Ngày 28/6 (giờ địa phương), Thổ Nhĩ Kỳ mới đây xác nhận họ đã ký thoả thuận ba bên với Phần Lan và Thuỵ Điển. Như vậy, sau một thời gian phản đối gay gắt, Thổ Nhĩ Kỳ đã đạt được thoả thuận để ủng hộ 2 quốc gia Bắc Âu gia nhập Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO).
Theo văn phòng Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ cho biết các bên đã thống nhất rằng Helsinki và Stockholm sẽ không hỗ trợ các lực lượng người Kurd, bao gồm Đơn vị Bảo vệ Nhân dân người Kurd, còn được gọi là YPG, bị Ankara coi là khủng bố.
Thổ Nhĩ Kỳ khẳng định họ sẽ hỗ trợ Phần Lan và Thuỵ Điển chống lại những mối đe doạ về an ninh tại các nước này.
Tuyên bố của Thổ Nhĩ Kỳ nêu thêm rằng Phần Lan và Thụy Điển cũng đã xác nhận Đảng Công nhân người Kurdistan thuộc phe ly khai, còn được gọi là PKK, là một "tổ chức khủng bố bị cấm" và cam kết sẽ ngăn chặn các hoạt động "của PKK và tất cả các tổ chức khủng bố khác cũng như các nhánh mở rộng". Trước đó, Thổ Nhĩ Kỳ, Mỹ và Liên minh châu Âu (EU) cũng đã coi PKK là một tổ chức khủng bố.
Theo phía Thổ Nhĩ Kỳ, ba nước cũng đạt được đồng thuận về việc không có các lệnh cấm vận vũ khí giữa họ. Trong đó, Thổ Nhĩ Kỳ, Phần Lan và Thụy Điển cam kết thiết lập một cơ chế chia sẻ thông tin tình báo để mở rộng quy mô hoạt động chống khủng bố và chống tội phạm có tổ chức.
Các nước đã nhất trí Phần Lan và Thụy Điển sẽ giải quyết các yêu cầu trục xuất hoặc dẫn độ đang chờ xử lý của Thổ Nhĩ Kỳ đối với các nghi phạm khủng bố "một cách nhanh chóng và triệt để". Phần Lan và Thụy Điển cũng đã đồng ý điều tra và ngăn chặn bất kỳ hoạt động tài trợ và tuyển dụng nào của PKK.
Bản ghi nhớ của phía Ankara nêu: "Thổ Nhĩ Kỳ xác nhận sự ủng hộ lâu dài đối với chính sách Mở cửa của NATO và đồng ý ủng hộ tại Hội nghị thượng đỉnh Madrid năm 2022 lời mời Phần Lan và Thụy Điển trở thành thành viên của NATO".
Sau khi ba bên đạt được thoả thuận về việc Phần Lan và Thuỵ Điển gia nhập khối, Tổng thống Mỹ Joe Biden đã nhanh chóng lên tiếng chúc mừng.
Chia sẻ trước thềm Hội nghị Thượng đỉnh NATO ở Madrid (Tây Ban Nha), ông chủ Nhà Trắng cho biết: "Xin chúc mừng Phần Lan, Thụy Điển và Thổ Nhĩ Kỳ đã ký một bản ghi nhớ ba bên - một bước quan trọng đối với lời mời của NATO đến Phần Lan và Thụy Điển, điều này sẽ củng cố Liên minh của chúng tôi và củng cố an ninh tập thể của chúng tôi - và là một cách tuyệt vời để bắt đầu Hội nghị Thượng đỉnh".
Minh Hạnh (Theo CNN)
