Khi tỷ lệ tiêm chủng COVID-19 tăng cao và số ca nhiễm mới giảm mạnh vào mùa xuân, nhiều người Mỹ nghĩ rằng họ sẽ có một mùa hè vui vẻ. Tuy nhiên, việc tiêm chủng chậm trễ và một biến thể mới rất dễ lây lan xuất hiện đã kéo Mỹ trở lại, đối mặt với dịch bệnh.
Hầu hết các ca mắc bệnh mới tại Mỹ xảy ra ở những người chưa tiêm chủng. Ngoài ra, các quan chức y tế cảnh báo rằng, phần lớn các bệnh nhân COVID-19 nhập viện và tử vong trên khắp đất nước cũng đều chưa tiêm vaccine.
Một số chuyên gia cảnh báo, nếu Mỹ không tiêm phòng cho một số lượng dân số đủ lớn thì mọi chuyện sẽ trở lên vô cùng tồi tệ.
“Đợt bùng dịch mà chúng ta đang trải qua hoàn toàn có khả năng và có dấu hiệu đã trở thành đợt dịch tồi tệ nhất Mỹ phải đối diện từ trước tới nay”, cựu Tổng y sĩ Mỹ Jerome Adams trả lời phỏng vấn Washington Post, hôm 3/8.
"Nếu chúng ta làm việc cùng nhau, thống nhất như một quốc gia, tiêm chủng cho tất cả những ai quan tâm và chưa tiêm chủng, đeo khẩu trang để phòng bệnh, chúng ta thực sự có thể kiểm soát điều này trong vài tuần", Giám đốc Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Mỹ - TS. Rochelle Walensky nói với CNN.
Bà Walensky cảnh báo, nếu không kiểm soát đợt bùng phát dịch này, Mỹ có thể chứng kiến vài trăm nghìn ca mắc bệnh mới mỗi ngày, giống như hồi tháng 1.
Dưới đây là 5 số liệu cho thấy tình hình nghiêm trọng của làn sóng lây nhiễm SARS-CoV-2 lần này tại Mỹ.
Số ca trung bình đã tăng gấp 9 lần kể từ đầu tháng 7
Tính tới ngày 6/8, số ca mắc trung bình trong một tuần của Mỹ là hơn 107.100 ca/ngày, mức trung bình cao nhất trong gần 6 tháng, theo dữ liệu của Đại học John Hopkins.
Lần gần đây nhất số ca mắc vượt mức 100.000 là ngày 11/2. Số ca mắc trung bình mỗi ngày đã tăng gấp 9 lần kể từ đầu tháng 7.
Hầu hết ca nhiễm tập trung tại những nơi có tỷ lệ tiêm chủng thấp, điều phối viên đội ứng phó COVID-19 của Nhà Trắng Jeff Zients ngày 9/8 cho biết. Hơn 30% số ca mắc trong tuần qua tới từ bang Florida và Texas, theo ông Zients.
Tiến sĩ Peter Hotez, hiệu trưởng Trường Y học Nhiệt đới Quốc gia tại Đại học Y Baylor, nói với CNN rằng: “Điều khó chịu là tất cả đều có thể phòng ngừa được. Nếu chúng tôi thực sự tăng tốc việc tiêm chủng trong suốt tháng 5 và tháng 6 thì chúng tôi sẽ không phải lo lắng về điều này quá nhiều."
Số ca mắc tăng đặc biệt nhanh tại miền Nam nước Mỹ, bao gồm bang Florida và Louisiana. Theo tiến sĩ Rochelle Walensky, giám đốc Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa dịch bệnh Mỹ (CDC), mức tăng này dường như vẫn chưa đạt đỉnh.
Số ca nhập viện cao nhất kể từ tháng 2
Theo dữ liệu từ Bộ Y tế và Dịch vụ Nhân sinh Mỹ, hơn 66.000 người Mỹ đã phải nhập viện do COVID-19 vào cuối ngày 7/8. Số ca nhập viện do COVID-19 ở Mỹ chưa đạt mức cao như vậy kể từ tháng 2.
“Chúng tôi thấy mình đang lùi bước về phía rìa của một vách đá. Có thể tưởng tượng được rằng chúng tôi có nguy cơ đứng trước một thảm họa sức khỏe cộng đồng”, Lina Hidalgo, thẩm phán tại hạt Harris, bang Texas, nói.
Theo dữ liệu của CDC, Florida, nơi có số người lớn và trẻ em nhập viện do COVID-19 cao nhất tại Mỹ, ghi nhận 12.373 người lớn và 143 trẻ em nhập viện hôm 5/8.
Dữ liệu do Cơ quan Y tế Florida công bố hôm 6/8 cho thấy tiểu bang ghi nhận kỷ lục 134.506 ca nhiễm COVID-19 mới trong tuần qua, trung bình 19.215 ca mỗi ngày. Mức cao kỷ lục trước đó là vào ngày 8/ 1, với tổng số 125.937 trường hợp được báo cáo trong 7 ngày, trung bình 17.991 trường hợp mỗi ngày, theo dữ liệu từ Johns Hopkins.
Các quan chức bang Louisiana hôm 6/8 cũng báo cáo kỷ lục 2.421 người nhập viện do COVID-19 trên toàn tiểu bang, vượt qua kỷ lục được ghi nhận chỉ 1 ngày trước đó. Giới chức cho biết, trong số các bệnh nhân nhập viện của bang, khoảng 91% chưa được tiêm chủng.
Tuần trước, bang Arkansas cũng báo cáo số giường bệnh trong phòng chăm sóc đặc biệt (ICU) thấp kỷ lục, chỉ còn 25 giường trống trên toàn tiểu bang. Tại Mississippi, các quan chức y tế cho biết, chỉ còn trống 6 giường bệnh ICU.
Các ca nhiễm COVID-19 ở trẻ em và thanh thiếu niên đã tăng 84% trong một tuần
Gần 72.000 trường hợp mắc COVID-19 ở trẻ em đã được báo cáo chỉ trong một tuần từ ngày 22/7 đến ngày 29/ 7, Học viện Nhi khoa Mỹ cáo. Định nghĩa trẻ em ở mỗi bang khác nhau nhưng nói chung vẫn bao gồm người dưới 17-18 tuổi.
“Tôi không nghĩ rằng con virus này đang nhắm vào trẻ em hoặc thiếu niên. Tôi nghĩ là những gì đang diễn ra ở miền Nam là một trận cháy rừng đang bao trùm mọi thứ, kể cả trẻ em”, tiến sĩ Hotez ngày 5/8 trả lời CNN.
“Cách ngăn chặn chuyện này là tiêm chủng cho nhiều người nhất có thể. Càng nhiều người được tiêm chủng thì bạn càng có thể làm chậm đà lây nhiễm”, ông Hotez nói.
Sự gia tăng đáng báo động diễn ra khi các trường học trên toàn quốc chuẩn bị chào đón học sinh trở lại lớp học. Với trẻ em dưới 12 tuổi vẫn chưa đủ điều kiện để tiêm, một số bang yêu cầu học sinh phải đeo khẩu trang - trong khi những bang khác cấm nhà trường buộc học sinh đeo khẩu trang.
Lãnh đạo các bang đang thực hiện nhiều biện pháp để bảo vệ trẻ em. Thống đốc bang Utah Spencer Cox thông báo bang này sẽ phát miễn phí khẩu trang cho trẻ em.
Trong khi đó, Thống đốc bang Arkansas Asa Hutchinson triệu tập cuộc họp Quốc hội đặc biệt để sửa luật cấm bắt buộc đeo khẩu trang. Ông Hutchinson nói mình hối tiếc khi ký ban hành luật này và hiện muốn các học khu địa phương được tự quyết.
Biến thể Delta chiếm 93%
Theo dữ liệu từ CDC, nguyên nhân đằng sau làn sóng lây nhiễm gần đây nhất của Mỹ là biến thể Delta, hiện chiếm hơn 93% ca mắc COVID-19 ở quốc gia này. Các ca mắc bệnh bao gồm cả một số phiên bản của biến thể Delta, tất cả đều được phân loại là biến thể đáng lo ngại. Tỷ lệ lây nhiễm biến thể Delta đặc biệt cao ở các tiểu bang như Iowa, Kansas, Missouri và Nebraska, nơi biến thể này chiếm hơn 98% số ca bệnh.
Những con số đó cho thấy sự gia tăng nhanh chóng về mức độ lây lan của biến thể này trên khắp nước Mỹ. Vào cuối tháng 5, CDC ước tính rằng biến thể Delta chỉ chiếm khoảng 3% các ca mắc COVID-19 mới.
Một tài liệu nội bộ của CDC vào tháng 7 chỉ ra rằng, biến thể Delta dường như gây ra tình trạng bệnh nặng hơn và có khả năng lây truyền tương tự như bệnh thủy đậu.
Tiến sĩ Thomas Dobbs, Cán bộ Y tế Mississippi cho biết, tiểu bang đã chứng kiến một "hiện tượng gia tăng" các ca bệnh "hoàn toàn là do biến thể Delta và nó đang quét qua Mississippi như một cơn sóng thần. Ông Dobbs cho biết khoảng 97% trường hợp mắc mới là những người chưa được tiêm chủng.
Hầu hết người Mỹ sống ở các khu vực lây lan COVID-19 đáng kể hoặc cao
Theo dữ liệu của CDC, hơn 97% người Mỹ sống trong các khu vực lây nhiễm SARS-CoV-2 “đáng kể” hoặc “cao”.
Vào cuối tháng 7, CDC cho biết, ngay cả những người đã tiêm chủng đầy đủ sống ở những khu vực lây lan Covid-19 đáng kể hoặc cao cũng nên đeo khẩu trang trong nhà, để ngăn chặn sự lây lan của biến thể Delta. CDC khuyến cáo những người chưa tiêm chủng nên tiếp tục đeo khẩu trang cho đến khi họ được tiêm chủng đầy đủ.
Các chuyên gia cho biết, việc hiểu rõ virus đang lây lan trong cộng đồng như thế nào có thể giúp người dân thấy được những rủi ro mà họ đang phải đối mặt khi lựa chọn có nên đeo khẩu trang hay không.
Các thuật ngữ "đáng kể" và "cao" là một phần trong hệ thống của CDC đo lường mức độ lây truyền trong cộng đồng trong một quận dựa trên hai số liệu: trường hợp COVID-19 mới trên 100.000 người và tỷ lệ chuyển biến tích cực.
Tin tốt
Dữ liệu của CDC cho thấy các con số này thật đáng kinh ngạc, nhưng có một tin tốt lành rằng: Tiêm chủng COVID-19 đang tăng nhanh, với trung bình hơn 464.700 người tiêm chủng mỗi ngày, tính đến ngày 5/8. Đây là tốc độ tiêm chủng trung bình hàng ngày cao nhất trong gần 7 tuần và tăng 19% so với tốc độ của tuần trước trước đó.
Nhiều tháng trước, tốc độ tiêm chủng ở một số bang miền Nam dường như chỉ giậm chân tại chỗ. Tới cuối tháng 7, số liều vaccine ngừa COVID-19 được tiêm trung bình mỗi ngày tại bang Alabama đã tăng hơn gấp đôi so với 3 tuần trước.
Trong khi đó, bang Louisiana có tỷ lệ tiêm chủng tăng 111%, trong khi số mũi được tiêm trung bình mỗi ngày tại Missouri đã tăng 87%.
Tính tới ngày 8/8, khoảng 58,5% người dân Mỹ đã tiêm ít nhất một liều vaccine và khoảng 50,1% đã được tiêm đầy đủ, theo dữ liệu từ CDC.
“Chúng ta biết rằng tăng tỷ lệ tiêm chủng là cách tốt nhất để ngăn chặn virus và thoát khỏi đại dịch. Nếu đạt được mức miễn dịch cộng đồng đủ cao, chúng ta có thể ngăn chặn con virus này gây ra tai họa như bây giờ", bác sĩ cấp cứu Leana Wen cho biết.
Mộc Miên (Theo CNN)
