Chiều 29/9, hài cốt một phi công người Nga và một người Việt trong vụ máy bay Mig-21U gặp nạn cách đây 47 năm đã được tìm thấy.
Thông tin ban đầu do Bộ Chỉ huy quân sự tỉnh Thái Nguyên báo cáo về Bộ Quốc phòng cho biết, nhiều ngày qua, 19 cán bộ, chiến sĩ thuộc lực lượng khảo sát, tìm kiếm của tỉnh đã tiến hành khoanh vùng, tìm kiếm thực địa tại khu vực Tam Đảo giáp ranh hai tỉnh Thái Nguyên, Vĩnh Phúc.
Ngày 26/9, đoàn công tác do Thượng tá Nguyễn Trung Thành, Phó Tham mưu trưởng Bộ Chỉ huy quân sự tỉnh đã tiếp cận một vị trí cách đỉnh núi khoảng 130 m. Qua thông tin mà người dân địa phương kể lại, kết hợp với địa hình khu vực thì thấy khả năng cao đây là sườn núi mà chiếc máy bay MiG-21U do thầy dạy lái, phi công Liên Xô cũ, Yuri Poyakov, và phi công trẻ Công Phương Thảo đâm vào trong quá trình bay huấn luyện ngày 30/4/1971. Tại vị trí này có hố sâu khoảng 3 m. rộng 5-6 m, với bờ đất cao hai bên – khả năng do khi đâm vào thì đất đùn lên. Xung quanh khu vực có một số mảnh nhôm, mảnh kính vỡ vụn, dây dù, mảnh dù, lốp máy bay, cũng như vết tích ở các cành cây, ngọn cây bị cắt cụt…
Mảnh vỡ đầu tiên của chiếc máy bay Mig-21U được nhóm tìm kiếm đã giúp tìm ra hài cốt của 2 liệt sỹ. Ảnh: Thanh niên |
Ngày 28/9, đoàn công tác tiếp tục phát hiện và cất bốc được hai bộ hài cốt, nằm cách nhau khoảng 20 m. Một bộ có đặc điểm xương to hơn người châu Á. Ngoài ra, còn tìm thấy đế giầy, găng tay, bao súng ngắn, một đoạn dây lưng dài khoảng 30 cm và một số mảnh vải quần áo.
Nhận định ban đầu, có khả năng đây là hài cốt của hai phi công Yuri Poyakov và Cống Phương Thảo. Đến 18h45 cùng ngày, Đoàn công tác đã đưa hài bộ hài cốt về Bộ Chỉ huy quân sự tỉnh Thái Nguyên để tiếp tục điều tra, xác minh làm rõ.
Đến sáng ngày 30/9, Đại tá Đỗ Đại Phong - Chỉ huy trưởng Bộ Chỉ huy quân sự tỉnh Thái Nguyên cho hay, bước đầu xác định, hai bộ hài cốt là của phi công nói trên.
Theo ông Phong, trong chiều qua 29/9, hài cốt của 2 liệt sĩ người Việt và người Nga đã được khâm liệm và đưa về trụ sở Bộ chỉ huy quân sự tỉnh Thái Nguyên. Gia đình phi công Cống Phương Thảo cũng đã được đơn vị báo tin và lên Thái Nguyên từ chiều 29/9.
Như vậy, sau đúng 1 tháng Quân khu 1 thành lập Ban chỉ đạo tìm kiếm chiếc máy bay huấn luyện Mig-21U năm 1971 tại khu vực Tam Đảo, hài cốt của 2 liệt sĩ trên chiếc máy bay gặp nạn đã được tìm thấy.
Phi công Yuri Poyakov. Ảnh: VOV |
Trước đó, như Thanh Niên đã đưa tin, vào ngày 30/4/1971, chiếc máy bay Mig-21U do phi công Cống Phương Thảo điều khiển cùng với huấn luyện viên Liên Xô, đại úy Yuri Poyarkov đang thực hiện bay huấn luyện theo kế hoạch thì gặp nạn tại khu vực núi Tam Đảo.
Theo thông tin lưu trữ của Quân chủng Phòng không - không quân, từ 30/4 - 8/5/1971, Quân chủng Phòng không - Không quân đã sử dụng 13 lần chuyến máy bay An-2; 30 lần chuyến máy bay Mi-4, có 17 lần hạ cánh các bãi; tổ chức 3 tổ cấp cứu mặt đất, phối hợp với dân quân địa phương đi sâu vào núi Tam Đảo và các khu vực nghi máy bay rơi để tìm kiếm, nhưng không phát hiện được gì. Công việc tìm kiếm sau đó dừng lại do hoàn cảnh chiến tranh.
Tới cuối năm 2017, xuất phát từ việc một cô gái người Nga mong muốn tìm kiếm thông tin về việc mất tích của ông mình - phi công Yuri Poyarkov, trong một tai nạn xảy ra năm 1971 khi ông đang làm nhiệm vụ chuyên gia huấn luyện bay trong quân đội Việt Nam, một nhóm tìm kiếm bao gồm những người từng có thời gian gắn bó và làm việc tại Nga, các chuyên gia, nhà khoa học…đã phối hợp và lên kế hoạch tìm kiếm từ cuối năm và bắt đầu thực hiện cuộc tìm kiếm vào cuối tháng 2/2018.
Ngày 25/2, nhóm tìm kiếm đã tìm thấy một mảnh vỡ được cho là của chiếc máy bay Mig-21U chở 2 phi công Yuri Poyarkov và Cống Phương Thảo gặp nạn vào năm 1971.
Mảnh vỡ sau đó đã được tiến sĩ Nguyễn Lê Anh, nguyên giảng viên Học viện Kỹ thuật quân sự đại diện bàn giao cho Bộ Tư lệnh Quân chủng Phòng không - Không quân.
Căn cứ trên tài liệu thu thập, cũng như kết quả tìm kiếm bước đầu trên thực địa và giám định hiện vật tìm được, Quân chủng Phòng không - Không quân khẳng định những hiện vật kể trên là các bộ phận của máy bay Mig-21U trong vụ tai nạn bay ngày 30/4/1971.
Ngay sau khi có kết quả xác minh, Bộ Quốc phòng đã chỉ đạo Quân chủng Phòng không - Không quân tiếp tục phối hợp chặt chẽ với Bộ Tư lệnh Quân khu 1, Quân khu 2, Bộ chỉ huy Quân sự tỉnh Vĩnh Phúc, Bộ chỉ huy Quân sự tỉnh Thái Nguyên tổ chức lực lượng tìm kiếm thêm các hiện vật liên quan, hài cốt phi công và huấn luyện viên người Liên Xô trong vụ tai nạn này.
Vũ Đậu (T/h)
