Cách các chiến hào của Ukraine khoảng 8km, các lực lượng Nga đang đẩy mạnh bước tiến tới thành phố Bakhmut, thành phố quan trọng ở tỉnh Donetsk (miền Đông Ukraine) trong một chiến dịch kéo dài hàng tháng khiến hàng trăm binh sĩ thiệt mạng.
Bằng cách cầm cự trong thành phố, binh sĩ Ukraine đang nỗ lực làm suy yếu bước tiến của Nga và kéo dài thời gian để đợi lô vũ khí do phương Tây viện trợ tới. Nhưng việc này đã đẩy Ukraine vào thế tiến thoái lưỡng nan tại "điểm nóng" chiến sự ở miền Đông này. Câu hỏi đặt ra là liệu họ có thể cầm cự trong vòng bao lâu nữa trước khi rút lui hoàn toàn khỏi thành phố?
Dù các chỉ huy quân sự Ukriane không đánh giá cao ý nghĩa chiến lược của mặt trận Bakhmut, song sự sụp đổ của nó có thể tạo ra một động lực mới cho Nga, đặc biệt sau khi chiến dịch quân sự của họ đã chậm lại trong vài tháng qua.
Do đó, kết quả trận chiến tại Bakhmut có thể phần nào dự báo trước diễn biến chiến sự trong những sau sắp tới. Đây là một trận chiến tốn kém và tiêu hao nhiều nguồn lực của cả Nga lẫn Ukraine.
Nga đang gặp sự thiếu hụt về số lượng binh sĩ được đào tạo bài bản và thiết bị quân sự cần thiết. Để bù đắp cho sự thiếu hụt này, Nga đang muốn dựa vào lợi thế áp đảo về số lượng binh sĩ so với Ukraine.
Trong khi đó, tình hình của Ukraine cũng không dễ thở hơn là bao. Nếu lực lượng của họ bị chia nhỏ và chịu thêm tổn thất nặng nề, điều đó có thể làm sụt giảm niềm tin trong nước và quốc tế đối với chính quyền Tổng thống Volodymyr Zelensky.
Pavlo Kyrylenko, người đứng đầu cơ quan quản lý quân sự khu vực Donetsk, nhận định lực lượng Ukraine đang đạt được sự cân bằng tại Bakhmut khi tiếp tục trụ vững và không để một người lính nào hy sinh vô ích. Ông chia sẻ: "Chúng tôi sẽ không bao giờ để các vùng đất đồng bằng bị lấp đầy bởi thi thể của những người lính đất nước chúng tôi".
Tình thế tiến thoái lưỡng nan của Ukraine xảy ra vào thời điểm quan trọng của cuộc xung đột. Nga đã mở rộng lực lượng sau khi vận động quân dự bị hồi năm 2022 và hiện đang sẵn sàng bắt đầu một giai đoạn xung đột mới.
Gần đây, Ukraine đã cảnh báo về các hoạt động quân sự mới của Nga vào thời điểm đánh dấu một năm từ khi xung đột nổ ra. Trong những tuần qua, Nga đã tăng gấp đôi nỗ lực nhằm chọc thủng các tuyến phòng thủ của Ukraine ở phía Đông - không chỉ ở Bakhmut mà còn xa hơn về phía Bắc quanh Lyman và phía Nam ở Vuhledar.
Ông Mykhailo Podolyak, cố vấn của Tổng thống Volodymyr Zelensky, cho biết các cuộc tấn công mới của Nga đã bắt đầu. Ông nói rằng các binh sĩ dọc phía Nam chiến tuyến ở Donetsk cho biết các lực lượng Nga đang thăm dò các phòng tuyến của họ.
Hiện tại, phương Tây đã cam kết sẽ chuyển vũ khí mới cho Ukraine, bao gồm các xe tăng chiến đấu chủ lực. Nhưng việc vận chuyển các phương tiện này sẽ tốn một khoảng thời gian nữa. Trong thời gian này, các binh sĩ Ukraine đang được huấn luyện ở Đức. Họ sẽ hoàn thành khóa huấn luyện và trở về cùng các thiết bị vào tháng 3.
Đối với Ukraine, thời gian này giống như một "giai đoạn chờ". Trước đó, Ukraine đã rút lui khỏi Severodonetsk vào tháng 6/2022 để tránh bị bao vây. Khi quân Nga mất đà tiến công, Ukraine đã nhanh chóng phản công lại. Giờ đây, họ đang lặp lại tình huống này ở Bakhmut.
Ukraine đang chật vật tìm cách giữ thế cân bằng mong manh giữa việc bảo toàn vị trí cũng như lực lượng. Tổng thống Zelensky đã tuyên bố lực lượng của Kiev sẽ không đầu hàng tại điểm nóng Bakhmut. Trong khi đó, Mykhailo Koval, chỉ huy cấp cao khu vực, cũng tuyên bố Ukraine sắn sàng chiến đấu trên mọi tuyến đường ở Bakhmut nếu cần thiết.
Sau nhiều tháng nỗ lực tiến quân tới Bakhmut, các lực lượng Nga bắt đầu chuyển sang bao vây thành phố này vào tháng trước. Tập đoàn Wagner, một lực lượng bán quân sự, đã dẫn đầu một cuộc tiến công về phía đường cao tốc chạy vào thành phố từ phía Đông Bắc. Ở phía Nam, các cuộc giao tranh ác liệc đang diễn ra để tranh giành ngôi làng Ivanivske, nằm trên tuyến đường chính khác vào Bakhmut của lực lượng Ukraine.
Vì cả hai con đường này đều nằm trong tầm bắn của pháo binh Nga, ngôi làng Chasiv Yar trên đỉnh đồi hiện là cửa ngõ cuối cùng còn sót lại của Bakhmut. Trên những ngọn đồi phủ đầy tuyết ở phía Tây, lực lượng Ukraine đã đào các chiến hào để thiết lập một phòng tuyến mới.
Trên con đường dẫn vào thị trấn, một nhóm binh lính xông pha trận mạc tự tin chia sẻ: "Nhiệm vụ của chúng tôi là không để Bakhmut thất thủ. Thành phố này là của chúng tôi".
Hai phụ nữ lớn tuổi từ Bakhmut cho biết các lực lượng Ukraine bên trong thị trấn cũng tuyên bố sẽ cầm cự tới cùng. Họ dự định sẽ tiếp tục ở lại quê nhà, nơi đang bị bị tàn phá bởi các cuộc giao tranh, hầu như không bị nao núng trước âm thanh của tên lửa.
Ông Kyrylenko nhận định, miễn là hậu cần của Ukraine vẫn còn nguyên vẹn, thì việc tiếp tục chiến đấu hoàn toàn có thể. Ông cũng ước tính rằng Nga có thể đang mất tới hàng trăm binh sĩ mỗi ngày. Ông nói: "Mục tiêu là làm tiêu hao lực lượng của họ càng nhiều càng tốt".
Phía Ukraine đang cố gắng tránh các thiệt hại nghiêm trọng, nhưng quyết định huy động khoảng 300.000 quân của Moscow vào mùa thu năm ngoái đã mang lại cho Nga lợi thế về nhân lực. Quân đội Ukraine đang bị áp đảo bởi những tân binh mới của Nga ở một số nơi.
Sau 6 ngày ở tiền tuyến, một nhóm binh sĩ thuộc Lữ đoàn cơ giới cận vệ số 51 của Ukraine, cho biết họ đã phải rút lui sau hứng chịu thương vong nặng nề ở Ivanivske.
Tướng Koval thừa nhận có một số vấn đề về nhân sự. Ông cho biết một tiểu đoàn quân dịch đã rút lui mà không báo trước vào tháng 12/2022, để lại một khoảng trống nguy hiểm trong hàng ngũ. Vị tướng và cấp dưới của ông - Đại tá Oleksandr Syrskiy - khi ấy đã vội vã đến trung tâm chỉ huy ở Bakhmut và gửi quân tiếp viện để kịp thời lấp đầy chỗ trống.
Tướng Koval nói, mục đích của họ là ngăn chặn một bước đột phá của Nga hoặc một đợt rút quân có thể gây tổn hại đến tinh thần cá binh sĩ. Ông nhấn mạnh: "Nếu bạn để mọi người thư giãn và bắt đầu từ bỏ vị trí của họ, việc này sẽ gây ra một làn sóng".
Tại một căn cứ phía Tây Bakhmut, chỉ huy một đơn vị pháo binh thuộc lực lượng bảo vệ lãnh thổ của Ukraine cho biết hỏa lực áp đảo của Nga đã buộc họ phải rút lui chỉ hơn nửa dặm. Ông chia sẻ: "Đáng buồn là chúng ta đang ở thế bất lợi".
Ông nói rằng đơn vị của ông đã ngăn cản các lực lượng Nga tiến sâu hơn vào thành phố, ngay cả khi họ đã giành được đất ở vùng ngoại ô. Việc kìm chân Nga đã giúp các lực lượng Ukraine khác có thêm thời gian chuẩn bị cho giai đoạn tiếp theo của cuộc chiến. Ông tâm sự: "Mỗi ngày đều mang lại giá trị mới".
Giống như nhiều thành phố ở khu vực bằng phẳng phía Đông Donbas, Bakhmut nằm trong một vùng trũng được bao quanh bởi khiến địa hình khu vực này vốn không thuận lợi cho việc phòng thủ.
Oleksandr Kruglyk, một người lính trong Lữ đoàn xung kích số 3 cho biết: "Tất nhiên là rất khó để giữ được vị trí. Tuy nhiên, nếu để mất khu vực này, việc giành lại nó còn khó hơn".
Tướng Koval nhận định quân đội Nga muốn tiến hành một chiến dịch dài hơi nhưng đối với người Ukraine, đó là vấn đề sống còn. Ông nói thêm: "Chúng tôi hiểu rõ rằng nếu người Nga tiếp quản khu vực thì tất cả những người yêu nước sẽ bị bắt. Trong trường hợp tốt, chúng tôi sẽ được gửi đến Siberia và trong trường hợp xấu nhất thì có thể bị chôn trong rừng".
Minh Hạnh(Theo Wall Street Journal)
