Trợ lý bộ trưởng ngoạ? g?ao Trung Quốc Zheng Zeguang đã tr?ệu tập cả đạ? sứ Mỹ Gary Locke và đạ? sứ Nhật Bản Masato K?tera để phản đố? sự phản đố? của ha? nước này đố? vớ? ADIZ trên B?ển Hoa Đông của Trung Quốc.
Trong cuộc gặp đạ? sứ Mỹ Garry Locke ngày 24/11, Zheng Zeguang đề nghị Mỹ ngừng bình luận về động thá? thành lập ADIZ của Bắc K?nh. Zheng cũng nhấn mạnh rằng Wash?ngton cần khắc phục “sa? lầm” của Mỹ trong v?ệc thể h?ện hỗ trợ Nhật Bản. Trong cuộc gặp đạ? sứ Nhật Bản Masato K?tera ngày 25/11, Zheng Zeguang cho b?ết các chính trị g?a Nhật Bản nên chấm dứt kh?êu khích Trung Quốc bở? vì hành động đó sẽ mang lạ? bất ổn cho khu vực.
Cùng ngày, Thứ trưởng Ngoạ? g?ao Nhật Bản Ak?taka Sa?k? cũng được tr?ệu tập đạ? sứ Trung Quốc Cheng Yonghua để bày tỏ sự phản đố? của Tokyo đố? vớ? “Khu vực xác định phòng không” mà Trung Quốc mớ? thành lập trên B?ển Hoa Đông.
Ngườ? phát ngôn của Bộ Quốc phòng Trung Quốc Yang Yujun cho b?ết ngày 25/11, Nhật Bản chính là nước đầu t?ên cử máy bay ch?ến đấu theo dõ? máy bay tr?nh sát của Trung Quốc trên B?ển Hoa Đông. Ông Yang Yujun cũng kêu gọ? Mỹ g?ữ trung lập trong cuộc tranh chấp.
Mạng Inqu?rer đưa t?n Ngoạ? trưởng Ph?l?pp?nes Albert del Rosar?o ngày 28/11 lên t?ếng bày tỏ quan ngạ? trước nguy cơ Trung Quốc có thể đơn phương tìm cách k?ểm soát bầu trờ? B?ển Đông, sau kh? tuyên bố áp đặt “Khu xác định phòng không” (ADIZ) ở B?ển Hoa Đông.
Bình luận về ADIZ mà Bắc K?nh mớ? tuyên bố thành lập ở B?ển Hoa Đông, Ngoạ? trưởng Albert del Rosar?o nó?: “ADIZ Trung Quốc đã b?ến không phận quốc tế thành không g?an hàng không nộ? địa. Đó là sự xâm phạm an toàn của các hoạt động hàng không dân dụng quốc tế. Nó cũng gây tác động đến an n?nh quốc g?a của các nước bị ảnh hưởng”.
L?ên quan đến B?ển Đông, Ngoạ? trưởng Albert del Rosar?o nhận định: “Có nguy cơ Trung Quốc sẽ tìm cách k?ểm soát bầu trờ? ở B?ển Đông”.
Ngoạ? trưởng Albert del Rosar?o nó? tuyên bố th?ết lập ADIZ của Trung Quốc trên B?ển Hoa Đông càng làm tăng thêm những mố? lo ngạ? của Man?la l?ên quan đến B?ển Đông. Theo đà? T?ếng nó? nước Nga, ngườ? đứng đầu ngành ngoạ? g?ao Ph?l?pp?nes này cho rằng v?ệc th?ết lập “Khu vực xác định phòng không” của Trung Quốc trên B?ển Hoa Đông sẽ dẫn đến vòng xoáy căng thẳng mớ? g?ữa Trung Quốc và Nhật Bản về chủ quyền quần đảo Senkaku mà Bắc K?nh gọ? là Đ?ếu Ngư.
Ngày 26/11, kh? trả lờ? phỏng vấn của Hoàn cầu Thờ? báo, một chuyên g?a V?ện Ngh?ên cứu Lực lượng Phòng vệ Nhật Bản nhận định v?ệc Bắc K?nh phá? cụm tàu sân bay L?êu N?nh kéo xuống B?ển Đông ngay sau kh? tuyên bố th?ết lập cá? gọ? là “Khu xác định phòng không” (ADIZ) ở B?ển Hoa Đông cho thấy rất có khả năng Trung Quốc đang chuẩn bị áp đặt ADIZ ở B?ển Đông.
Lý M?nh G?ang, một chuyên g?a về vấn đề Trung Quốc của Đạ? học Nam Dương S?ngapore, nhận xét rằng nếu chỉ vì mục đích huấn luyện thì v?ệc gì cụm tàu sân bay L?êu N?nh phả? kéo từ Thanh Đảo xuống B?ển Đông để các nước ASEAN thêm lo ngạ? về mưu đồ thực sự của Trung Quốc.
M?nh Đức (tổng hợp)