Lễ nhậm chức cuối cùng của Tổng thống Franklin Roosevelt vào ngày 20/1/1945 được đánh giá là đặc biệt nhất lịch sử, chỉ diễn ra trong 15 phút.
Franklin D. Roosevelt (giữa) nhậm chức tại Nhà Trắng ngày 20/1/1945. Ảnh: National Archives. |
Ông Franklin Roosevelt là Tổng thống vĩ đại trong lịch sử nước Mỹ. Ông là vị Tổng thống duy nhất của nước Mỹ nắm quyền trong 4 nhiệm kỳ liên tiếp.
Lễ nhậm chức đầu tiên của ông Roosevelt được tổ chức vào năm 1933. Khi ấy, nước Mỹ đang chìm trong cuộc Đại suy thoái gây ảnh hưởng lớn đến nền kinh tế.
Năm 1937, Tổng thống Roosevelt tuyên thệ nhậm chức lần thứ 2 sau khi tái đắc cử vào vị trí chủ nhân Nhà Trắng.
Năm 1941, ông Roosevelt đắc cử Tổng thống Mỹ nhiệm kỳ thứ 3. Bốn năm sau, ông tiếp tục trúng cử và trở thành Tổng thống Mỹ duy nhất trong lịch sử đắc cử 4 nhiệm kỳ liên tiếp.
Ở thời điểm này, nước Mỹ đã bước vào năm thứ 4 của cuộc Chiến tranh thế giới thứ 2. Tổng thống Franklin Roosevelt tin rằng ông cần một buổi lễ nhậm chức đơn giản vào ngày 20/1/1945, chính thức mở đầu cho nhiệm kỳ thứ 4 của ông.
Để tiết kiệm tiền bạc và nhân lực vào thời điểm đất nước gặp khó khăn, Roosevelt quyết định sẽ không có buổi dạ tiệc trong ngày nhậm chức, không có buổi hòa nhạc và cũng không có những đoàn diễu hành trên Đại lộ Pennsylvania.
Nhiều người ủng hộ ông Roosevelt đã hưởng ứng lời kêu gọi của ông là không đến thủ đô xem lễ nhậm chức. Đám đông tụ tập ít hơn rất nhiều so với khoảng 150.000 người đã chứng kiến ngày trọng đại của ông năm 1933.
Mặc dù Quốc hội đã đồng ý cấp 25.000 USD cho lễ nhậm chức của ông, nhưng Roosevelt chỉ chi chưa đến 2.000 USD cho sự kiện này.
Thay vì địa điểm truyền thống tại Điện Capitol, Roosevelt chọn tổ chức lễ tuyên thệ nhậm chức tại Nhà Trắng. Vấn đề sức khỏe cũng là một trong những lý do Tổng thống Roosevelt muốn tổ chức lễ nhậm chức đơn giản tại Nhà Trắng.
Vào buổi trưa, một đội quân nhạc đã chơi bản nhạc “Hail to the Chief” khi Tổng thống Roosevelt xuất hiện ở bậc thềm cổng phía Nam.
Lễ nhậm chức diễn ra ở Nhà Trắng. Ảnh: Getty |
Vẻ ngoài của Roosevelt khiến cựu đệ nhất phu nhân Edith Wilson, góa phụ của người tiền nhiệm Woodrow Wilson, lo ngại: "Tôi lo quá. Ông ấy trông giống hệt như chồng tôi khi sức khỏe lao dốc".
Roosevelt bị liệt hai chân do mắc bệnh bại liệt. James Roosevelt, con trai ông, và một mật vụ phải đỡ ông dậy từ chỗ ngồi. Vịn vào bục phát biểu để giữ thăng bằng, Roosevelt đứng đối diện Chánh án Tòa án Tối cao Harlan Stone và tuyên thệ nhậm chức.
"Tôi tin các bạn sẽ thấu hiểu và đồng ý với mong muốn của tôi rằng lễ nhậm chức nên được tổ chức đơn giản và ngắn gọn", ông nói trước khi phát biểu về thách thức đất nước đối mặt. "Chúng ta và các đồng minh đang trải qua thời kỳ thử thách tột độ. Đó là bài kiểm tra về lòng dũng cảm, quyết tâm, sự khôn ngoan và nền dân chủ của chúng ta".
Toàn bộ lễ nhậm chức chỉ kéo dài 15 phút. Bài phát biểu nhậm chức của ông chỉ vẻn vẹn 558 từ và là phát biểu văn nhậm chức ngắn thứ 2 trong lịch sử Mỹ. (Trước đó, bài phát biểu nhậm chức nhiệm kỳ 2 của Tổng thống George Washington chỉ dài 135 từ.)
Hai ngày sau lễ nhậm chức, Roosevelt thực hiện chuyến công du kéo dài 5 tuần để gặp Thủ tướng Anh Winston Churchill và lãnh đạo Liên Xô Joseph Stalin tại Hội nghị Yalta ở Liên Xô.
82 ngày sau khi Roosevelt nhậm chức, ông qua đời vào ngày 12/4/1945 ở tuổi 63. Phó tổng thống Harry Truman trở thành người kế nhiệm. Tu chính án thứ 22 được phê chuẩn năm 1951, quy định tổng thống Mỹ chỉ được giữ chức tối đa hai nhiệm kỳ, khiến Roosevelt trở thành tổng thống duy nhất trong lịch sử Mỹ từng nhậm chức 4 lần.
Mộc Miên (Theo history.com)
