Trong suốt chiến dịch tranh cử vào Nhà Trắng, ông Donald Trump từng nhiều lần cam kết sẽ chấm dứt xung đột Ukraine "trong vòng 24 giờ" nếu đắc cử. Ông Trump không giải thích cách ông sẽ thực hiện cam kết này, song tuyên bố sẽ sử dụng "mối quan hệ tuyệt vời" với Tổng thống Vladimir Putin và Tổng thống Volodymyr Zelensky để làm trung gian cho một thỏa thuận hòa bình.
Ông Trump đã liên tục chỉ trích viện trợ vô điều kiện của Washington dành cho Kiev và tuyên bố sẽ nhanh chóng chấm dứt cuộc xung đột. Để làm được điều này, ông có thể buộc Kiev phải đình chỉ tham vọng trở thành thành viên NATO và đóng băng các hoạt động giao tranh dọc chiến tuyến hiện tại.
Hiện chưa rõ ông Trump sẽ thúc đẩy giải pháp nào cho cuộc xung đột.
Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump. Ảnh: Reuters
Trong khi đó, Trung tướng Ihor Romanenko, cựu Phó Tổng tham mưu trưởng Lực lượng vũ trang Ukraine nói với Al Jazeera: "Chúng tôi đang chuẩn bị cho kịch bản tồi tệ nhất khi ông Trump ngừng tất cả các nguồn hỗ trợ".
Hiện tại, "Kế hoạch hòa bình" của ông Trump vẫn còn mơ hồ nhưng các nhà quan sát cho biết rất có thể nó sẽ bao gồm việc nhượng lại một số hoặc toàn bộ các khu vực do Nga kiểm soát, gần 19% lãnh thổ Ukraine để đổi lấy một thỏa thuận hòa bình hoặc đóng băng các vị trí trên tiền tuyến.
Ông Trump cũng cho biết nếu Moscow không bắt đầu đàm phán hòa bình, ông sẽ đánh cược bằng cách cung cấp vũ khí tiên tiến cho Kiev. Tuy nhiên theo ông Romanenko, thật khó để mong đợi bất kỳ điều gì từ ông Trump.
Nhận định của ông Romanenko đã được một trợ lý của Tổng thống Volodymyr Zelensky hưởng ứng. Theo người này, ông Trump "không giống như những tổng thống khác. Ông ấy có thể thay đổi quyết định của mình", cố vấn này cho hay.
"Chúng tôi đã tiếp cận đội ngũ của ông ấy với một kế hoạch có lợi cho chúng tôi và phương Tây. Ông ấy thích nó", cố vấn trên tiêt lộ khi đề cập đến đề xuất mà ông Zelensky đã trình bày với ông Trump trong cuộc gặp của họ tại New York vào tháng 9.
Kế hoạch này vạch ra việc thay thế một lực lượng quân đội Mỹ đang đồn trú ở châu Âu bằng quân đội Ukraine và Kiev "chia sẻ" nguồn tài nguyên thiên nhiên của mình với các đối tác phương Tây.
Trung tướng Ihor Romanenko, cựu Phó Tổng tham mưu trưởng Lực lượng vũ trang Ukraine. Ảnh: Getty
Trong một diễn biến liên quan, hôm nay (28/11), Reuters dẫn thông báo chính thức của ông Trump trên mạng xã hội Truth Social nói rằng, ông sẽ bổ nhiệm cựu tướng quân đội Mỹ Keith Kellogg, làm đặc phái viên của Mỹ tại Ukraine và Nga, sau khi ông nhậm chức vào tháng 1/2025.
Ông Kellogg năm nay 80 tuổi, là cố vấn hàng đầu của Tổng thống Mỹ đắc cử trong các vấn đề an ninh quốc phòng, từng giữ chức Chánh văn phòng Hội đồng An ninh Quốc gia khi ông Trump làm Tổng thống Mỹ nhiệm kỳ đầu tiên (2017-2021). Ông Kellogg cũng có thời gian làm cố vấn an ninh cho cựu Phó Tổng thống Mỹ Mike Pence.
"Ông Keith có binh nghiệp và sự nghiệp kinh doanh nổi bật. Ông ấy đã sát cánh cùng tôi ngay từ đầu! Cùng nhau, chúng ta sẽ bảo đảm hòa bình thông qua sức mạnh, và làm cho nước Mỹ cũng như thế giới an toàn trở lại", ông Trump viết trên trang cá nhân.
Mỹ hiện chưa có đặc phái viên về tình hình xung đột Nga-Ukraine. Giới quan sát đánh giá việc lựa chọn ông Kellogg làm đặc phái viên là chỉ dấu quan trọng cho thấy ông Trump sẽ nỗ lực giải quyết cuộc chiến kéo dài ở Ukraine theo đúng cam kết của ông trong quá trình tranh cử.
Ông Kellogg từng nói với Reuters rằng ông sẽ nhấn mạnh việc ủng hộ hai bên đàm phán.
"Chúng tôi sẽ nói với phía Ukraine, các vị phải ngồi vào bàn đàm phán, nếu không, Mỹ sẽ cắt viện trợ. Chúng tôi cũng nói với Tổng thống Nga Vladimir Putin, ông ấy phải ngồi vào bàn đàm phán, nếu không chúng tôi sẽ cung cấp cho Ukraine mọi thứ để đối phó Nga", ông Kellogg nhấn mạnh.
