Ông Trần Bá Dương, Chủ tịch Tập đoàn ôtô Trường Hải (Thaco), là tỷ phú tiếp theo của Việt Nam góp mặt trong danh sách những người giàu nhất hành tinh của Forbes.
Tạp chí Forbes vừa công bố danh sách người giàu nhất Thế giới, trong đó Việt Nam góp mặt với 4 đại diện. Ngoài ông Phạm Nhật Vượt (VinGroup), bà Nguyễn Thị Phương Thảo (Vietjet Air) thì trong lần công bố này đã xuất hiện hai gương mặt mới là Chủ tịch Tập đoàn Hòa Phát – ông Trần Đình Long và Chủ tịch Ô tô trường Hải – ông Trần Bá Dương với khối tài sản lần lượt là 1,3 tỷ USD và 1,8 tỷ USD.
Sự xuất hiện của ông Trần Bá Dương, Chủ tịch Tập đoàn ôtô Trường Hải (Thaco) không khiến nhiều người bất ngờ bởi từ lâu ông đã là đại gia nổi tiếng trong nước. Tuy nhiên, con đường làm giàu của ông Dương lại khiến nhiều người bất ngờ vì bản thân ông là người làm giàu từ hai bàn tay trắng.
Ông Trần Bá Dương tốt nghiệp Đại học Bách khoa TP.HCM năm 1983, chuyên ngành máy nâng chuyển bốc xếp. Ông trở thành kỹ thuật viên sửa chữa tại nhà máy đại tu ô tô Đồng Nai, trong thời gian làm việc ông khiến nhiều người phải nể trọng với kiến thức của một kỹ sư cơ khí
Ông Dương từng chia sẻ: "Tôi lớn lên trong thời bao cấp, cha mất sớm, mẹ tôi bươn chải nuôi anh em tôi ăn học. Tốt nghiệp đại học, tôi xin làm công nhân sửa chữa ô tô, công việc đầu tiên của tôi là vét mỡ bò. Nhờ kiến thức ở trường, tôi đưa ra dự án 'Chuyển đổi tay lái nghịch', được Bộ Giao thông - Vận Tải chấp nhận. Từ đó, công ty giao cho tôi quản lý tổ sửa chữa lưu động, làm khoán, tôi đã có điều kiện tích luỹ và phát huy khả năng của mình".
Ông Trần Bá Dương, Chủ tịch Công ty Cổ phần Ôtô Trường Hải (Thaco). Ảnh: Tri thức trực tuyến |
Năm 1997, thợ máy Trần Bá Dương xin nghỉ việc và thành lập xưởng sửa chữa của riêng mình. Xưởng sửa xe này chính là tiền thân của Thaco, doanh nghiệp đưa ông Dương đến với danh hiệu “vua ôtô” Việt Nam.
Năm 2000, ông Dương mở xưởng lắp ráp xe tải hạng nhẹ mang thương hiệu KIA và chính tỷ phú đôla này là người Việt Nam đầu tiên đã làm được xe du lịch. Từ dòng xe Kia, Thaco, Kinglong…, Trần Bá Dương đưa Trường Hải trở thành doanh nghiệp tư nhân với 100% vốn trong nước đầu tiên lắp ráp và sản xuất xe du lịch.
Cuối năm 2002, khát vọng lập hẳn một khu công nghiệp cho ôtô đã được ông Trần Bá Dương thực hiện tại Chu Lai - Quảng Nam. Khu liên hợp sản xuất ôtô Chu Lai - Trường Hải chính thức hoạt động từ tháng 10/2003, đánh dấu bước ngoặt lớn nhất trong sự nghiệp làm ôtô của ông Dương.
Bắt đầu từ công đoạn lắp ráp những dòng xe đã có sự tín nhiệm của người tiêu dùng, Trường Hải đã tiếp tục đầu tư, mở rộng sản xuất, đồng thời kêu gọi các nhà sản xuất linh phụ tùng khác cùng tới Chu Lai để sản xuất, nâng tỷ lệ nội địa hóa, góp phần giảm bớt ngoại tệ phải bỏ ra để nhập khẩu xe phục vụ khách hàng nội địa.
Sau hơn 10 năm, với tổng vốn bỏ ra gần 9.000 tỷ đồng, Khu phức hợp cơ khí ôtô Chu Lai - Trường Hải trên diện tích gần 600 ha, với hơn 20 nhà máy và công ty, trong đó có 4 nhà máy lắp ráp ôtô, 8 nhà máy sản xuất linh kiện, phụ tùng.
Ngoài ra, còn có các đơn vị hỗ trợ, như trường cao đẳng nghề, trung tâm nghiên cứu và phát triển (R&D), các công ty xây dựng, đầu tư hạ tầng khu công nghiệp và hệ thống giao nhận vận chuyển, bao gồm cả vận tải biển và vận tải đường bộ.
Với tỷ lệ nội địa hóa gần 50%, cao nhất Việt Nam hiện nay, phân khúc xe bus Thaco Mobihome chiếm đến 95% thị phần, một kỷ lục chưa từng có ở Việt Nam với bất kỳ sản phẩm nào. Đó là cơ sở để nhận được sự cộng tác của các nhãn hiệu ôtô lớn trên thế giới.
Khi đã thành công ở ngành nghề cốt lõi, Trần Bá Dương đưa ra chiến lược phát triển Thaco trở thành tập đoàn đa ngành. Năm 2012, ông bắt tay vào đầu tư xây dựng hạ tầng giao thông và phát triển đô thị bất động sản, ngay thời kỳ thị trường này rơi xuống đáy. Khu đô thị Sala - Đại Quang Minh được hình thành nhanh chóng và trở thành trái tim của Thủ Thiêm - TP.HCM.
Sau ô tô, bất động sản, ông Trần Bá Dương lại lấn sân vào nông nghiệp bằng hợp tác sản xuất và phân phối máy nông nghiệp với Công ty LS Mtron (Hàn Quốc).
Theo nội dung ký kết, LS Mtron sẽ chuyển giao công nghệ cho Thaco xây dựng nhà máy và bắt đầu sản xuất máy móc, thiết bị sử dụng trong nông nghiệp với tỷ lệ nội địa hóa đến 50%, mang thương hiệu Thaco và phân phối độc quyền tại Việt Nam.
Việc sở hữu tập đoàn tư nhân quy mô hàng đầu Việt Nam, có hoạt động sản xuất kinh doanh đa dạng, việc ông Trần Bá Dương có tên trong danh sách tỷ phú thế giới năm 2018 không có nhiều bất ngờ.
Hiện tại, Thaco có gần 415 triệu cổ phiếu, tương ứng với vốn điều lên gần 4.150 tỷ đồng. Với mức giá hiện tại, vốn hóa thị trường của Thaco đạt gần 2,8 tỷ USD. Ông Trần Bá Dương cùng với vợ trực tiếp và gián tiếp nắm giữ hơn 65% doanh nghiệp này. Theo số liệu được công bố mới nhất, ông Dương đang nắm giữ số cổ phiếu Thaco trị giá khoảng 1,8 tỷ USD.
Mới đây Trường Hải đã khánh thành nhà máy sản xuất máy nông nghiệp Thaco tại Quảng Nam với vốn đầu tư 500 tỷ đồng. Sản phẩm máy kéo được đưa ra thị trường trong nước với mục tiêu đạt 7% thị phần vào năm 2018 với 500 máy kéo và 38% thị phần với 2.100 máy kéo vào năm 2026.
Khi nhìn lại hành trình 20 năm của doanh nghiệp, ông Dương chia sẻ ba bước ngoặt quan trọng để tạo ra Thaco ngày hôm nay. Thứ nhất bắt đầu từ một garage với đơn hàng ít ỏi và bản thân ông cũng là người thợ sửa chữa. Giai đoạn tiếp theo là chuyển sang mô hình mua xe cũ về sửa chữa để bán lại, đây là quyết định mang tính dịch chuyển. Cuối cùng là lắp ráp ôtô theo phân khúc riêng, tạo nên điểm khác biệt. Xây dựng nhà máy lắp ráp tại Chu lai là quyết định đương đầu với rủi ro để làm cái lớn.
Kiều Trang(T/h)
