Liên Hiệp Quốc lên tiếng về cáo buộc "bom bẩn" ở Ukraine
Liên Hiệp Quốc kêu gọi các bên tránh các bước có thể dẫn đến tính toán sai lầm hoặc leo thang liên quan đến việc dọa đánh “bom bẩn” ở Ukraine.
Ông Stephane Dujarric, người phát ngôn của Tổng thư ký Liên Hiệp Quốc Antonio Guterres, tuyên bố: "Chúng tôi biết các thông tin trên báo chí nhưng không có cách nào xác minh. Quan điểm của chúng tôi về vấn đề này và về nhiều vấn đề khác nữa là tất cả các bên nên tránh bất kỳ hành động nào có thể dẫn đến tính toán sai lầm và leo thang xung đột".
Hãng tin TASS dẫn lời tướng Igor Kirillov, người đứng đầu lực lượng phòng thủ phóng xạ, hóa học và sinh học của Nga, cho biết khả năng Ukraine kích nổ một quả bom bẩn sẽ dẫn đến ô nhiễm phóng xạ một khu vực rộng vài ngàn mét vuông. Ông Kirillov nhấn mạnh Bộ Quốc phòng Nga đang nỗ lực chống lại các "hành động khiêu khích" có thể xảy ra của Ukraine.
Mối đe dọa "bom bẩn" cũng được Bộ trưởng Ngoại giao Nga Sergey Lavrov đề cập hôm 24/10. Ông Lavrov cho biết thông tin từ phía Nga rằng các hành động khiêu khích sử dụng "bom bẩn" có thể được lên kế hoạch ở Ukraine là "đáng tin cậy".
Ông Lavrov tuyên bố Nga sẽ đưa vấn đề Ukraine chuẩn bị dùng "bom bẩn" ra Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc. Theo hãng tin Reuters, các nhà ngoại giao cho biết Nga nói với các thành viên trong Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc rằng nước này sẽ nêu vấn đề Ukraine lên kế hoạch tấn công bằng "bom bẩn" ra hội đồng vào ngày 25/10.
Trước đó, Bộ trưởng Quốc phòng Nga Sergei Shoigu đã có cuộc điện đàm với người đồng cấp của 4 nước Anh, Thổ Nhĩ Kỳ, Pháp và Mỹ. Trong cuộc trò chuyện, ông Shoigu cho biết Kiev đang chuẩn bị cho khả năng thực hiện hành động khiêu khích với việc sử dụng "bom bẩn". Bộ trưởng Quốc phòng Nga cho rằng tình hình ở Ukraine có xu hướng "leo thang không kiểm soát".
Ở chiều ngược lại, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cho rằng chỉ có Nga mới có thể sử dụng "bom bẩn" ở nước ông. Theo ông Zelensky, thế giới nên phản ứng gay gắt nhất có thể và ngăn chặn.
Cũng bác bỏ cáo buộc của Nga, Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg cho biết trong một cuộc phỏng vấn hôm 24/10: "Cáo buộc rằng Ukraine đang chuẩn bị sử dụng bom bẩn ở Ukraine là vô lý".
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Ned Price hôm 24/10 nhấn mạnh Nga sẽ phải đối mặt với hậu quả nếu nước này sử dụng bom bẩn hoặc bất kỳ loại vũ khí hạt nhân nào ở Ukraine. Tuy nhiên, ông Price không nói rõ những hậu quả mà Nga sẽ phải gánh chịu là gì.
Ông Price cũng cho biết Mỹ chưa thấy có dấu hiệu Nga sẵn sàng chuẩn bị sử dụng vũ khí hạt nhân, tuy nhiên việc giới chức Nga cảnh báo Ukraine chuẩn bị sử dụng "bom bẩn" đã làm dấy lên quan ngại về việc Nga có thể thực hiện điều này.
Được biết, "bom bẩn" là thuật ngữ chỉ loại bom có chứa các chất phóng xạ kết hợp với chất nổ thông thường.
Nga cảnh báo Ukraine tấn công các đập thủy điện trên sông Dnepr
Các lực lượng Ukraine có thể gây ra thiệt hại thảm khốc khi làm nổ tung 2 đập lớn trên sông Dnepr. Ông Vladimir Rogov, thành viên cấp cao trong chính quyền khu vực Zaporizhzhia đã cảnh báo rằng bất kỳ hành động nào như vậy cũng sẽ gây ngập lụt một khu vực rộng lớn, bao gồm cả khu vực nhà máy điện hạt nhân lớn nhất châu Âu.
“Tôi không thể loại trừ việc họ sẽ cố gắng kết hợp hai kịch bản. Đầu tiên, họ có thể cho nổ tung Dnieproges, sau đó là nhà máy thủy điện Kakhovka”, ông Vladimir Rogov nói với TASS ngày 25/10.
Dnieproges, hay Nhà máy thủy điện Dnepr, nằm ở thành phố Zaporizhzhia do Kiev kiểm soát và ở thượng nguồn Energodar - nơi có Nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia (NPP). Theo ông Rogov, nếu đập bị vỡ, thành phố Zaporizhzhia và cơ sở hạt nhân sẽ bị ngập lụt.
Đập thủy điện Kakhovskaya nằm ở hạ lưu, thuộc vùng Kherson nhưng đóng vai trò quan trọng trong việc cung cấp hệ thống làm mát cho NPP.
Nhà máy thủy điện này đã trở thành tâm điểm của các cáo buộc lẫn nhau giữa Nga và Ukraine. Tuần trước, Tổng thống Ukraine Vladimir Zelensky tuyên bố các lực lượng Nga đã đặt chất nổ và chuẩn bị cho nổ tung cơ sở này, đồng thời thúc giục một phái đoàn giám sát quốc tế đến thị sát.
Trong khi đó, phía Nga cáo buộc quân đội Ukraine cố tình nhắm vào con đập. Xa hơn nữa xuống hạ lưu sông Dnepr là thành phố Kherson, nơi sẽ bị ngập lụt nếu Kakhovskaya bị phá vỡ. Theo các quan chức khu vực, Kherson, thành phố này nằm ở bờ Tây sông Dnepr, có thể hứng chịu hỏa lực dữ dội của Ukraine khi Kiev tìm cách giành lại thành phố này từ tay Nga.
Đơn vị vận đang giảm mực nước trong hồ chứa để giảm thiệt hại tiềm tàng cho các cộng đồng ở hạ lưu, thị trưởng nói thêm.
Ông Vassily Nebenzia, Đại diện của Nga tại Liên Hợp Quốc, tuần trước cảnh báo rằng hàng nghìn dân thường có thể bị giết nếu Ukraine phá đập Kakhovskaya và kêu gọi các thành viên khác của Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc ngăn chặn điều đó xảy ra.
Các khu vực Kherson và Zaporizhzhia cùng với Donetsk và Lugansk đã trưng cầu ý dân và tiến hành các thủ tục sáp nhập vào Nga hồi cuối tháng 9 và đầu tháng 10. Ukraine tuyên bố các cuộc bỏ phiếu đó là “giả tạo” và cam kết sử dụng vũ lực quân sự để giành lại các vùng lãnh thổ đã mất.
Minh Hạnh (T/h)
