Ngay sau khi Bộ Ngoại giao chính thức công bố những hình ảnh về cảnh tàu Trung Quốc tấn công tàu Cảnh sát biển Việt Nam, Thiếu tướng Nguyễn Quang Đạm - Tư lệnh Cảnh sát biển Việt Nam cũng cho biết: “Tình hình trên biển Đông quanh khu vực Trung Quốc hạ đặt giàn khoan HD-981 vẫn tiếp tục diễn biến phức tạp. Ngày 9/5, Trung Quốc vẫn sử dụng tới 79 tàu thuộc 6 lực lượng hoạt động tại khu vực. Đặc biệt đáng chú ý là Trung Quốc sử dụng 3 tàu quân sự, trong đó có tàu hộ vệ tên lửa 534, hai tàu tuần tiễu tấn công nhanh 752 và 753. Cùng với đó là 39 tàu chấp pháp, gồm 36 tàu hải cảnh và 3 tàu hải tuần, 14 tàu vận tải, 6 tàu dịch vụ dầu khí…
Như vậy, lực lượng của Trung Quốc rất đông, hành động của Trung Quốc cũng đã được lên kế hoạch kỹ lưỡng khi họ cho sử dụng một số lượng lớn tàu các loại, thường có 70 đến 80 tàu mỗi ngày.
Tàu Trung Quốc đã chủ động đâm va, gây thiệt hại cho tàu kiểm ngư và tàu Cảnh sát biển Việt Nam đang làm nhiệm vụ thực thi luật pháp trên vùng biển Việt Nam cho thấy đây là hành động mang tính chất khiêu khích, ngang ngược, thô bạo. Chúng tôi có hình ảnh rõ ràng, chân thực để chứng minh các hành động của họ”.
Thiếu tướng Nguyễn Quang Đạm nhận định, trước khi Trung Quốc cho hạ đặt giàn khoan trái phép HD-981, họ cũng đã có nhiều hành động khiêu khích, gây căng thẳng khác, điều này đã vi phạm luật pháp Việt Nam và Luật Quốc tế trong vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa Việt Nam.
“Việc Trung Quốc đưa giàn khoan HD-981 và số lượng lớn tàu hộ tống, trong đó có tàu quân sự vào vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa Việt Nam không những vi phạm nghiêm trọng chủ quyền, quyền chủ quyền và quyền tài phán của Việt Nam mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng hòa bình, ổn định và an ninh trong khu vực, vi phạm luật pháp quốc tế, nhất là Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển 1982 (UNCLOS 1982), Tuyên bố về cách ứng xử ở Biển Đông (DOC) và tuyên bố 6 điểm của ASEAN” - Tư lệnh Cảnh sát biển Việt Nam cho biết.
Về hành động của phía Việt Nam, ông Đạm cho biết, các lực lượng thực thi pháp luật của Việt Nam gồm Cảnh sát biển và Kiểm ngư với tinh thần vững vàng nhất, quyết tâm cao nhất để bảo vệ chủ quyền, quyền chủ quyền và quyền tài phán của Việt Nam đã triển khai các biện pháp thực thi pháp luật Việt Nam và các điều ước quốc tế mà Việt Nam tham gia.
Việt Nam cũng không hề chủ động đâm vào tàu hải quân, hải cảnh, vào các tàu khác của Trung Quốc. Chỉ có phía Trung Quốc đâm vào tàu thực thi pháp luật của Việt Nam. Việt Nam có phương tiện đáp trả nhưng đã kìm chế, chủ yếu là tuyên truyền, yêu cầu Trung Quốc tôn trọng luật pháp, tôn trọng chủ quyền của Việt Nam.
Sáng 10/5, Trung tá Đặng Hồng Quân, phụ trách công tác ban Tuyên huấn, Cảnh sát biển Việt Nam cũng khẳng định: “Những thông tin về việc hàng chục tàu công vụ Việt Nam chủ động đâm,va, húc tàu Trung Quốc 171 lần được báo chí Bắc Kinh đăng tải là thông tin hoàn toàn bịa đặt, cố tình bóp méo thông tin”.
Cũng theo lời Trung tá Quân, thì trong vài ngày qua, các tàu của Trung Quốc vẫn có những động thái quấy nhiễu và cản trở tàu của lực lượng cảnh sát biển và của kiểm ngư viên Việt Nam, còn phía Việt Nam chỉ sử dụng các lực lượng dân sự thực thi pháp luật một cách hòa bình trên biển.