Công nghệ VAR hỗ trợ trọng tài, đem đến những trận đấu công bằng hơn nhưng vô hình trung nó đang giết chết thứ bóng đá vô cùng cảm xúc mà mỗi mùa World Cup mang lại.
VAR là tên viết tắt của công nghệ hỗ trợ trọng tài bằng video (Video Assistant Referee). Công nghệ này được sử dụng nhằm giúp các trọng tài bóng đá có thể đưa ra những quyết định chính xác nhất. Nhưng với nhiều người thứ bóng đá "chuẩn chỉ", công nghệ chi phối quá đà khiến họ không còn cảm xúc "ồ, à" trong mỗi trận cầu rực lửa mà 4 năm mới có một lần.
Có 13 trợ lý video hay còn gọi là trọng tài phụ ngồi trong một trung tâm đặc biệt ở Moscow (bất kể trận đấu diễn ra ở đâu) để quan sát trận đấu qua màn hình. Trong số đó có một trợ lý được chọn cho từng trận đấu, người này sẽ hoạt động cùng đội ngũ ba trợ lý khác.
Tại đây, các tín hiệu được stream trực tiếp từ sân vận động, bao gồm toàn cảnh trận đấu đang diễn ra cũng như các pha quay chậm. Các trợ lý video này sẽ thông báo cho trọng tài chính mỗi khi phát hiện lỗi bị bỏ qua, hoặc trọng tài chính sẽ tìm sự góp ý của họ mỗi khi cần. Tuy nhiên quyết định cuối cùng vẫn thuộc về trọng tài chính.
Khi nào VAR được áp dụng trong các trận đấu?
VAR chỉ được sử dụng trong một số tình huống nhất định trong một trận đấu. Các tình huống này bao gồm quả đá phạt 11m, xác định lỗi, bàn thắng và thẻ đỏ trực tiếp.
- Bàn thắng
Khi có một đội khiếu kiện về bàn thắng, VAR sẽ được dùng để phát hiện lỗi việt vị, kéo áo và các lỗi khác trong quá trình ghi bàn Ngay cả khi cầu thủ chỉ việt vị vài cm, bàn thắng cũng sẽ không được chấp nhận.
- Phạt đền
Khu vực trong vòng cấm là nơi VAR hay được sử dụng nhất. Quyết định thổi phạt có thể được trọng tài duy trì hoặc hủy bỏ sau khi tham khảo VAR.
- Thẻ đỏ trực tiếp
Các hành vi bạo lực sẽ bị ngăn chặn bởi VAR. Tuy nhiên VAR chỉ đươc áp dụng đối với các tình huống thẻ đỏ trực tiếp, không áp dụng với thẻ vàng thứ 2.
- Nhận diện sai lầm
Trong thực tế, các trọng tài cũng mắc phải không ít sai lầm. Điển hình là trong trận đấu giữa Arsenal và Chelsea năm 2014. Oxlade Chamberlain của Arsenal là người phạm lỗi nhưng trọng tài lại bất ngờ đuổi Kieran Gibs, một cầu thủ khác cũng sở hữu đầu cua giống như Chamberlain. Với công nghệ VAR, những sai lầm của các trọng tài có thể được sửa chữa.
VAR không được sử dụng trong trường hợp nào?
Không phải với tất cả, nhưng VAR sẽ không được sử dụng trong trường hợp trận đấu đã được tiếp tục. Nếu VAR không phát hiện được sai sót, quả đá phạt, ném biên… nghiễm nhiên được tiếp tục.
Chuyên gia nói gì về VAR?
Huấn luyện viên kỳ cựu Lê Thụy Hải đã từng chia sẻ trên Dân Trí: "Trong , sai sót của HLV, cầu thủ, trọng tài là một phần của cuộc chơi, điều tất nhiên xảy ra. Bây giờ khi đang xem trận đấu bất cứ lúc nào cũng có thể bị dừng lại".
“Ví dụ một đội nào đó nhận được bóng, phản công, rất dễ dẫn đến bàn thắng vì đối phương đã lên hết rồi, đáng lẽ người ta có thể ghi bàn trong pha bóng đó nhưng dùng công nghệ VAR xem lại. Áp dụng công nghệ VAR cũng sẽ có tình trạng đội này, đội kia khiếu nại vẫn tiếp tục có những tranh cãi”, HLV họ Lê chia sẻ.
Cựu chủ tịch FIFA ông Sepp Blatter.
Ở một góc khác, cựu chủ tịch FIFA ông Sepp Blatter cực kỳ khó chịu về công nghệ VAR. "Với góc nhìn từ một người đam mê bóng đá thực thụ, tôi nghĩ rằng áp dụng công nghệ đó vào bóng đá là quá vội vã."
"Hầu hết các trọng tài hiện tại đều chưa làm quen hoàn toàn với cách hoạt động khi có VAR can thiệp trong trận đấu. Các giải thông thường đã thế, nay lại ứng dụng luôn vào World Cup, có vẻ như nó không khôn ngoan một chút nào cả. Tôi thấy cực kỳ khó chịu về điều này, và nhiều khán giả xem bóng đá khác cũng vậy," chia sẻ từ vị cựu chủ tịch FIFA 82 tuổi.
Dẫu biết công nghệ mãi là công nghệ khi chúng không thể thay thế hoàn toàn con người mà ở đây chính là đội ngũ trọng tài. Môn thể thao vua đã rất đặc biệt, khác biệt khi nó kết nối triệu triệu con tim trên thế giới. Hãy để VAR chỉ là một phần của công nghệ hỗ trợ, đừng đánh mất đi thứ cảm xúc không thể diễn tả của môn thể thao mang tên túc cầu.
