Trong lịch sử chiến tranh, chưa bao giờ máy bay không người lái (UAV) lại được sử dụng nhiều như trong cuộc xung đột Nga - Ukraine. Phương tiện này đóng vai trò đáng kể trong việc quyết định các cuộc giao tranh. Cả quân đội Nga và Ukraine đều phụ thuộc nhiều vào các thiết bị bay không người lái để xác định chính xác vị trí của đối phương và dẫn đường cho các cuộc pháo kích khốc liệt.
Tuy nhiên, sau nhiều tháng xung đột, các phi đội máy bay không người lái của cả Nga và Ukraine đều cạn kiệt, buộc cả hai bên phải chạy đua để chế tạo hoặc mua các loại máy bay không người lái tiên tiến, có khả năng chống gây nhiễu, mang lại lợi thế trong giao tranh.
Mới đây, lực lượng vũ trang Ukraine cho biết, các máy bay không người lái thương mại trong thời gian qua đã được Kiev tận dụng để tìm mục tiêu, chỉ đạo hỏa lực, đánh giá chiến trường cũng như thả lựu đạn hoặc bom vào mục tiêu Nga.
Các video do quân đội Ukraine đăng tải cho thấy các UAV thương mại, giá rẻ của nước này mang theo vũ khí lao vào mục tiêu của Nga.
Trong giai đoạn đầu của cuộc chiến, các UAV của Ukraine đã phát huy hiệu quả cao khi gây không ít thiệt hại cho mục tiêu quân sự của Nga. Sang giai đoạn thứ 2, khi Nga đưa thêm thiết bị gây nhiễu điện tử và hệ thống phòng không tới miền Đông, Moscow đã bắn rơi nhiều UAV của Kiev.
Ukraine hiện đang sử dụng nhiều loại UAV hạng nhẹ để đối phó với chiến dịch quân sự của Nga, trong đó chủ lực là dòng Bayraktar TB2. Máy bay TB2 dài 6,5 m, sải cánh 12 m, khối lượng cất cánh tối đa 650 kg, có khả năng hoạt động 27 giờ liên tục ở khoảng cách 300 km so với đài điều khiển. Mỗi chiếc mang được tải trọng 150 kg, trong đó khối lượng vũ khí là 55 kg. TB2 được trang bị tên lửa dẫn đường bằng laser MAM-L với 4 loại đầu nổ có khối lượng tối đa 22 kg.
Một lãnh đạo của đơn vị trinh sát trên không Ukraine nhận định: "Nga đang ở vị thế tốt hơn nhiều vì họ sở hữu các máy bay không người lái tầm xa, được thiết kế để né tránh các loại hình tác chiến điện tử".
Trên mặt đất, các đơn vị tác chiến điện tử đa dạng hơn của Nga có thể cắt đứt liên lạc của người điều khiển máy bay không người lái, làm gián đoạn video trực tiếp và bắn rơi máy bay từ không trung, hoặc công nghệ điều khiển buộc máy bay phải rút lui.
Theo vị lãnh đạo trên, Ukraine đang có nhu cầu rất lớn về những loại máy bay không người lái tiên tiến, có thể sống sót trước các hệ thống gây nhiễu sóng vô tuyến và gây nhiễu GPS, đồng thời dựa vào liên lạc vệ tinh và các công nghệ khác để điều khiển và điều hướng.
Mộc Miên
