Ngày 10/7 (giờ địa phương), người dân Nhật Bản đã tham gia cuộc bỏ phiếu bầu Thượng viện, diễn ra ngay sau khi cựu Thủ tướng Shinzo Abe bị ám sát. Theo nhận định của chuyên gia, đảng Lao động Tự do (LDP) cầm quyền nhiều khả năng sẽ gia tăng ưu thế tại cuộc bầu cử lần này.
Ông Shinzo Abe, nhà lãnh đạo tại vị lâu nhất của Nhật Bản và là một chính trị gia có tầm ảnh hưởng của đảng LDP, đã bị bắn gục vào ngày 8/7, khi đang tham gia vận động tranh cử cho các ứng viên đảng LDP tại thành phố Nara, phía Tây đất nước.
Nhiều người đã lên án vụ ám sát là một vụ tấn công nhằm vào nên dân chủ của Nhật Bản. Lên tiếng sau vụ việc, Thủ tướng đương nhiệm Fumio Kishida và các chính trị gia Nhật Bản khẳng định vụ việc gây sốc này sẽ không thể ngăn cản tiến trình dân chủ.
Ông Kishida cho biết: "Chúng ta không bao giờ được cho phép bạo lực ngăn chặn bài những phát biểu trong các cuộc bầu cử, vốn là nền tảng của nền dân chủ".
Các cuộc bầu cử cho các ghế trong thượng viện ít quyền lực hơn của quốc hội thường được coi là một cuộc trưng cầu dân ý đối với chính phủ đương nhiệm và các cuộc thăm dò ý kiến mới nhất đem lại sự ủng hộ mạnh mẽ cho khối cầm quyền do ông Kishida - một người ủng hộ ông Abe đứng đầu.
Các nhà phân tích chính trị nhận định khi cả nước thương tiếc sự ra đi của ông Shinzo, cả đang LDP và đối tác liên minh của họ là Komeito đều có thể giành được lợi thế từ một làn sóng bỏ phiếu ủng hộ.
Ông James Brady, đến từ công ty tư vấn Teneo, chia sẻ: "Liên minh LDP-Komeito cầm quyền đã sẵn sàng cho một chiến thắng vững chắc. Một làn sóng bỏ phiếu đồng thuận bây giờ có thể giúp họ gia tăng tỷ lệ chiến thắng".
Chiến dịch tranh cử đã bị tạm dừng vào ngày 8/7 sau khi ông Abe bị tấn công nhưng các chính trị gia đã tiếp tục các hoạt động vào ngày 9/7.
Cảnh sát đã tăng cường sự hiện diện khi Thủ tướng Kishida xuất hiện tại một sự kiện vận động tranh cử ở thành phố phía tây Nam Tokyo và một máy dò kim loại được lắp đặt tại địa điểm này, đây vốn được xem là một biện pháp an ninh bất thường ở Nhật Bản.
Các điểm bỏ phiếu của cuộc bầu cử Thượng viện đã bắt đầu được mở vào lúc 7h ngày 10/7 và sẽkết thúc vào lúc 20h cùng ngày. Truyền thông cho biết, khoảng 15,3% cử tri đã bỏ phiếu trước.
Sự ủng hộ mạnh mẽ đối với LDP tại cuộc bầu cử sẽ giúp Thủ tướng Kishida củng cố quyền lực của mình, tạo cơ hội cho vị chính trị gia đến từ Hiroshima thực hiện mục tiêu tăng cường chi tiêu quốc phòng.
Sự ủng hộ này cũng có thể cho phép ông sửa đổi hiến pháp hòa bình của Nhật Bản - điều mà ngay cả ông Abe cũng chưa thể thể đạt được.
Ông Brady nhận xét: "Trong những tháng tới, chính phủ chắc chắn sẽ tìm cách tăng cường an ninh trong nước. Thông qua việc tác động tới ý thức của công chúng về an toàn và trật tự, sự kiện này cũng có thể tạo thêm động lực cho những nỗ lực của ông Abe trước đây như xây dựng quốc phòng và sửa đổi hiến pháp".
Các cuộc thăm dò vào tuần trước cho thấy LDP giành được ít nhất 60 trong số 125 ghế trong cuộc bầu cử Thượng viện này, nhiều hơn so với 55 ghế hiện đảng đang nắm giữ. Điều này sẽ cho phép LDP duy trì thế đa số trong Quốc hội cùng với Komeito. Nếu giành được 69 ghế trong thượng viện, đây là điều sẽ mang lại cho LDP một sự mở rộng trước khi ông Abe bị sát hại.
ÔNg Kishida, từng theo phe ôn hòa hơn của LDP, đã chuyển hướng sang cánh hữu và nhận xét một vài phần của hiến pháp Nhật Bản hiện nay có thể "đã lỗi thời và thiếu sót".
Các cuộc thăm dò dư luận cho thấy đa số cử tri ủng hộ sức mạnh quân sự lớn hơn.
Đảng Đổi mới dân túy, đã giành được ghế trong cuộc tổng tuyển cử năm ngoái, có thể bòn rút phiếu bầu từ LDP. Nhưng vì đảng này cũng ủng hộ việc sửa đổi hiến pháp, nên bất kỳ tiến bộ nào mà đảng này tạo ra đều có khả năng hỗ trợ các mục tiêu cải cách của LDP.
Minh Hạnh (Theo Al Jazeera)
