Thổ Nhĩ Kỳ thách đố Liên minh chống IS

Ngày 14/10, lần đầu tiên kể từ khi thành lập vào tháng 9,  các nước tham gia Liên minh chống tổ chức “Nhà nước Hồi giáo” (IS) đã nhóm họp tại Washington để bàn kế sách. Mục tiêu của cuộc họp là thảo luận về các kế sách chống lại lực lượng thánh chiến ở Syria và Iraq, sau khi chiến dịch không kích hiện hành không cản được bước tiến của các chiến binh thánh chiến.

Tham dự cuộc họp ở Washington có đại diện của 22 nước trong số 60 thành viên đã đồng ý tham gia Liên minh chống “Nhà nước Hồi giáo”.

Cuộc hội ý giữa các lực lượng tham gia liên minh chống thánh chiến đã trở nên cấp bách trong bối cảnh chiến dịch không kích được tiến hành hàng ngày đánh vào các đội quân của tổ chức Nhà nước Hồi giáo tại cả Iraq lẫn Syria, đã không cản được bước tiến của lực lượng này. 

Hiện thời, quân thánh chiến hầu như đã kiểm soát hoàn toàn tỉnh Anbar lớn nhất Iraq và đã chiếm được một nửa thành phố Kobane của người Kurd ở Syria, giáp giới với Thổ Nhĩ Kỳ.

Số phận Kobane và đề nghị của Thổ Nhĩ Kỳ muốn thành lập một vùng đệm bảo vệ dọc theo biên giới với Syria, chắc chắn cũng sẽ được đem ra thảo luận.

Tổng thống Pháp Francois Hollande đã kêu gọi Ankara mở cửa biên giới với Syria để trợ giúp các chiến binh người Kurd ở Kobane. Paris cảnh cáo rằng thành phố này “có thể rơi vào tay quân khủng bố bất kỳ lúc nào”. Ông Hollande cũng kêu gọi “tất cả các nước có liên quan” - kể cả các những quốc gia ngoài liên minh - cung cấp vũ khí cho các lực lượng đang chiến đấu chống lại tổ chức Nhà nước Hồi giáo, đặc biệt là tại Kobane.  

Trước việc Liên minh quốc tế chống Nhà nước Hồi giáo hầu như không cản được đà tấn công của quân thánh chiến “Nhà nước Hồi giáo”, báo Pháp Le Figaro đã cảnh báo trên trang nhất: “Thổ Nhĩ Kỳ để cho quân thánh chiến chiếm Kobane”.

Ankara kiên quyết bịt tai, không nghe lời kêu gọi của liên minh về việc mở một hành lang hỗ trợ cho những người đang chiến đấu bảo vệ thành phố Kobane của người Kurd Syria đang bị IS tấn công. “Trận chiến Kobane đang khơi dậy sự giận dữ của người Kurd” là hàng tựa trên trang hai của báo Le Figaro. Thế nhưng, báo này cũng nhận thấy cuộc chiến này kém hiệu quả là do “Liên minh chống Nhà nước Hồi giáo thiếu người chủ xướng” và cũng là do “mặc dù ngày càng bị cô lập, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ vẫn tiếp tục gây căng thẳng với Mỹ”.

“Trống đánh xuôi, kèn thổi ngược” là những gì đang diễn ra giữa Washington và Ankara. Hôm 13/10, Mỹ  tuyên bố Thổ Nhĩ Kỳ cho phép Mỹ sử dụng các khu căn cứ quân sự, nhất là căn cứ Incirlik, cho các chiến đấu cơ của liên quân để chống IS. Nhưng ngay hôm sau, Ankara đã bác bỏ thông tin trên, khẳng định rằng chỉ cho phép sử dụng khu căn cứ trên nhằm mục đích nhân đạo và hậu cần. Bất chấp những lời kêu gọi khẩn thiết của người Kurd và của liên minh, quân đội Thổ Nhĩ Kỳ vẫn “án binh bất động” ở biên giới, khoanh tay đứng nhìn xung đột diễn ra tại Kobane.

Mục tiêu duy nhất của Ankara là trước hết phải lật đổ chế độ Bashar al-Assad ở Syria và tiếp đến là ngăn chặn bằng mọi giá sự hình thành Khu tự trị Kurdistan tại Syria.

Trước sự bất động của Thổ Nhĩ Kỳ, Đảng Công nhân người Kurd (PKK) và lãnh tụ của đảng này hiện đang bị giam tù đã đe dọa sẽ phá vỡ tiến trình hòa bình và sẽ lại cầm súng nếu như Kobane thất thủ.

Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Erdogan dường như đang tiến hành một chiến lược khá mạo hiểm. Đó là để cho Kobane rơi vào tay quân thánh chiến và sẽ đặt mình vào vị thế “cứu tinh”. Binh lính Thổ Nhĩ Kỳ lúc đó sẽ được triển khai một cách chính thức để quét sạch quân thánh chiến khỏi thành phố Kobane, nhưng cũng đồng thời cũng thiết lập “vùng an toàn” ở đó và đặt dấu chấm hết cho giấc mơ lập Khu tự trị Kurdistan ở Syria.