Theo tờ Daily Beast, Nga đã loan tin rầm rộ về vụ phóng tên lửa hành trình hồi đầu năm nay 2019. Tuy nhiên, bản đánh giá của Mỹ xác định rằng đó thực chất là một chiêu "che mắt thiên hạ".
Tên lửa 9M728. Ảnh: RT |
Năm 2014, chính phủ Mỹ đã công khai cáo buộc Nga vi phạm Hiệp ước INF và cho rằng ngay từ đầu những năm 2000, Nga đã phát triển tên lửa 9M729 (tình báo Mỹ gọi là SSC-8. Washington) với tầm bắn nằm trong phạm vi cấm của INF.
Tuy nhiên, theo bản đánh giá của của Cơ quan tình báo Trung ương Mỹ (CIA) và Cơ quan tình báo Địa không gian quốc gia Mỹ (NGA), các ống chứa tên lửa hành trình và xe phóng mà Bộ Quốc phòng Nga công bố tại cuộc họp báo mới đây không hề liên quan tới loại tên lửa mà Mỹ đã cáo buộc từ năm 2014 rằng nó vi phạm Hiệp ước INF.
Hai nguồn tin từ chính phủ Mỹ nắm rõ bản đánh giá của CIA và NGA cho biết, tên lửa vi phạm hiệp ước INF có kích cỡ lớn hơn ống chứa mà Bộ Quốc phòng Nga công bố, đồng thời nó sử dụng một loại xe phóng chuyên biệt.
Đáp lại cáo buộc, Bộ Quốc phòng Nga tuyên bố rằng, loại tên lửa mà Mỹ cáo buộc Nga vi phạm Hiệp ước 1987 chỉ đơn thuần là biến thể của một loại tên lửa hành trình hiện hành (có tên gọi 9M728) với hệ thống dẫn đường được cải tiến.
Tuyên bố chính thức từ Nga cho biết loại tên lửa này có tầm bắn ngắn hơn cả phiên bản cũ 10km do phần chứa các thiết bị điện tử của tên lửa được mở rộng, khiến khối lượng tên lửa tăng lên so với phiên bản cũ.
Để củng cố những tuyên bố trên, Bộ Quốc phòng Nga đã trình chiếu cho các phóng viên thấy hình ảnh minh họa 2 phiên bản tên lửa. Tuy nhiên, theo đánh giá của tình báo Mỹ, đồ họa về tên lửa 9M729 không mô tả tên lửa thực.
Ngoài các hình ảnh minh họa, các phóng viên tại buổi họp báo còn được giới thiệu và cho phép quay phim, chụp ảnh thoải mái một mẫu ống phóng tên lửa hành trình và xe phóng dùng để vận chuyển và bắn các tên lửa này.
Theo một nguồn tin cung cấp cho tờ Daily Beast, bản đánh giá của CIA và NGA về mức độ vi phạm của Nga đề cập lại rằng, “có 6 cuộc thử nghiệm tên lửa (của Moscow) vượt quá tầm bắn 500km”. Điều đó có nghĩa Nga đã cho thấy tên lửa của họ có thể bay tới tầm bắn mà Hiệp ước INF nghiêm cấm.
Tầm bắn xa nhất mà tên lửa Nga đã đạt được trong các cuộc thử nghiệm này là 2.070km.
Người phát ngôn Bộ Quốc phòng Nga Igor Konashenkov. Ảnh: PressTV |
Theo tình báo Mỹ, Nga đã không thừa nhận các cáo buộc của Mỹ về việc nước này vi phạm Hiệp ước INF. Trong phát biểu ngày 19/2, Thiếu tướng Konashenkov nhấn mạnh: "Rõ ràng, tất cả mọi cáo buộc về việc Nga sản xuất hệ thống tên lửa 9M729 và vi phạm hiệp ước INF đều chỉ được dựa trên những 'thông tin tình báo' do CIA và NGA thêu dệt". Theo ông Konashenkov, những cáo buộc này là cách để các cơ quan an ninh Mỹ lừa dối nhằm trốn tránh trách nhiệm.
INF được Mỹ và Liên Xô ký ngày 8/12/1987 và chính thức có hiệu lực từ ngày 1/6/1988. Theo đó, hai bên cam kết không sản xuất, thử nghiệm, triển khai các tên lửa đạn đạo và tên lửa hành trình trên mặt đất tầm trung và tầm ngắn (từ 500 - 5.500 km).
Hôm 1/2 vừa qua, Tổng thống Trump tuyên bố Mỹ ngừng các nghĩa vụ trong khuôn khổ hiệp ước INF với Nga kể từ ngày 2/2 và bắt đầu tiến trình rút khỏi INF. Ngày 6/2, Nga thông báo sẽ rút khỏi INF trong vòng 6 tháng, như một sự đáp trả tương xứng đối với việc Mỹ rút khỏi hiệp ước này.
NGUYỄN QUỲNH (T/h)