Ngày 15/9 (theo giờ địa phương), đúng 1 tháng sau khi Taliban giành quyền kiểm soát thủ đô Kabul (Afghanistan), Tổng thư ký Liên hợp quốc Antonio Guterres đã được hỏi về áp lực với việc giải quyết những vấn đề hiện tại ở quốc gia Nam Á. Theo đó, trao đổi với Reuters, ông Guterres nhận xét: "Tôi nghĩ rằng mọi người đang kỳ vọng một cách không có cơ sở".
Được biết, trong 20 năm qua, nhiều quốc gia trên thế giới đã cử hàng nghìn binh sĩ và chi số tiền cực lớn vào Afghanistan. Cụ thể, Mỹ đã chi tới hàng nghìn tỷ USD và huấn luyện cho khoảng 300.000 binh sĩ Afghanistan trong suốt thời gian qua. Tuy nhiên, cuối cùng, chính phủ và quân đội mà họ ủng hộ đã sụp đổ một cách nhanh chóng chỉ ít lâu sau khi Washington rút quân về nước.
Bình luận thêm về vấn đề, ông Guterres cho biết: "Họ đã thất bại dù đã dành tất cả nguồn lực lớn để khắc phục vấn đề ở Afghanistan. Kỳ vọng rằng chúng ta hiện nay, không có nguồn lực như vậy, có thể giải quyết những vấn đề này, những vấn đề mà họ đã không thể giải quyết sau thập kỷ, quả thật là một điều viển vông".
Ông Guterres nhấn mạnh Liên Hợp Quốc sẽ làm tất cả những gì có thể cho một quốc gia "bên bờ vực của một thảm họa nhân đạo nghiêm trọng". Theo đó, Tổng Thư ký Liên hợp quốc ủng hộ quyết định đối thoại với Taliban tuy nhiên khẳng định Liên hợp quốc có rất ít năng lực để làm trung gian hòa giải.
Ông nhấn mạnh Liên hợp quốc sẵn sàng đàm phán với Taliban nhưng nhóm Hồi giáo sẽ không bao giờ chấp nhận vai trò của Liên hợp quốc trong việc giúp thành lập một chính phủ mới ở Afghanistan. Ông Guterres nói: "Bạn không thể mong đợi một phép màu xảy ra".
Ngoài ra, ông Guterres cho rằng viện trợ nhân đạo nên được sử dụng như một công cụ để hỗ trợ thuyết phục Taliban tôn trọng nhân quyền, bao gồm cả quyền của phụ nữ và trẻ em gái. Trong tuần qua, một số chính phủ đã cam kết viện trợ hơn 1,1 tỷ USD cho Afghanistan và các chương trình tị nạn ở các nước láng giềng. Qua đó, ông Guterres cũng kêu gọi các nước đảm bảo nền kinh tế Afghanistan "không bị bóp nghẹt hoàn toàn".
Tổng thư ký Liên hợp quốc đánh giá tình hình ở Afghanistan là "không thể đoán trước" và bình luận: "Không ai biết điều gì sẽ xảy ra nhưng điều quan trọng là phải để mắt đến tình hình ở đó".
Minh Hạnh (Theo Reuters)
