Thượng Quan Phụng Nhi là Hoàng hậu duy nhất của Hán Chiêu Đế Lưu Phất Lăng, vị Hoàng đế thứ 8 của nhà Tây Hán trong lịch sử Trung Quốc. Bà lên ngôi Hoàng hậu khi mới 6 tuổi và trở thành Thái hoàng Thái hậu ở tuổi 15.
Thượng Quan Phụng Nhi sinh năm 89 TCN. Bà là con gái của Thượng Quan An, cháu nội của Tả tướng quân Thượng Quan Kiệt và là cháu ngoại của Đại tướng quân Thôi Quang.
Hai họ Thượng Quan và họ Thôi bấy giờ là hai thế lực rất lớn trong triều đình. Thôi Quang và Thượng Quan Kiệt vốn được Hán Vũ đế giao cho giúp đỡ Hán Chiêu đế Lưu Phất Lăng khi đó mới chỉ 8 tuổi.
Vì muốn mở rộng thế lực của mình trong triều đình, Thượng Quan Kiệt muốn đưa cháu gái vào cung làm phi tần của Hán Chiêu đế.
Tuy nhiên, Thôi Quang phản đối kịch liệt, cho rằng Phụng Nhi còn quá nhỏ (khi đó, Phụng Nhi mới chỉ 3 tuổi, kém Hán Chiêu Đế 5 tuổi).
Thực tế, nhiều người cho rằng, Thôi Quang sợ rằng các thế lực ngoại thích sẽ lộng quyền, khiến nhà Hán trở nên suy bại nên mới phản đối việc đưa cháu ngoại của mình vào hậu cung chứ không phải vì lớn hay nhỏ.
Mặc dù vậy, sự phản đối của Thôi Quang vẫn không làm thay đổi được ý định của Thượng Quan Kiệt. Nhờ giỏi tạo lập mối quan hệ, 2 năm sau đó, khi Phụng Nhi chưa đầy 5 tuổi, Thượng Quan Kiệt đã đưa cô cháu gái của mình vào cung.
Một năm sau, khi mới tròn 6 tuổi, với sự hậu thuẫn của cha và ông, Thượng Quan Phụng Nhi được tấn phong làm hoàng hậu.
Việc một cô bé 6 tuổi trở thành hoàng hậu triều Đại Hán đã trở thành sự kiện hy hữu trong lịch sử suốt mấy nghìn năm của phong kiến Trung Quốc. Tuy nhiên, sự kỳ quái và hy hữu vẫn chưa dừng lại ở đó.
Sau khi Phụng Nhi trở thành hoàng hậu, cha con Thượng Quan Kiệt và Thượng Quan An càng ngày càng lộng quyền, mâu thuẫn với Thôi gia càng ngày càng gay gắt.
Thôi Quang vốn là một quân tử chính trực trong khi đó cha con Thượng Quan chỉ muốn lộng hành. Đỉnh điểm chính là việc Thượng Quan An lập mưu kết bè đảng phản nghịch, âm mưu lên làm hoàng đế.
Bị Thôi Quang phát giác, gia tộc Thượng Quan bị tru di không còn một ai tuy nhiên, Phụng Nhi vẫn tiếp tục làm hoàng hậu của Hán Chiêu đế.
Tới năm 74 TCN, Hán Chiêu đế Lưu Phất Lăng qua đời ở tuổi 20. Mới 15 tuổi, hoàng hậu Phụng Nhi đã là một góa phụ.
Không có con cái, triều thần lập cháu trai của Hán Vũ đế là Xương Ấp vương Lưu Hạ lên ngôi hoàng đế. Phụng Nhi trở thành Hoàng thái hậu.
Tuy nhiên, bất tài vô dụng, hoang dâm vô độ, chỉ 1 tháng sau, Lưu Hạ bị truất ngôi. Thôi Quang đưa Lưu Tuần lên ngôi (gọi Hán Vũ đế là cụ) sử gọi là Hán Tuyên đế.
Về địa vị, Phụng Nhi là bà của Lưu Hạ, do vậy khi Lưu Hạ lên ngôi, Phụng Nhi nghiễm nhiên trở thành Thái hoàng Thái hậu.
3 tuổi vào cung, 6 tuổi lên ngôi mẫu nghi thiên hạ rồi trở thành Thái hoàng Thái hậu khi mới 15 song cuộc đời của Thượng Quan Phụng Nhi lại khiến nhiều người chua xót. Tuổi thơ không được vui đùa như chúng bạn, lại phải chứng kiến hai bên nội ngoại mâu thuẫn vì quyền lực, Thượng Quan Phụng Nhi qua đời năm 52 tuổi, sau gần 40 năm sống góa phụ cô đơn.
Mộc Miên (T/h)
