Tần Thủy Hoàng là hoàng đế nổi tiếng trong lịch sử Trung Quốc khi thống nhất các nước chư hầu thành một quốc gia thống nhất.
Bên cạnh ông hoàng này có nhiều kẻ hầu người hạ. Trong số này, thái giám Triệu Cao được vua Tần đặc biệt trọng dụng, tin tưởng.
Triệu Cao là thừa tướng của triều đại nhà Tần, có ảnh hưởng chính trị rất lớn trong suốt giai đoạn tồn tại của nhà Tần. Nhân vật này đã trải qua cả ba đời quân chủ nước Tần là Tần Thủy Hoàng, Tần Nhị Thế và Tần Tử Anh, nắm quyền hành rất lớn.
Trong số này có việc, thái giám Triệu Cao được cho là người đứng sau gây ra cái chết đột ngột của Tần Thủy Hoàng vào năm 200 trước Công nguyên.
Thái giám này được nhà vua tin tưởng trọng dụng nên thường đưa đi theo cùng trong các chuyến vi hành. Thậm chí, Tần Thủy Hoàng còn lệnh Triệu Cao dạy luật cho con trai Hồ Hợi.
Kể từ đó, Triệu Cao trở thành nhân vật lớn trong cung và kết bè phái để ăn hối lộ cũng như củng cố quyền lực, gây ra nhiều "sóng gió" trong triều đình.
Vào năm 210 trước Công nguyên, Tần Thủy Hoàng đột ngột băng hà tại Hành cung Sa Khâu (nay nằm ở gần Quảng Tông, Hà Bắc). Nguyên nhân tử vong được công bố là vì bệnh tật.
Do không tiết lộ thông tin chính xác về bệnh tình nên trong suốt nhiều thế kỷ sau, sự việc này trở thành một bí ẩn lớn. Một số chuyên gia hoài nghi khi đi theo hầu, Triệu Cao bí mật giết chết Tần Thủy Hoàng.
Cụ thể, Tần Thủy Hoàng vi hành cũng thường mang theo quan Thượng khanh Mông Dự. Người này là em ruột và có mối quan hệ thân thiết với vua. Theo lý, Mông Dự sẽ tháp tùng nhà vua trong chuyến vi hành đó.
Thế nhưng, khi Tần Thủy Hoàng lâm trọng bệnh lúc vi hành, Mông Dự lại bị điều đi. Các học giả cho rằng, thái giám Triệu Cao đã tìm cách điều Mông Dự đi để dễ bề mưu sát nhà vua mà không bị ai cản trở.
Từ những chi tiết đáng ngờ này, giới học giả càng tin rằng, thái giám Triệu Cao đã hại chết Tần Thủy Hoàng để chiếm quyền khuynh đảo triều chính.
Sau khi gây ra cái chết của Tần Thủy Hoàng, thái giám Triệu Cao cùng với Tả thừa tướng Lý Tư, làm giả di chúc của nhà vua.
Theo nội dung di chúc giả, con trai trưởng của Tần Thủy Hoàng là Phù Tô phải tự sát theo lệnh cha và lập con trai thứ là hoàng tử Hồ Hợi làm vua. Sự kiện này được gọi là “Sa Khâu chi biến” nổi tiếng.
Sau khi đưa Hồ Hợi lên ngôi và trở thành hoàng đế Tần Nhị Thế, Triệu Cao nắm quyền lực lớn chỉ dưới nhà vua.
Do Tần Nhị Thế chỉ mải mê ăn chơi hưởng lạc nên Triệu Cao ngày càng lộng hành, mượn danh nghĩa của vua giết hại vô số trọng thần mà y căm ghét như: hai anh em tướng quân Mông Nghị và Mông Điềm, Lý Tư, 12 người con trai và 10 người con gái của Tần Thủy Hoàng.
Tần Nhị Thế trở thành vị vua bù nhìn trong khi mọi quyền lực thực tế rơi hết vào tay Triệu Cao.
Thậm chí, cuối cùng, hoạn quan này vì lòng tham quyền lực vô hạn nên đã dẫn theo cả nghìn quân lính vây kín Vọng Di cung, ép Tần Nhị Thế phải nhường ngôi cho mình.
Con trai Tần Thủy Hoàng khóc lóc thảm thiết cầu xin tha mạng nhưng không được. Cuối cùng, Tần Nhị Thế tự sát vì bất lực.
Tuy nhiên, về sau Triệu Cao bị Hàm Đàn dùng giáo đâm chết vào năm 207 trước Công nguyên trong cuộc tranh đoạt quyền lực trong triều. 40 ngày sau khi hoạn quan này chết, nhà Tần lụi tàn.
Phương Linh (T/h)