôi cho rằng đây là tình tiết nặng hơn so với những trường hợp mà chúng ta đã phát hiện.

Nhiều người đã bị bắt rồi vậy mà tiêu cực vẫn "coi thường". Phải chăng họ đã làm những việc này quen rồi? Câu chuyện này có thể quen hay lạ nhưng thấy rằng xét dưới góc độ xã hội, nhìn vào những con người này cảm giác dần dần mất đi niềm tin. Người ta sẽ nghĩ, không chỉ là cán bộ này đâu còn là những cán bộ khác, không chỉ thanh tra Xây dựng còn có khả năng lực lượng thanh tra ở đơn vị khác nữa thì sao? Thậm chí cả những cán bộ lãnh đạo của các cơ quan hành chính, tư pháp? Suy nghĩ đó là có. Tôi cho rằng, đây là cái rất đáng lên án".

Ông Nhưỡng cũng cho rằng, cơ chế không tạo cho họ vi phạm. Cơ chế chỉ họ quyền lực, yêu cầu quyền lực và cơ chế có những vam khóa để xiết họ trong vòng cương tỏa của pháp luật. Nhưng cơ chế kiểm soát hàng ngày đối với họ rất khó.

Có nghĩa là chúng ta rất khó để thanh tra đi đâu thì thủ trưởng đi đấy hay thanh tra đi đâu thì dân phải đi theo. "Cơ chế của chúng ta rất khó để kiểm soát quyền lực", Đại biểu Lưu Bình Nhưỡng nói.

Về khoản tiền 10 tỷ đồng mà đơn vị thanh tra của bộ Xây dựng được cho là vòi vĩnh, Phó ban dân nguyện cho rằng: "Nếu khẳng định ông ta nhận hối lộ thì người kia phải tội Đưa hối lộ, cho nên trong trường hợp này theo tôi cần phải xem xét tội Cưỡng đoạt tài sản. Bởi vì anh chỉ cần gợi ý là "có đưa không" thì đã thành cưỡng đoạt rồi. Còn người ta đưa và bảo "thôi anh cầm giúp em" thì đó là tội hối lộ".

"Tôi rất tiếc về sự việc này. Người có quyền liên quan đến tài sản hoặc có cơ sở dọa dẫm người khác là lập tức đặt vấn đề đó ra. Cho nên tôi thấy đây là điều nghi ngại", Đại biểu Lưu Bình Nhưỡng tâm tư.

Cần lấy lại uy tín của các cơ quan thanh tra

ĐBQH Nguyễn Mai Bộ (đoàn An Giang): "Tôi cho rằng, bộ Xây dựng sẽ phải làm rõ để dư luận biết được sự thật như thế nào. Bộ trưởng Phạm Hồng Hà là người rất cầu thị. Điển hình như việc, mới đây tôi đã chất vấn Bộ trưởng Xây dựng về vấn đề quản lý chung cư. Vấn đề của tôi, Bộ trưởng đã triệu tập Thanh tra, pháp chế của bộ Xây dựng để làm rõ vấn đề Đại biểu chất vấn rồi có trả lời cho Đại biểu.

Bộ trưởng khẳng định sẽ triển khai theo đúng quy định của pháp luật. Trong quá trình triển khai, trách nhiệm của ai thì xử lý người đó. Việc thanh tra nhũng nhiễu thời gian qua đã có dư luận, tuy nhiên, sai ở đâu, sai ở người nào thì người đó, bộ phận đó phải chịu trách nhiệm trước pháp luật".

Trao đổi bên hành lang Quốc hội chiều 13/6, Đại biểu Quốc hội Phạm Văn Hòa (Đồng Tháp): "Sự việc đã là như vậy, có hay không có phải chờ thông tin cơ quan thanh tra của bộ Xây dựng. Tuy nhiên, đây không phải là vấn đề nhỏ, là chuyện lớn, cần làm rõ, trắng ra trắng, đen ra đen, đem ra ánh sáng, trả lời công luận. Nếu có sai phạm phải xử lý đúng quy định, nếu không thì trả lại sự trong sạch cho cán bộ".

Lực lượng thanh tra có trách nhiệm kiểm tra, phát hiện sai phạm thì lại phạm sai phạm. Về vấn đề này, ông Hòa cho rằng, có thể chỉ là một “con sâu làm rầu nồi canh”. "Với các đối tượng vòi vĩnh, kiếm tiền khi phát hiện sai phạm phải xử lý đến nơi, đến chốn, xử lý nghiêm, phải xử hết khung để răn đe làm gương".

"Người ta đặt vấn đề cán bộ thanh tra, kiểm toán có du di, bao che hành vi sai phạm nơi mình thanh tra, kiểm toán. Nếu mình không xử mạnh tay xử tiếp tay cho các hành vi móc ngoặc với nhau, làm lũng đoạn ngân sách Nhà nước làm mất uy tín cơ quan thanh tra, sẽ dẫn tới suy nghĩ nghi ngờ thanh tra, kiểm toán", vị Đại biểu đoàn Đồng Tháp nói.

Thành Huế

Bài đăng trên ấn phẩm báo in Đời sống & Pháp luật số tháng 24